Nauka

Kwiecień plecień, bo przeplata… no i znowu mamy tego dowód. Ledwo co nacieszyliśmy się pierwszymi naprawdę wiosennymi dniami, słońcem muskającym twarze i temperaturami sięgającymi przyjemnych 18 stopni C, a już musimy wyciągać z dna szafy cieplejsze swetry i kurtki. Krótka laba na świeżym powietrzu dobiegła końca. Meteorolodzy nie mają dobrych wieści – nadciąga prawdziwa kwietniowa zima.

Mięso z probówki martwi polski przemysł mięsny. W liście do ministra rolnictwa przedstawiciele branży apelują o „stanowcze działanie”. Szykuje się nam powtórka z rozrywki, bo wcześniej stowarzyszenia alergicznie reagowały na roślinne zamienniki.

Marnowanie żywności to olbrzymi problem, z którym aplikacje pozwalają przynajmniej częściowo walczyć. Dotychczas to chętni musieli fatygować się po paczki, które w innym przypadku poszłyby na zmarnowanie. Teraz za sprawą nowości w Too Good To Go ratowanie będzie łatwiejsze.

Jeszcze do niedawna sądziliśmy, że powierzchnia Marsa to jałowe pustkowie, na którym życie nie ma najmniejszych szans. Jednak najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie IMA Fungus rzucają nowe światło na ten temat. Po raz pierwszy udowodniono, że niektóre gatunki porostów potrafią przetrwać warunki panujące na Czerwonej Planecie, a nawet pozostać aktywne metabolicznie pomimo ekspozycji na silne promieniowanie jonizujące.

Kosmos od dawna nie jest już tylko domeną naukowców i astronautów. W XXI wieku staje się infrastrukturą – taką samą jak autostrady, lotniska czy elektrownie. Aby jednak satelity, sondy i statki mogły skutecznie operować na orbitach Ziemi i dalej, potrzebujemy czegoś fundamentalnego: paliwa. I tutaj wkraczają Siły Kosmiczne USA, które planują przetestować pierwsze kosmiczne stacje paliwowe.

Historia tego niezwykłego znaleziska brzmi jak scenariusz filmu przygodowego. W małej wiosce Colti w Rumunii przez dziesięciolecia pewna starsza kobieta nieświadomie przechowywała bursztyn wart majątek.

Czy można przywrócić do życia organizm, który istniał na Ziemi tysiące lat temu? Naukowcy właśnie to zrobili. Międzynarodowy zespół badaczy z sukcesem ożywił fitoplankton, który przeleżał w osadach na dnie Bałtyku niemal 7000 lat. Wyniki ich badań zostały opublikowane w prestiżowym The ISME Journal i rzucają nowe światło na zdolność mikroorganizmów do przetrwania w ekstremalnych warunkach.

Zakopane pobierało od turystów specjalne opłaty – jeden z nich stwierdził, że nie będzie płacił, skoro jakość powietrza jest fatalna. Sprawa trafiła do sądu, a wyrok może zmotywować do walki ze smogiem.

Już wydawało się, że neony wracają do łask – coraz więcej miejsc decydowało się montować estetyczne, ciekawe, przyciągające oko świetlne symbole. Powstawały nie tylko imponujące konstrukcje porastające duże ściany, ale i mniejsze szyldy, na które stawiali nawet drobni przedsiębiorcy.

Erupcja wulkanu na Islandii sprawiła, że ewakuowano mieszkańców i turystów w najbardziej zagrożonym regionie. Wyspa targana jest trzęsieniami ziemi, a naukowcy starają się przewidzieć, czy dojść może do jeszcze większej erupcji.

Zespół AGH Space Systems, reprezentujący Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie, sięgnął po najwyższe laury w prestiżowych zawodach Australian Rover Challenge 2025 (ARCh). Studenci i studentki z Polski pokonali 14 najlepszych zespołów z całego świata, zdobywając imponujące 421,6 punktów na 500 możliwych. To nie tylko sukces drużyny, ale także dowód na to, że Polska coraz śmielej wkracza na arenę międzynarodowej eksploracji kosmicznej.

Federalna Agencja Lotnicza (FAA) pójdzie na rękę krytykowanym celebrytom i ułatwi ukrywanie ich licznych prywatnych lotów. Każda taka podróż to spore obciążenie dla środowiska, a bogacze wcale się nie ograniczają. Może być trudniej rozliczyć ich z wypraw.

