Kosmos

"Chodźcie zobaczyć Księżyc!" - zachęcał John Dobson, propagator chodnikowej astronomii. Podobne hasło przyświeca Piotrowi Szybilskiemu, który na ulicach Łodzi "wystawia" się z teleskopem i wszystkim chętnym pokazuje Księżyc z bliska. To jedna z pierwszych - a może nawet jedyna - z osób, która w Polsce inicjuje takie wypady.

Pierwszy lot w kosmos odbył się w 1957 roku, kiedy ZSRR umieścił na orbicie pierwszego sztucznego satelitę. Cztery lata później w kosmos poleciał pierwszy człowiek - Jurij Gagarin. A już w 1963 r. podpisano pierwszy traktat, który obejmował tematykę zbrojeń i przestrzeni kosmicznej: Układ o zakazie prób broni nuklearnej w atmosferze, w przestrzeni kosmicznej i pod wodą.

Czy wiesz, że w kosmosie istnieje obiekt, który jest warty więcej niż cała gospodarka świata? To planetoida Psyche 16, która składa się prawie w całości z metali szlachetnych. NASA potwierdziła właśnie, że jeszcze w 2023 roku planuje wysłać sondę, która zbada tę niezwykłą skałę. Oto co wiemy o tej misji i o samej planetoidzie.

Naukowcy z Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) uważają, że pierwsze badania nad hibernacją z udziałem ludzi mogą być wykonalne już w ciągu dekady.

Niekiedy można się spotkać z opinią, że badania kosmosu są niepotrzebne. Przeciętny człowiek nie zaprząta sobie nimi głowy, przypominając sobie o nich wtedy, gdy wydarzy się coś naprawdę istotnego, o czym informują media. Są też głosy, że eksploracja kosmosu jest w ogóle niepotrzebna, bowiem ważniejsze są problemy i wyzwania na Ziemi. Nic bardziej mylnego!

Korea Północna podała swoje plany wystrzelenia a orbitę satelity, który najprawdopodobniej będzie służył celom wywiadowczym. Koreańczycy mają zamiar umieścić obiekt w kosmosie między 31 maja a 11 czerwca. Ostrzegli o tym Japonię, ponieważ planowana trajektoria lotu przebiega nad wodami Morza Żółtego i Morza Wschodniochińskiego i zakłada przelot nad wyspami na południowym zachodzie Japonii.

Wyścig do Księżyca stał się faktem. Chiny ogłosiły oficjalnie, że planują wysłać astronautów na Księżyc przed 2030 rokiem jako część swojego Programu Eksploracji Księżycowej. To byłoby wielkie osiągnięcie dla chińskiego programu kosmicznego, który rywalizuje z USA o dominację w przestrzeni kosmicznej. Chiny planują również zbudować bazę na Księżycu i wysłać ludzi na Marsa.

Pasjonaci z Czech i Słowacji wysłali w kierunku gwiazd, na pokładzie specjalnie zaprojektowanego promu, 1000 figurek Lego. Plastikowi astronauci dotarli na nim niemal na krawędź kosmosu, po czym wrócili bezpiecznie na ziemię.

Astronomowie zaobserwowali coś, czego nie mają okazji oglądać na co dzień. W skrócie można określić to, co zobaczyli jako pobojowisko. Kosmiczny gruz i pył, który jak się okazuje, jest pozostałością po układzie planetarnym zniszczonym przez swoją gwiazdę.

Wysłanie na orbitę wyłącznie kobiecej załogi astronautów może być nie tylko historycznym krokiem dla równości płci w eksploracji kosmosu, ale także opłacalnym przedsięwzięciem z punktu widzenia ekonomii kosmicznej. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), którzy porównali koszty i korzyści związane z różnymi składami załóg na długoterminowych misjach kosmicznych.

Aby zobaczyć zorzę polarną, wcale nie trzeba przeprawić się przez Morze Bałtyckie. Wystarczy trochę informacji, podróż nad brzeg Bałtyku albo - przy odrobinie szczęścia, na północ Wielkopolski, by zobaczyć aurora borealis na własne oczy. Podpowiadamy jak, gdzie i kiedy obserwować zorzę polarną w Polsce.

