Kosmos

Ludzkość jeszcze nigdy nie znalazła się w sytuacji, w której tak wiele zależy od sprawności globalnej sieci internetowej i która jest podatna na coraz intensywniejszą aktywność naszego Słońca.

Określenie „w kontynentalnej Europie”, a nie „europejski” jest tutaj ważne, bowiem Europa posiada już jedno centrum kosmiczne, z którego latają w kosmos rakiety. To należący do Francji Europejski Port Kosmiczny w Gujanie Francuskiej w Ameryce Południowej.

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba i Kosmiczny Teleskop Hubble'a połączyły siły, aby zbadać rozległą gromadę galaktyk znaną jako MACS0416. Powstały obraz łączy światło widzialne i podczerwone, tworząc jeden z najbardziej wszechstronnych obrazów Wszechświata, jakie kiedykolwiek wykonano. 

Odległa, częściowo zacieniona Ziemia widziana z odległości 6000 km. To niezwykłe zdjęcie zrobiono za pomocą zminiaturyzowanego aparatu w ramach maleńkiego eksperymentu technologicznego przeprowadzonego na pokładzie satelity wielkości pudełka po butach.

Kosmos fascynuje ludzkość od zarania dziejów. Niebo pełne gwiazd, planet i księżyców budziło ciekawość, podziw i pragnienie poznania. Dzięki nauce i technice człowiek zdołał wyjść poza granice swojej planety i rozpoczął poznawanie wszechświata. W 2024 r. wiele agencji kosmicznych planuje wysłać ambitne i innowacyjne misje, które mają na celu zgłębić wiedzę o naszym Układzie Słonecznym i jego ciałach niebieskich. Oto pięć najważniejszych z nich.

W konkursie na najbrzydszy samolot świata należący do NASA samolot Super Guppy miałby szansę na podium. Mimo to trudno nie podziwiać tej latającej maszkary, jej konstruktorów i pilotów. Ten samolot wykorzystywany jest tylko do najtrudniejszych misji, w których trzeba przetransportować nietypowe części i elementy statków kosmicznych. Tym razem Super Guppy przewoził wyglądającą jak latający spodek osłonę statku Orion, który wrócił na Ziemię po okrążeniu Księżyca.

Europejska Agencja Kosmiczna ESA opublikowała pierwsze kolorowe zdjęcia wykonane przez kosmiczny teleskop Euclid. Nigdy wcześniej żaden teleskop nie był w stanie stworzyć tak ostrych obrazów, na tak dużym fragmencie nieba. To znak, że teleskop jest gotowy do misji polegającej na stworzeniu najobszerniejszej jak dotąd mapy 3D Wszechświata i odkryciu tajemnicy ciemnej materii i ciemnej energii.

I można ją było obserwować gołym okiem, o ile przynajmniej na chwilę się rozchmurzyło. Mamy jednak dowody płynące z całego kraju, że korzystne warunki się pojawiły. Zdjęcia naprawdę imponują.

Jeszcze w tym miesiącu delegacje z całego świata udadzą się na konferencję do Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, aby omówić międzynarodowe traktaty dotyczące częstotliwości radiowych, koordynacji satelitów i innych standardów czy trudnych kwestii technicznych. Jednym z najważniejszych problemów będzie sprawa likwidacji sekundy przestępnej.

Około 4,5 mld lat temu w nasza planetę uderzyła inna planeta. Była wielkości mniej więcej Marsa a jej uderzenie w świeżo uformowaną Ziemię doprowadziło do wyrzucenia w przestrzeń kosmiczną całej chmury odłamków, z których uformował się nasz Księżyc. Do tej pory twierdzono, że obiekt, który zderzył się z Ziemią nie pozostawił po sobie śladów, które można by odnaleźć po miliardach lat od zderzenia.

Kosmos to nie tylko piękne widoki i niesamowite odkrycia, ale także wiele wyzwań i niebezpieczeństw. Niektóre z nich mogą wydawać się banalne, ale w warunkach nieważkości i ekstremalnych temperatur mogą mieć poważne konsekwencje. Tak było w przypadku astronautek NASA Jasmin Moghbeli i Loral O’Hara, które podczas ostatniego spaceru kosmicznego w listopadzie 2023 r. straciły torbę z narzędziami o wartości 150 tys. dol.

Wkrótce na orbicie okołoziemskiej pojawi się nowy gracz – polski satelita STORK-7, który zabierze ze sobą coś, co może zrewolucjonizować przemysł kosmiczny. Mowa o innowacyjnych ogniwach energetycznych z perowskitów, które po raz pierwszy zostaną przetestowane w warunkach kosmicznych.

Jeśli kochacie kosmos i oglądanie filmów to mamy wspaniałą wiadomość. NASA uruchamia własny serwis z filmami relacjami na żywo. Na smartfonie czy TV będzie można zobaczyć z bliska, jak wygląda badanie wszechświata. To jednak nie wszystko. Jest też nowa ciekawa appka.

Polska wkracza w nowy etap kosmicznej ery. Nasz kraj będzie dysponował własnymi satelitami, które będą dostarczać nam cennych danych z obserwacji Ziemi. To wielki krok dla polskiej nauki, technologii i bezpieczeństwa.

A gdyby tak zbudować samolot, który sam będzie latał w kosmos, na orbitę Ziemi i sam z niej wracał, lądując na lotnisku? Bez wykorzystania rakiety. Takie marzenie mieli na początku lat 80. XX wieku amerykańscy konstruktorzy, którzy pracowali nad stworzeniem nowego typu pojazdu, zdolnego do osiągania prędkości ponad 25 razy większej niż prędkość dźwięku i latającego na wysokości ponad 100 km nad ziemią. 

Po sześciu miesiącach pobytu na chińskiej stacji kosmicznej Tiangong trzej astronauci z misji Shenzhou-16 bezpiecznie wylądowali na Ziemi. Była to najdłuższa załogowa misja w historii chińskiego programu kosmicznego. Co wiemy o tej spektakularnej podróży i jak wyglądała kapsuła powrotna po lądowaniu?

Kiedy myślimy o istotach z innych planet, często wyobrażamy sobie, że są one podobne do nas - mają ciało z krwi i kości, oczy, usta, ręce i nogi. Ale czy to jest jedyna możliwa forma życia w kosmosie? A może istnieją obcy, którzy są zupełnie inni - nieorganiczni, elektroniczni? Może obcy to sztuczna inteligencja?

Era dinozaurów zakończyła się 66 mln lat temu, kiedy planetoida wielkości miasta uderzyła w płytkie morze u wybrzeży dzisiejszego Meksyku. Jednak dokładny przebieg masowego wymierania 75 proc. gatunków na Ziemi w latach następujących po kataklizmie pozostaje niejasny. Naukowcy twierdzą teraz, że udało im się wyjaśnić, jak dokładnie doszło do zagłady dinozaurów.

Użytkownik serwisu Reddit o nicku Daryavaseum opublikował wspaniałe zdjęcie Księżyca. Możemy na nim podziwiać naszego naturalnego satelitę w niewiarygodnych szczegółach. Jak przyznaje sam autor, wymagało to sporo pracy.

Na terenach dzisiejszej Syrii i Iraku znajdują się setki fortów z czasów imperium rzymskiego. Większość z nich została odkryta dopiero niedawno dzięki zdjęciom z satelitów szpiegowskich z czasów zimnej wojny. To niesamowite odkrycie, które zmienia nasze postrzeganie granic i handlu w starożytnym Rzymie. Pokazuje ono jak kosmos i współczesna technologia pomagają zobaczyć ukryte przed naszymi oczami zabytki sprzed ponad tysiąca lat.