Nauka

Dzisiaj mija 24 lata odkąd teleskop Hubble'a wyniesiono na orbitę okołoziemską. Teleskop, od tego czasu wciąż w użyciu, ma 2,4 m średnicy i robi zdjęcia w zakresie światła widzialnego, ultrafioletu i podczerwieni. Dzięki temu, że znajduje się ponad atmosferą ziemską, fotografie te przedstawiają piękne, ostre obrazy przestrzeni kosmicznej. Wiele zdjęć wykonanych przy pomocy teleskopu stało się znanymi i rozpoznawalnymi obrazami otaczającego nas kosmosu.

Wokół naszego mózgu i naszej świadomości narosło sporo mitów, często powtarzanych już bez sprawdzania, czy to prawda. Pisałem kiedyś już na Spider's Web na temat powszechnego przekonania, że używamy zaledwie 10% możliwości naszych mózgów. Dziś spojrzymy jeszcze na kilka innych, powszechnie znanych, a niezbyt pewnych stwierdzeń.

Naukowcy twierdzą, że znaleźli dowody potwierdzające hipotezę „Wielkiego Wybuchu”. Według ich odkrycia, wszechświat, w pierwszych chwilach swojego istnienia, rozszerzał się w niesamowitym tempie.

Każdy miłośnik astronomii zna charakterystyczną postać Carla Sagana. Ten zawsze elegancki, ubrany zazwyczaj w golf pod marynarkę człowiek symbolizował dla wielu popularyzatora nauki. Nawet w PRL w polskiej telewizji można było zobaczyć programy (lub fragmenty programów) z jego udziałem. Wychodziły po polsku również jego książki, takie jak "Kosmos", czy fantastyczno-naukowy "Kontakt".

Jak wynika z badań Amerykańskiej Agencji Kosmicznej, planeta znajdująca się najbliżej naszego Słońca konsekwentnie zmniejsza swój rozmiar. Naukowcy drapią się po głowach i teoretyzują na temat przyczyn tego zjawiska.

Sukces grafenu, materiału, w którym pojedyncza warstwa atomów węgla ułożona jest w siatkę (przypominającą wzorem plaster miodu), spowodował, że badacze zaczęli próby z innymi materiałami. Niedawno na przykład PAP doniósł o tworzeniu podobnego materiału z dwusiarczku molibdenu na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Kolega z zespołu Spider’s Web zwrócił moją uwagę na notatkę opublikowaną przez PAP. Cytuje ona znanego astronoma, pracującego w SETI, który jest przekonany, że już niedługo nawiążemy kontakt z kosmitami. Ja rozumiem, że trzeba się reklamować, by zbierać fundusze, ale jego hipotezy są… odważne, delikatnie rzecz ujmując.

14-ego marca (czyli w dniu, którego datę, przynajmniej w formacie amerykańskim, zapisuje się jako 3.14) obchodzimy Dzień Liczby Pi. To dziwne, obchodzone głównie w kręgach akademickich, święto, zostało zapoczątkowane w 1988 przez pracownika naukowego San Francisco Exploratiorium, Larry'ego Shaw. Święto zaczęło zdobywać popularność, aż w 2009 roku stało się oficjalne w USA - uchwałą Izby Reprezentantów.

Na ulicach niektórych amerykańskich miast można spotkać tajemnicze kafelki, wprasowane w asfalt. Wszystkie z nich zawierają jakąś wariację tekstu.

Film Alfonso Cuarona jak wiemy otrzymał aż siedem statuetek od Akademii Filmowej. Niewątpliwie zasłużenie: film jest piękny, widowiskowy, i wprawia w zadumę nad miejscem człowieka w Kosmosie.

Nauka czytania z ruchu wag czy języka migowego nie jest zadaniem prostym, szczególnie jeśli brakuje do tego łatwych i atrakcyjnych narzędzi. Ten problem postanowiła jednak rozwiązać dwójka polskich studentów.

Przestrzeń kosmiczna to bardzo niebezpieczne miejsce. Astronauci cały czas ryzykują swoim zdrowiem i życiem, opierając się niezliczonej ilości zagrożeń. Pewien Włoch jednak miał wyjątkowego pecha.