Brytyjska firma Airbus UK wyląduje pierwszym europejskim łazikiem na Marsie. A to nie koniec ekscytujących wieści o nowej wyprawie na Czerwoną Planetę.

Już w kwietniu na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) trafią pierwsze próbki, które otworzą nowy rozdział w polskich badaniach nad lekami w kosmosie.

Europa zrobiła właśnie znaczący krok w swojej kosmicznej przygodzie, choć nie obyło się bez spektakularnego finału. Niemiecka firma Isar Aerospace, startup z Monachium, przeprowadziła pierwszy testowy start swojej rakiety Spectrum. Choć misja zakończyła się katastrofą i upadkiem rakiety na ziemię po zaledwie 30 sekundach lotu, to i tak uznano ją za sukces.

W świecie, gdzie technologię zwykle kojarzymy z serwerami, sztuczną inteligencją i elektronicznymi gadżetami, Microsoft zaskakuje innowacyjnym podejściem, które łączy zaawansowaną technologię z ochroną naturalnego ekosystemu.

Łódzkie getto było drugim największym w Polsce. Odkryto drzewa, które rosły w miejscu naznaczonym tragicznymi wydarzeniami. Wydawało się, że takich niemych świadków już nie ma.

Trzymanie smartfonów z dala od siebie ogranicza ich użycie, ale nijak nie powstrzymuje rozpraszania uwagi.

Dzisiaj, w sobotę, 29 marca 2025 roku w Polsce będziemy mieli okazję podziwiać rzadkie, ale fascynujące zjawisko – częściowe zaćmienie Słońca. Choć nie będzie to pełne zaćmienie to i tak warto się przygotować na niezapomniane widowisko.

Czy można sobie wyobrazić smartfona z drewnianym ekranem dotykowym albo dom z przezroczystymi drewnianymi szybami? Naukowcy pracują nad materiałem, który może zrewolucjonizować wiele branż — przezroczystym drewnem. To innowacyjna alternatywa dla plastiku, która jest ekologiczna i trwała.

Czy woda w pobliskim jeziorze jest czysta? Jakie substancje wykryto w twojej ulubionej rzece? Teraz każdy może łatwo to sprawdzić. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) uruchomił nową interaktywną mapę, która pozwala na śledzenie jakości wód powierzchniowych w Polsce. To narzędzie, które może zainteresować nie tylko ekologów i urzędników, ale także mieszkańców, wędkarzy czy turystów.

Czy robot może zostać leśnikiem? Międzynarodowy zespół naukowców pracuje nad maszyną, która nie tylko zinwentaryzuje las, ale także będzie w stanie rejestrować obecność zwierząt, wykrywać ślady archeologiczne i… zbierać kleszcze.

Księżyc może stać się ostatnią szansą dla zagrożonych gatunków na Ziemi. Naukowcy z University of Minnesota, współpracując z badaczami z całego kraju, opracowali śmiały plan stworzenia księżycowego biorepozytorium – swoistej Arki Noego w ekstremalnie niskich temperaturach. Pomysł ma solidne podstawy naukowe i może stać się kluczowym elementem ochrony bioróżnorodności naszej planety.

Czerwona Planeta nie przestaje nas zadziwiać. Łazik Perseverance, przemierzający krater Jezero od 2021 roku, natknął się na kolejną zagadkę. Tym razem naukowców z NASA zaintrygowała skała nazwana „St. Pauls Bay”, która pokryta jest setkami drobnych, szarych kulek.

Chiny ujawniły właśnie mapę drogową poszukiwania życia pozaziemskiego w Układzie Słonecznym. Pekin chce wyprzedzić Stany Zjednoczone w wyścigu po próbki z Marsa, ale ta misja to dopiero wstęp do ich planów.

W Afryce znaleziono meteoryt, który może być fragmentem zaginionej planety. Jego skład nie przypomina niczego, co wcześniej badano.

Donald Trump próbuje wymazać różnorodność nie tylko na Ziemi. Jego polityka dotarła nawet na Księżyc. NASA, jeszcze niedawno dumnie podkreślająca, że w ramach misji Artemis na powierzchni Srebrnego Globu stanie pierwsza kobieta i pierwsza osoba o innym niż biały kolorze skóry, usunęła te wzmianki ze swojej strony internetowej. Oficjalnym powodem są rozporządzenia nowego prezydenta USA.

