Nauka

Na pierwszy rzut oka wygląda jak niezwykła zabawka albo element dawnej machiny, jednak badacze od kilkuset lat głowią się, czym naprawdę jest. Dwunastościan rzymski, czyli niewielki, dwunastościenny przedmiot z brązu, wielokrotnie był odkrywany na terenach dawnego imperium rzymskiego, jednak do dziś nie doczekał się jednoznacznego wyjaśnienia. Nowe odkrycia, takie jak egzemplarz znaleziony w Lincoln w...

Gdy w 2016 r. Donald Trump wszedł do Białego Domu z hasłem America First mało kto spodziewał się, że kilka lat później europejskie laboratoria, agencje kosmiczne i think-tanki będą dziękować mu - choć przekornie - za nowe pieniądze. Wystarczy zerknąć na wykresy. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) dysponowała w 2015 r. budżetem 4,43 mld euro. Rok...

Nowe tworzywo opracowane przez badaczy z Northeastern University może pomóc uniknąć przegrzewania się elektroniki. Dzięki wsparciu amerykańskiej armii powstał materiał lżejszy od metalu, ale o wyższej przewodności cieplnej i odporności na zakłócenia. Zespół z Northeastern University, we współpracy z Laboratorium Badawczym Armii USA, opracował innowacyjny kompozyt plastikowo-ceramiczny, który przewodzi ciepło lepiej niż stal nierdzewna. Dzięki...

Kosmiczna mgła, gładki dysk bez pierścieni i niewidzialna anomalia w ruchu gwiazdy. To wszystko wystarczyło, by złożyć portret planety, której wcześniej nie widzieliśmy. Dzięki połączeniu danych z teleskopów ALMA i Gaia astronomowie namierzyli jednego z najbardziej intrygujących gazowych gigantów w naszej galaktyce. Dysk, który nie pasował do schematu Gwiazda MP Mus (znana także jako PDS...

Niektóre związki cechuje niesamowita odporność na wodę, tłuszcze, ciepło i światło UV. Tak były projektowane. Problem się pojawia, gdy przestają być użyteczne. Tu nie ma mowy o łatwym recyklingu. Znasz ten moment w grach, kiedy trafiasz na wroga z paskiem zdrowia dłuższym niż raport z benchmarków kart graficznych? Takie są właśnie PFAS, czyli per- i...

W mroźnym laboratorium w Cambridge trwają prace nad czymś, co może zmienić nasze rozumienie klimatu. Do Wielkiej Brytanii dotarł właśnie rdzeń lodowy z Antarktydy, który liczy sobie 1,5 mln lat. Badacze nie zamierzają go przechowywać w muzeum. Planują powoli go topić, aby wydobyć z niego historię naszej planety. Lód niczym kapsuła czasu sprzed 1,5 mln...

Czy obecność wiatraka za oknem może się opłacać? Jeśli nowa ustawa wiatrakowa wejdzie w życie w obecnym kształcie, to już wkrótce tak. Koalicja rządząca wprowadza do niej fundusze partycypacyjne, dzięki którym właściciele nieruchomości w pobliżu turbin wiatrowych mają otrzymywać coroczne wypłaty sięgające nawet 20 tys. zł. To rozwiązanie ma przekonać lokalne społeczności do odnawialnych źródeł...

Polska jest jednym z pierwszych rynków, na którym Auchan wprowadził technologię Smartway na szeroką skalę – i to się opłacało. Auchan podsumował efekty wdrożenia w swoich polskich sklepach platformy Smartway. To narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, które pozwala zarządzać produktami z krótką datą przydatności do spożycia. Efekt? Ponad 25,2 milionów produktów uratowanych od zmarnowania –...

Komisja Europejska grozi palcem: przez nasze błędy środowisko i zdrowie ludzkie mogą być zagrożone. Komisja Europejska wszczęła postępowanie o naruszenie prawa UE przez Polskę. Powodem jest niepełne wdrożenie unijnych przepisów dotyczących składowania odpadów. Członkowskie państwa muszą zagwarantować, że na składowiska trafiają wyłącznie odpady poddane wcześniejszemu przetworzeniu i że do 2035 r. ograniczą składowanie odpadów komunalnych...

Wyobraź sobie świat, w którym pojęcie ładowarki odchodzi do lamusa. Telefon nie dopomina się o prąd, inteligentny zegarek wciąż odmierza czas po dekadzie użytkowania, a drony wykonują obloty przez lata nie lądując z powodu rozładowanej baterii. Brzmi jak techno-utopia? To już nie science fiction, lecz powoli stająca się rzeczywistość z laboratorium Daegu Gyeongbuk Institute of...

