Bogdan Stech

To jest ten moment, na który wielu czekało. Polskie Siły Powietrzne doczekały się historycznego wydarzenia. Po raz pierwszy w historii kobieta zasiadła za sterami jednego z najnowocześniejszych myśliwców w naszej flocie – wielozadaniowego F-16.

Elon Musk, znany z rewolucjonizowania kosmosu przez SpaceX, znów zaskakuje. Tym razem jego firma, w sojuszu z Palantir i Anduril, staje na czele wyścigu o gigantyczny kontrakt na budowę Złotej Kopuły - systemu obrony rakietowej, który ma chronić Stany Zjednoczone przed atakami. W tej historii jest jednak pewien haczyk. Musk chce bowiem, aby USA płaciły mu abonament za korzystanie z urządzeń stanowiących część systemu. Jedni przecierają oczy ze zdumienia, inny nie mogą powstrzymać śmiechu.

Marzec 2025 r. był miesiącem, który zapisał się w historii światowej meteorologii. Ale to, co wydarzyło się w Europie i Polsce, przebiło wszystkie oczekiwania klimatologów. Jeśli ktoś jeszcze łudził się, że zmiany klimatyczne to pieśń przyszłości, tegoroczny marzec mógł być dla niego zimnym (a raczej gorącym) prysznicem.

Australijski lodołamacz RSV Nuyina wyruszył w podróż życia – 60-dniową wyprawę badawczą w samo serce lodowego królestwa. Choć głównym celem misji jest badanie wpływu ocieplających się wód na najszybciej topniejący lodowiec Wschodniej Antarktydy, Denman, to naukowcy natrafili na coś, co rozpala wyobraźnię znacznie bardziej niż dane hydrologiczne – stworzenia morskie, które mogą być zupełnie nowymi gatunkami, nieznanymi dotąd nauce. Ale to nie wszystko.

Wielbicieli nocnego nieba czeka w tym roku nie lada widowisko. Na scenie kosmosu pojawiła się nowa kometa – C/2025 F2 (SWAN) – i wszystko wskazuje na to, że wiosną stanie się jednym z najciekawszych obiektów do obserwacji. Choć dziś potrzebujemy lornetki lub teleskopu, by ją dostrzec, to z każdym dniem staje się jaśniejsza. A kulminacja tego niebiańskiego spektaklu nastąpi już niebawem – 1 maja 2025 r., gdy kometa znajdzie się najbliżej Słońca.

Miłośnicy nieba, szykujcie termosy z kawą, aparaty i najlepiej ciepłą kurtkę. Wszystko wskazuje na to, że już dziś wieczorem Polska może znaleźć się w zasięgu zorzy polarnej. I to nie byle jakiej - jak pisze Karol Wójcicki, znany popularyzator astronomii i twórca bloga "Z głową w gwiazdach", przed nami najlepsza okazja od stycznia, by zobaczyć to zjawisko na własne oczy, bez wyjeżdżania na koło podbiegunowe.

To już pewne – Polska nie tylko będzie dysponować nowoczesnymi systemami rakietowymi Homar-K, ale zacznie też produkować do nich amunicję. I to nie byle jaką – mowa o rakietach CGR-080, które są sercem koreańskich wyrzutni K239 Chunmoo. Dzięki podpisanemu właśnie porozumieniu między Grupą WB a południowokoreańską firmą Hanwha Aerospace Polska stanie się jednym z nielicznych krajów w Europie, które samodzielnie wytwarzają taką broń.

No i mamy kolejny odcinek telenoweli pod tytułem "Starcie Tytanów" ze Stanami Zjednoczonymi i Chinami w roli głównej. Tym razem oberwało się Boeingowi, gigantowi lotniczemu zza oceanu. Jak donosi Bloomberg News, Pekin nakazał swoim narodowym liniom lotniczym wstrzymanie odbioru nowych samolotów tej firmy. Ale to nie wszystko. Chińczycy idą na całość i ogłosili, że przestaną kupować części i komponenty lotnicze od amerykańskich producentów. Wygląda na to, że handlowa przepychanka wchodzi na zupełnie nowy, wyższy poziom.

Technologia nie tylko wkracza na pole walki – ona to pole walki definiuje na nowo. Podczas wizyty w 25. Brygadzie Kawalerii Powietrznej w Nowym Glinniku, wicepremier i szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz zapowiedział: Każdy żołnierz musi mieć umiejętność posługiwania się dronami. I choć to zdanie brzmi jak zapowiedź przyszłości, tak naprawdę jest mocnym sygnałem, że przyszłość właśnie nadeszła.