Oto pięć niezwykłych historii, które przydarzyły się naprawdę astronautom podczas misji w kosmosie. Każda z nich może przyprawić cię o dreszcz niepokoju.

Grupa naukowców z Narodowego Laboratorium Oak Ridge w Tennessee w USA zdołała odtworzyć kluczową reakcję jądrową, jaka zachodzi na powierzchni gwiazdy neutronowej, która pochłania inną. Prace, w których udział brali naukowcy z dziewięciu różnych instytucji z trzech krajów sprawiły, że od tej pory nasze zrozumienie procesów, jakim podlegają gwiazdy we Wszechświecie, będzie jeszcze większe.

Naukowcy potraktowali mózgi myszy i szczurów ultradźwiękami, aby sprowadzić je do stanu podobnego do hibernacji. Badacze twierdzą, że metoda ta mogłaby być stosowana na astronautach odbywających długie loty kosmiczne.

PSR B1257+12 B. Mówi wam to coś? Nie? To może Poltergeist? Nie, nie chodzi o ducha. Mamy tu oficjalną nazwę jednej z dwóch pierwszych planet pozasłonecznych, jakie zostały odkryte. Poltergeist to jej przydomek. Druga z nich - PSR B1257+12 C - otrzymała nieoficjalne imię Fobetor od greckiego boga koszmarów sennych. Zostały odkryte w 1992 roku przez Polaka, Aleksandra Wolszczana, który dokonał tego przy pomocy obserwacji prowadzonych z nieczynnego już, słynnego Obserwatorium Arecibo w Portoryko.

Czy marzyłeś kiedyś o tym, żeby leżeć w łóżku przez dwa miesiące i nic nie robić? Jeśli tak, to z pewnością zainteresuje cię eksperyment, który prowadzi Europejska Agencja Kosmiczna w Niemczech. Dwunastu ochotników zgłosiło się do udziału w badaniu, które ma sprawdzić potencjalne korzyści ze sztucznej grawitacji podczas długotrwałych misji kosmicznych.

Co by się stało, gdybyśmy otrzymali wiadomość od cywilizacji pozaziemskiej? Nowy projekt SETI ma nam pomóc odpowiedzieć na to pytanie. W tym celu sami sobie wysyłamy tajemniczy przekaz z orbity Marsa. Ty też możesz pomóc odszyfrować wiadomość, którą otrzymamy z kosmosu już w środę.

Wiemy o istnieniu dziesięciu tysięcy egzoplanet, które zostały odkryte. Informacje o nowym globie krążącym wokół innej niż Słońce gwiazdy, nie robią już dziś na nikim wrażenia. Naukowcy niemal co drugi dzień podają do wiadomości fakt, że gdzieś we wszechświecie istnieje jakaś planeta, krąży wokół określonej gwiazdy, a jej atmosfera zawiera odpowiednie pierwiastki chemiczne. Zwykle takiej informacji towarzyszą też dane dotyczące wielkości planety wraz z jej odległością od Ziemi.

Czy drewno może być materiałem do budowy sztucznych satelitów? Naukowcy z Uniwersytetu w Kioto twierdzą, że tak. Wspólnie z firmą Sumitomo Forestry przeprowadzili eksperyment na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), który wykazał wysoką trwałość drewna w ekstremalnych warunkach kosmicznych. Wyniki badań wskazują, że magnolia może być najlepszym wyborem dla drewnianego satelity LignoSat, który ma zostać wystrzelony w 2024 roku.

Kiedy patrzymy w nocne niebo, często odkrywamy fascynujące wzory układane przez gwiazdy. Jednym z najbardziej pociągających gwiazdozbiorów jest Perseusz, który wzbudza zainteresowanie zarówno miłośników astronomii, jak i tych, którzy są po prostu ciekawi kosmosu. W naszej podróży przez tę tajemniczą część wszechświata przyjrzymy się bliżej temu niebiańskiemu skarbowi i dowiemy się więcej o tym, co czyni go tak wyjątkowym.