Wygląda na to, że pierwszy tydzień kalendarzowej wiosny postanowił zafundować nam rollercoaster pogodowy. Zanim schowacie zimowe kurtki na dno szafy, lepiej miejcie pod ręką parasol i ciepły sweter. Eksperci z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) ostrzegają, że w najbliższych dniach czeka nas prawdziwa mieszanka wybuchowa: deszcz, chmury, a nawet śnieg.

Mars, Czerwona Planeta, od lat rozpala naszą wyobraźnię jako potencjalne miejsce, gdzie mogło istnieć życie poza Ziemią. Choć dziś panują tam surowe warunki – gigantyczne wahania temperatur, rzadka atmosfera i brak płynnej wody na powierzchni – najnowsze odkrycie naukowców rzuca nowe światło na historię tej planety.

Wyobraźcie sobie teleskop tak potężny, że Hubble przy nim wygląda jak amatorska lornetka. To rzeczywistość, która nadejdzie już w 2028 r. W północnym Chile wysoko w Andach powstaje Ekstremalnie Wielki Teleskop (ELT), który dosłownie zmieni nasze postrzeganie Drogi Mlecznej. Mówimy o urządzeniu, które zbierze światło dziesięciokrotnie efektywniej niż dotychczasowe teleskopy i dostarczy obrazy 16 razy ostrzejsze od tych z kosmicznego teleskopu Hubble’a. To nie jest ewolucja, to kosmiczna rewolucja.

Deweloper chciał zawrzeć tajny pakt z sąsiadami. Może i pod ich blokiem stanąłby wysoki budynek, ale za to okolica by się zazieleniła. Coś, co dla dawnych planistów było standardem, dziś bywa kartą przetargową.

System kaucyjny budzi wiele emocji i wątpliwości, ale zgniatanie opakowań irytuje nawet tych, którzy mogą być do zmian nastawieni pozytywnie. Po tygodniach testów uspokajam: nie ma się czego obawiać.

Naukowcy zauważali, że pył znad Sahary dociera do Europy coraz częściej, a teraz na własne oczy obserwujemy potwierdzenie ich słów. Raptem kilka tygodni temu przywiało drobinki, a w najbliższych dniach znowu będziemy się z nimi zmagać.

Coraz rzadziej mam ku temu okazje, ale kiedy spadnie śnieg, lubię obserwować, jak zmienia się miasto. Ubita warstwa puchu pozwala tworzyć nowe, niedostępne wcześniej ścieżki.

Liczby nie kłamią – społeczeństwo się starzeje. Jak wyglądać będą miasta zdominowane przez osoby starsze? Jeśli nie zmienimy ich teraz, w przyszłości możemy mieć spore trudności.

„Centralny nie powinien być tandetnym słupem ogłoszeniowym” – mówią przedstawiciele Miasto Jest Nasze. Niestety to częsty problem, bo nie jesteśmy w stanie docenić ważnych ikon architektury.

Mikroplastik jest wszechobecny i nam szkodzi – według badań naukowców w mózgu każdego z nas znajduje się średnio 7 g surowca. W walce z zanieczyszczeniem pomocne mogą okazać się ryby.

Wyobraź sobie, że twoja ośmiodniowa podróż służbowa nagle przedłuża się o dziewięć miesięcy. W normalnych warunkach spodziewałbyś się solidnej rekompensaty za nadgodziny. Ale nie w przypadku Suni Williams i Butch’a Wilmore’a, astronautów NASA, którzy po awarii ich statku kosmicznego spędzili na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) 278 dni ponad plan.

Zmiany klimatyczne odciskają swoje piętno w zastraszającym tempie. Podczas gdy globalne ocieplenie zwiastuje katastrofalne konsekwencje dla planety, naukowcy zyskali nietypową możliwość odkrywania przeszłości w sposób, który jeszcze dekadę temu był niemal niemożliwy.

Policjanci wzięli się za osoby nielegalnie poruszające się quadami i motocyklami po lasach. Niszczą przyrodę, a poza tym przeszkadzają okolicznym mieszkańcom. Na szczęście podobnych akcji zaczyna przybywać. Głośne „nie!” słyszą ci, którzy dotychczas sami hałasowali.