Centralny Port Komunikacyjny wraca na czołówki serwisów informacyjnych, a projekt wkracza w kolejną fazę. Jak zapowiedział wiceminister infrastruktury Maciej Lasek, do końca 2025 r. spółka CPK ogłosi nowe przetargi o łącznej wartości około 30 mld zł.

DolphinGemma, duży model językowy opracowany przez Google'a, pomaga naukowcom badać, w jaki sposób delfiny się komunikują - i mamy nadzieję, że także dowiedzieć się, co mówią.

W poniedziałek z prywatnego rancza w Teksasie wystartowała rakieta należąca do Jeffa Bezosa – miliardera, założyciela Amazona i szefa firmy kosmicznej Blue Origin. Lot sam w sobie nie byłby niczym nadzwyczajnym, gdyby nie fakt, że na pokładzie znalazło się sześć kobiet, w tym Lauren Sánchez – narzeczona Bezosa, Katy Perry – supergwiazda popu – oraz Gayle King – znana prezenterka amerykańskiej telewizji śniadaniowej.

Elon Musk znów na świeczniku. Tym razem nie za sprawą rakiet SpaceX czy szalonych zapowiedzi dotyczących X (dawnego Twittera), ale przez – wydawałoby się – mało spektakularne... turbiny gazowe. Jego firma xAI, odpowiedzialna za rozwój sztucznej inteligencji zasilającej Groka (czyli konkurencję dla ChatGPT), znalazła się w samym centrum burzy. Wszystko przez 35 ogromnych turbin metanowych ustawionych na obrzeżach Memphis w stanie Tennessee. Problem? Pozwolenie dotyczyło tylko 15.

Jeszcze do niedawna mogło się wydawać, że technologie sztucznej inteligencji to domena Doliny Krzemowej, a wojskowe systemy nowej generacji to odległa przyszłość. Tymczasem tu, w Polsce, dzieje się coś, co może zrewolucjonizować sposób prowadzenia działań operacyjnych. EyeQ Land – system stworzony przez rodzimą firmę WB Electronics – to nowoczesna platforma wspierana przez AI, która już dziś zmienia oblicze współczesnego pola walki. I robi to w sposób imponująco skuteczny.

Jeszcze niedawno zepsuty satelita na orbicie oznaczał jedno: koniec misji, miliony euro straty i konieczność wyniesienia nowego urządzenia w kosmos. Ale te czasy mogą wkrótce odejść do historii. Wszystko za sprawą polskiej technologii opracowanej przez firmę PIAP Space z Warszawy – ramienia robotycznego TITAN, które już wkrótce może stać się nieodzownym narzędziem w kosmicznych misjach serwisowych.

Rynek odnawialnych źródeł energii w Polsce przyspiesza jak ekspres – ale czy na pokładzie jest miejsce dla małych turbin wiatrowych? Choć energia ze słońca bije rekordy popularności, a panele fotowoltaiczne zdobią dachy nawet najmniejszych domów jednorodzinnych, to wiatr – szczególnie ten mały, bliski ziemi – wciąż wzbudza więcej pytań niż zachwytów. Oto co naprawdę warto wiedzieć, zanim pomyślisz o własnym wiatraku w ogrodzie.

Tytan, największy księżyc Saturna, to miejsce jak z innej planety - dosłownie i w przenośni. Jego krajobraz przypomina kosmiczną wersję Ziemi: rzeki i jeziora, ale nie z wody, a z ciekłego metanu; wydmy z czegoś, co przypomina sadzę; skały z lodu. I jeszcze ta mglista atmosfera, gęsta jak z horroru science fiction. Od lat naukowcy zastanawiają się: skoro na Tytanie jest tyle związków organicznych, czy możliwe jest tam życie?

Airbus, największy konkurent Boeinga, właśnie przedstawił odważną wizję przyszłości lotnictwa. I trzeba przyznać - robi to z rozmachem godnym XXI wieku.

Tajwańskim rybakom przytrafiło się niecodzienne znalezisko. Szczęka, która przez tysiące lat spoczywała na dnie morza. Dziś wiemy, że ten pradawny fragment kostny kryje w sobie niesamowitą historię.

Dwie rodzime potęgi technologiczne działające w branży kosmicznej – Thorium Space S.A. i Creotech Instruments S.A. – oficjalnie ogłosiły strategiczną współpracę. Owocem tego partnerstwa ma być pierwszy w pełni polski satelita telekomunikacyjny.