W świecie matematyki nastąpiło wydarzenie, które wielu naukowców już dziś określa mianem epokowego. Międzynarodowy zespół badaczy ogłosił ukończenie dowodu geometrycznej hipotezy Langlandsa. Program Langlandsa narodził się pod koniec lat 60., kiedy to młody kanadyjski matematyk Robert Langlands wysłał do Andre Weila list z ideą połączenia dwóch pozornie odległych światów: teorii liczb i analizy harmonicznej. Od...

Gdy mówimy, że coś jest "dokładne co do sekundy", zazwyczaj mamy na myśli całkiem precyzyjny pomiar. Ale naukowcy z amerykańskiego Narodowego Instytutu Standardów i Technologii (NIST) podnieśli poprzeczkę tak wysoko, że ta metaforyczna sekunda może się wydawać wręcz wiecznością. Ich nowy zegar atomowy, należący do najnowszej generacji optycznych zegarów atomowych, zbudowany w oparciu o pojedynczy...

Najnowsze badanie pokazuje, że proces wyjścia ze snu to precyzyjnie uporządkowana reakcja całego mózgu. Naukowcy przeanalizowali ponad 1 tys. momentów wybudzenia i odkryli, że jako pierwsze do pracy ruszają rejony czołowe odpowiedzialne za funkcje wykonawcze i podejmowanie decyzji, a dopiero potem aktywność przechodzi w stronę tyłu głowy, kończąc na obszarach związanych z widzeniem. Można powiedzieć,...

Na krańcach Układu Słonecznego, tam gdzie światło dociera do nas z ponad dobowym opóźnieniem, astronomowie natrafili na nową kosmiczną zagadkę. Korzystając z teleskopu Subaru na Hawajach międzynarodowy zespół astronomów odkrył obiekt nazwany Ammonite (2023 KQ14), potencjalną planetę karłowatą krążącą aż 252 jednostki astronomiczne od Słońca. Dla porównania, Pluton znajduje się średnio w odległości 40 AU,...

Można by rzec: cyberpunk? Nie - nowa era w medycynie. W Zjednoczonym Królestwie właśnie przyszło na świat ośmioro zdrowych dzieci dzięki pionierskiej metodzie zapłodnienia in vitro, która wprowadza do gry trzeci składnik genetyczny - fragment mitochondrialnego DNA dawczyni. W efekcie tego eksperymentu ośmioro maluchów - cztery dziewczynki i czterech chłopców - rozwija się zdrowo, bez...

15 lipca na powierzchni Słońca astronomowie zarejestrowali jedno z najbardziej widowiskowych zjawisk ostatnich miesięcy. Z górnej lewej krawędzi gwiazdy oderwał się olbrzymi filament, czyli gęsta, chłodna wstęga gazu zawieszona w koronie słonecznej. Jego gwałtowne załamanie wywołało potężny wybuch plazmy i pól magnetycznych. 400 tys. km ognia Jak czytamy na łamach Gizmodo, eksplozja wyrzeźbiła gigantyczny ślad...

Lokomotywa przyszłości kursować ma na popularnej turystycznej trasie. Po 25 latach pociągi wróciły do Karpacza. Niektórych ten sukces ośmielił tak bardzo, że zaczęli snuć plany o przebiciu się przez Śnieżkę i kontynuowaniu podróży do Czech. Śmiała koncepcja raczej nieprędko się ziści, co jednak nie oznacza, że na trasie z Jeleniej Góry do Karpacza nie dojdzie...

Wykorzystanie rządowego samolotu do transportu drugiego w historii polskiego astronauty wywołało burzliwą dyskusję w mediach społecznościowych. Czy naprawdę przesadziliśmy z tym samolotem? Sławosz Uznański-Wiśniewski, polski astronauta, po powrocie na Ziemię wrócił do Europy samolotem rządowym Boeing 737-800 "Roman Dmowski". Lądowanie miało miejsce w Kolonii, gdzie mieści się Europejskie Centrum Astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej. Astronauta spędzi tam teraz...

Badacze z Columbia University stworzyli roboty, które potrafią fizycznie się rozwijać, wchłaniając moduły z otoczenia lub z innych jednostek. Ludożerstwo budzi wstręt i grozę, w każdej współczesnej kulturze uchodząc za absolutne tabu. Ale co, jeśli ofiarą nie jest człowiek, lecz maszyna? A sprawcą nie drapieżnik, lecz robot? Naukowcy z Uniwersytetu Columbia zaprezentowali właśnie technologię, dzięki...

Dawniej biura i sklepy, niebawem… farmy przyszłości? Tak zmienić mogą się dobrze znane nam budynki. "W sercu miasta, w dawnych biurowcach, magazynach czy na nieużywanych piętrach wielopoziomowych parkingów warzywa i zioła mogą rosnąć na wielopiętrowych półkach, w kontrolowanym mikroklimacie, niezależnie od pory roku i warunków pogodowych" – przekonują eksperci eksperci Arup, firmy mającej na swoim...