REKLAMA

Stworzyli pierwszą na świecie protezę rogówki. Niewidomi odzyskali wzrok

Sztuczne organy uważane są za przyszłość transplantacji, jednak niewiele mówi się o zapotrzebowaniu na rogówki niezbędne do ratujących wzrok przeszczepów. Naprzeciw problemowi dostępności tkanek wychodzą szwedzcy naukowcy, a przełom w opracowywaniu implantu rogówki zawdzięczają świniom.

14.08.2022 17.27
Stworzyli pierwszą na świecie protezę rogówki. Niewidomi odzyskali wzrok
REKLAMA

Według szacunków, na świecie żyje około 1 mld ludzi z umiarkowanymi lub poważnymi uszkodzeniami wzroku. Natomiast 12,7 mln ludzi jest niewidoma bezpośrednio w wyniku uszkodzenia lub choroby rogówki - zewnętrznej warstwy oka. W tych przypadkach jedyną szansą na odzyskanie wzroku jest przeszczep rogówki od ludzkiego dawcy. Co - jak przy transplantacji organów - jest w zdecydowanej większości przypadków problemem, gdyż jedynie jeden na 70 pacjentów otrzymuje przeszczep.

REKLAMA

Nadzieją dla pacjentów wymagających transplantacji może być nowo opracowany biomateriał, z którego naukowcom udało się stworzyć implant rogówki. Co więcej, implant przeszedł już pierwsze testy, dzięki którym wszyscy z dwudziestu pacjentów z wszczepionym implantem odzyskało wzrok.

Przełomowy implant został stworzony przez bioinżynierów z Linkoping University w Szwecji, a kulisy jego tworzenia i badań zostały opisane na łamach Nature Biotechnology.

Sztuczna rogówka? Odpowiedź, jak zwykle, chrumka

Rogówka składa się głównie z białka - kolagenu. Aby stworzyć alternatywę dla ludzkiej, naukowcy wykorzystali cząsteczki pochodzące ze świńskiej skóry. Wykorzystana skóra jest produktem ubocznym przemysłu spożywczego, co według uczonych czyni ją łatwo dostępną i korzystną ekonomicznie - również w krajach rozwijających się, gdzie problem z dostępem do metod leczenia ślepoty ma również charakter ekonomiczny.

W procesie konstruowania implantu badacze ustabilizowali luźne cząsteczki kolagenu, tworząc wytrzymały i przezroczysty materiał, który mógł wytrzymać przenoszenie i implantację w oku.
Podczas gdy rogówki pochodzące od ludzkich dawców muszą być wykorzystane w ciągu dwóch tygodni, implanty opracowane przez szwedzkich bioinżynierów mogą być przechowywane do dwóch lat przed użyciem.

 class="wp-image-2298756"
Implant rogówki opracowany przez bioinżynierów z Linkoping University

Wraz z implantem rogówki, uczeni opracowali również nową metodę transplantacji dla pacjentów chorujących na tzw. stożek rogówki - metodę która jest znacznie mniej inwazyjna niż dotychczas stosowana procedura.
Obecnie stosowane leczenie stożka rogówki w zaawansowanym stadium polega na chirurgicznym usunięciu i zastąpieniu rogówką od dawcy, która jest wszywana na miejsce za pomocą szwów chirurgicznych.

Metoda opracowana przez szwedzkich naukowców nie wymaga szwów, a nacięcie w rogówce dokonywane jest za pomocą lasera. Jak deklarują uczeni, w przypadku braku lasera możliwym jest również wykorzystanie tradycyjnych narzędzi chirurgicznych.

Przed przystąpieniem do testów klinicznych na ludziach, bioinżynierowie pierwsze testy tak implantu jak i nowej procedury zostały przeprowadzone na świniach. Wstępne badania potwierdziły, że tak przeszczep implantu okazał się być bezpieczniejszy i prostszy niż dotychczasowe metody przeszczepiania rogówki.

Pierwsze testy obiecujące: 20 z 20 pacjentów odzyskało wzrok

Metoda chirurgiczna i implanty zostały wykorzystane przez chirurgów w Iranie i Indiach - dwóch krajach, w których wiele osób cierpi na ślepotę rogówkową i ogólno-pojęty "słaby wzrok", a w których jednocześnie występuje poważny deficyt dawców rogówek i możliwości leczenia.

W pilotażowym badaniu klinicznym wzięło udział dwadzieścia osób, które były niewidome lub na granicy utraty wzroku z powodu zaawansowanego stożka rogówki. W ramach badań klinicznych otrzymały one implanty rogówki, a ich stan zdrowia monitorowano przez dwa lata od wszczepienia implantu. Operacje przebiegały bez komplikacji, a ośmiotygodniowe leczenie immunosupresyjnymi kroplami do oczu wystarczyło, by zapobiec odrzuceniu implantu. W przypadku konwencjonalnych przeszczepów rogówki leki muszą być przyjmowane przez kilka lat.

Wynik testów klinicznych zaskoczył badaczy. Grubość i krzywizna rogówki zostały przywrócone do normy. Po wszczepieniu implantu wzrok stopniowo poprawiał się tak dobrze, jak po przeszczepie rogówki od ludzkiego dawcy.

Przed zabiegiem 14 z 20 uczestników testów klinicznych było niewidomych. Po dwóch latach obserwacji stwierdzono pełny powrót do sprawności przez wszystkich pacjentów. Trzech z uczestników z Indii, którzy przed badaniem byli niewidomi, w badaniach na tablicy Snellena uzyskało wynik 20/20.

REKLAMA

Zanim implant rogówki zostanie dopuszczony do sprzedaży i powszechnego użycia, naukowcy będą musieli przeprowadzić kolejne badania kliniczne na większej grupie pacjentów. Ponadto wymagane będzie również zatwierdzenie przez organy regulacyjne.

Mimo to już teraz naukowcy są dobrej myśli i swymi planami wybiegają w przyszłość, chcąc sprawdzić, czy opracowana przez nich metoda może być stosowana w leczeniu innych chorób oczu.

REKLAMA
Najnowsze
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA