Nauka

Brak tzw. małpek w systemie kaucyjnym to spore uchybienie, z czego jednak najwyraźniej rząd zdaje sobie sprawę. "Małpki wymknęły się systemowi kaucyjnemu. Śmieją się nam w twarz" – pisałem, kiedy system kaucyjny zaczął w Polsce obowiązywać, przynajmniej w teorii. To właśnie małe buteleczki możemy najczęściej spotkać w przestrzeni publicznej. Leżą przy ławkach w parku, zostawiane...

"Obecna sytuacja jest postrzegana jako poważne zagrożenie dla rozwoju polskiego sektora kosmicznego i zaprzepaszczenie dorobku ostatnich lat". Tak twierdzą sygnaliści, alarmujący o złej sytuacji w Polskiej Agencji Kosmicznej. O liście sygnalistów napisał Karol Wójcicki, popularyzator nauki prowadzący bloga "Z głową w gwiazdach". Nie wiadomo, kto jest autorem apelu, ale niewykluczone, że odpowiedzialni są sami pracownicy...

Satelity z lustrami mają pomóc energetyce, ale zniszczą ciemne niebo? Pomysł kalifornijskiej firmy budzi poważne kontrowersje. Kalifornijski startup chce radykalnie zwiększyć efektywność farm fotowoltaicznych, rozświetlając je nocą za pomocą kosmicznych luster. Choć pomysł wydaje się futurystyczny i jednocześnie ekologiczny, astronomowie oraz obrońcy przyrody ostrzegają: skutki mogą być katastrofalne – dla nauki, zwierząt i dla całej...

Nagrania rzekomych podwójnych meteorów uchwycone nad Wschodnim Wybrzeżem USA zachwyciły miliony internautów. Ekspert ma jednak znacznie mniej spektakularne wyjaśnienie. Wszystkiemu winna może być sama kamera. Nocą 16 października mieszkańcy kilku stanów Wschodniego Wybrzeża USA byli świadkami niezwykłego widoku. Jasnozielona kula ognia, czyli bardzo jasny meteor, przeleciała przez niebo, zostawiając za sobą świecący ślad. Zanim zniknęła...

Z opóźnieniem, ale coś się rusza – opakowania trafiają do sklepów. Lidl już zdążył się pochwalić sprzedażą produktu objętego systemem kaucyjnym – kaucję sklep zwrócił 5 października. Takich przypadków jest jednak mało. Zdecydowana większość polskich klientów z systemem kaucyjnym nie miała jeszcze do czynienia, co potwierdzają sondaże. Rząd uspokajał – to okres przejściowy, więc logiczne,...

Liczby nie kłamią, zastąpienie plastiku robi różnicę – ale co, jeśli korzyści jest więcej? Biedronka poinformowała, że rezygnuje z plastikowych doniczek na rzecz "lekkich, w pełni recyklingowalnych rożków". Już 50 proc. dostaw ziół do sklepów realizowanych jest w nowym opakowaniu, co pozwala na ograniczenie zużycia plastiku o ponad 14 ton rocznie. Od liczb może zakręcić...

Spirala adrenaliny i ekscytacji, jaką fundują nam media społecznościowe, zaprowadziła nas na skraj wytrzymałości. W lawinowym tempie rosną społeczności hołdujące przeciętności, a nawet nudzie. W Polsce co roku obserwujemy istny szał na grzybobranie – naszą narodową rozrywkę w stylu slow life. A może to także tylko pozór, wykreowany przez platformy, które już dawno przestały być...

Naukowcy po raz pierwszy w historii zarejestrowali wnętrze reakcji fuzji jądrowej w kolorze. To spory przełom w badaniach. Brytyjska firma Tokamak Energy pokazała wnętrze reaktora termojądrowego w kolorze. Spektakularne nagranie to nie tylko estetyczny fenomen, ale i przełomowy krok w badaniach nad energią przyszłości – czystą, bezpieczną i pozbawioną odpadów radioaktywnych. Kolorowy zapis najgorętszego zjawiska...

Polska branża kosmiczna wchodzi na nowy poziom. Scanway podpisał umowę z Creotech Instruments, rozpoczynając tym samym budowę pierwszych rodzimych teleskopów optycznych do obserwacji Ziemi w ramach projektu CAMILA. Wrocławska firma Scanway ogłosiła podpisanie kluczowej umowy wykonawczej z Creotech Instruments – liderem projektu CAMILA. W ramach porozumienia Scanway dostarczy 2 teleskopy optyczne, które staną się oczami...

Chociaż większość mieszkańców UE chce zniesienia zmiany czasu, prace nad projektem utknęły. Wygląda na to, że jest mała szansa na porozumienie. Zapowiedzi były poste: mieli zrezygnować z przestawienia zegarków i wybrać jedną strefę czasową. Kilka lat po inicjatywie KE i niemal równo po dekadzie od konsultacji z obywatelami sprawa utknęła w martwym punkcie. UE wciąż...

Szczególnie kilkadziesiąt lat temu wizja 2050 roku musiała ekscytować, dziś plany na przyszłość są bardziej stonowane – co nie oznacza, że za 25 lat życie nie będzie przyjemne. Nie mam nic przeciwko temu, by nie naśladować ambicji Wrocławia w innych miastach.   Lubię wracać do wyobrażeń nt. przyszłości sprzed kilkudziesięciu lat. Kreślone wówczas koncepcje z...

Jak sprawdzić, czy panele fotowoltaiczne są gotowe na starcie z ogniem? Niekiedy najprostsze odpowiedzi są najlepsze. "Czasem żeby móc skutecznie chronić coś przed ogniem, trzeba najpierw spalić coś innego" – zasadą w stylu nie próbujcie tego sami w domu kierują się inżynierowie z PZU LAB. Wraz z firmą Balex Metal przeprowadzili pierwsze w Polsce testy...

Komercyjny teleskop Mauve ma jedno zadanie: znaleźć spokojne gwiazdy, wokół których mogą istnieć planety zdolne do podtrzymania życia. Gdy wielkie teleskopy kosmiczne rywalizują o minuty obserwacji, w kosmos rusza nowy gracz – prywatny, niewielki, ale z wielkimi ambicjami. Teleskop Mauve, skonstruowany przez brytyjski startup Blue Skies Space, ma pomóc w poszukiwaniu gwiazd, które mogą dawać...

Nowy mikrosilnik działa w ekstremalnych warunkach. Naukowcy odkryli, że łamie zasady termodynamiki. Fizycy z Wielkiej Brytanii skonstruowali najmniejszy silnik w historii. To mikroskopijny układ zamknięty w pojedynczej cząstce, który osiąga zawrotną temperaturę 10 mln K. To najprawdopodobniej nie tylko przełom w technologii, ale i nowa karta w badaniach nad zjawiskami termodynamicznymi w skali mikro. Najgorętszy...

Współtworzone przez Polaków narzędzie trafia do laboratoriów na całym świecie. Dzięki niemu będzie możliwe sprawdzanie nie tylko tożsamości, ale i wieku po DNA. Naukowcy pochodzący z Polski odegrali ważną rolę w stworzeniu jednego z najnowocześniejszych narzędzi śledczych w Europie. Dzięki analizie DNA potrafią dziś z dużą dokładnością określić wiek człowieka – nawet jeśli do dyspozycji...

Niby system kaucyjny działa od 1 października, ale w sklepach jakby czas się zatrzymał i wszystko jest po staremu. Rząd zdradza, kiedy to się zmieni. Od 1 października wszystko miało być inaczej. Za butelki plastikowe i puszki miała być pobierana kaucja, którą następnie otrzymywalibyśmy z powrotem po oddaniu pustych opakowań. Dzięki temu surowce mogą wracać...

Spektakularne ogłoszenie o geniuszu GPT-5 wytrzymało do tweeta pierwszego matematyka. Ten wskazał, że "przełom" był w literaturze od lat. OpenAI musiało w pośpiechu kasować posty i przepraszać. Jeżeli przeglądając czasopisma naukowe przypadkowo natrafiłeś na nieznaną wcześniej publikację opisującą opracowanie leku na rzadką chorobę, to czy możesz powiedzieć, że "odkryłeś lek"? Choć odpowiedź jest oczywista, to...

Podczas spaceru kosmicznego Rosjanie pozbyli się kamery z ISS. 82 kg poleciało na spalenie. W trakcie sześciogodzinnego spaceru kosmicznego dwaj rosyjscy kosmonauci nie tylko zainstalowali nowy eksperyment naukowy, ale też wyrzucili starą kamerę w przestrzeń kosmiczną. Ważący 82 kg sprzęt niebawem spłonie w atmosferze. Dla załogi ISS był to kolejny dzień pracy, a dla nas...

Jeżeli trzeba głosowania, żeby w mieście pojawiły się podstawowe usługi, to znaczy, że coś poszło mocno nie tak. W teorii budżet obywatelski to sympatyczna inicjatywa. Miasto przeznacza część środków na realizację projektów, które wybierane są przez mieszkańców. Przed laty naiwnie oczekiwałem, że będzie wyglądało to następująco: mieszkańcy danego osiedla wymyślili sobie, że chcą mieć np....

Czarne dziury mogą wydmuchiwać gorący gaz. Teraz wykryto taki wiatr w centrum naszej galaktyki. Po dekadach bezowocnych poszukiwań naukowcy w końcu znaleźli ślady niewidzialnego, ale potężnego zjawiska: wiatru wydobywającego się wprost z serca naszej galaktyki. Przez ostatnie lata czarnej dziurze Sagittarius A*, wokół której krąży cały nasz Układ Słoneczny, udało się ukrywać swoją aktywność. Teraz...