Amerykańska marynarka może zacząć wkrótce strzelać laserami. To co wydawało się dotąd przyszłością rodem z filmu science-fiction, właśnie się staje teraźniejszością. W tym roku na pierwszym ze statków amerykańskiej marynarki, USS Pounce, zostanie zainstalowany laser o mocy 30 kilowatów. Laser ten będzie służył do zestrzeliwania łodzi lub dronów z dużej odległości.

Od wielu lat słyszy się, że postęp w medycynie sprawia, że rzeczy niemożliwe stają się możliwe. Weźmy pod uwagę chociażby osoby, które straciły kończyny. Dzięki skomplikowanym protezom mogą one mieć namiastkę posiadania prawdziwych rąk. Czemu tylko namiastkę? Bo choć mogą wykonywać gesty, jeść palcami oraz pisać, to nie mogą nimi czuć, dotykać i obcować ze środowiskiem. Jednak niebawem może się to całkowicie zmienić.

Termity i inne owady tworzące społeczności zawsze nas fascynowały. W jakiś sposób potrafią one (choć jest ich miliony w kolonii, i każdy z nich widzi tylko kawałek świata wokół siebie), zorganizować na tyle, że nie tylko budują termitiery oraz tunele, ale i utrzymują stały mikroklimat we wnętrzu termitiery i bronią swojej królowej, która ponoć może żyć nawet 45 lat... Do tego nie sposób wskazać w kolonii termitów miejsca które można by nazwać jej centrum dowodzenia. W jakiś sposób termity współdzielą ze sobą wszystkie potrzebne informacje za pomocą sygnałów chemicznych.

Problem z dostępem do Internetu w wielu miejscach to zazwyczaj problem z dostępem do informacji. Tak naprawdę odcięta od świata ofiara tajfunu chce znać prognozę pogody, a mieszkaniec Korei Północnej chciałby usłyszeć prawdziwe, nieocenzurowane informacje ze świata. Wiele osób, mieszkających na terenach odciętych od Sieci nie interesuje wysyłanie własnych treści w świat (np. zdjęć na Instagram czy statusów na Twitter). Interesuje ich przede wszystkim to, co Internet może dać im - czyli wiadomości, wiedzę, informacje.

Beton to jeden z najważniejszych materiałów używanych w budownictwie. Wbrew pozorom nie służy on tylko do zapewniania odpowiedniej wytrzymałości konstrukcji, ale może też chronić ludzi przed promieniowaniem. Nie ma to większego znaczenia w domach, ale jest wyjątkowo istotne w przypadku budowania elektrowni jądrowych, składowisk odpadów promieniotwórczych oraz szpitali.

Od lat naukowcy próbują uzyskać kontrolowaną reakcję termojądrową, którą będzie można używać jako źródło energii. Największe nadzieje pokłada się w dwóch metodach: polegającej na inercyjnym uwięzieniu plazmy (badania w tym kierunku prowadzone są głównie w USA), oraz drugiej, polegającej na magnetycznym uwięzieniu plazmy. Tutaj przoduje Wielka Brytania, gdzie znajduje się reaktor JET. Warto dodać, że - niezależnie od metody - nie udało się dotąd udowodnić uzyskania dodatniego bilansu energetycznego w żadnym z przeprowadzonych eksperymentów.

Firma NRG Energy dokonała kolejnego przełomu. Jej elektrownia najprawdopodobniej będzie wymieniana jednym tchem obok Zapory Hoovera i Zapór Grand Coulee. Panie i Panowie: oto Ivanpah! Nie wszystko wygląda jednak tak jasno i słonecznie, jakby mogło się wydawać.

Oglądając zagraniczne seriale traktujące o pracy policji często mam wrażenie, że przedstawione w nich sposoby chwytania przestępców więcej mają wspólnego z fantastyką naukową niż rzeczywistością. Tak pewnie zresztą jest, ale niektóre pomysły tych prawdziwych kryminologów też brzmią nieprawdopodobnie. Z początku czytając o badaniu przez laboratoria pewnego typu śladów na miejscu zbrodni myślałem, że to żart. Chodzi bowiem o odciski - ale nie, jak można by się spodziewać, palców.