wielki zderzacz hadronów

Fizycy od lat marzą o urządzeniu, które pozwoli im zajrzeć w głąb najmniejszych cząstek materii i zrozumieć fundamentalne zasady rządzące wszechświatem. Takim przełomem ma być Przyszły Zderzacz Kołowy. To gigantyczny projekt, który ma szansę zrewolucjonizować nasze postrzeganie rzeczywistości i wiedzę o fundamentalnych prawach fizyki.

Wszyscy z nas kiedyś słyszeli o największej maszynie na świecie - to Wielki Zderzacz Hadronów w pod genewskim ośrodku CERN. Inną nazwą na to urządzenie jest akcelerator cząstek, bowiem na tym właśnie polega jego działanie.

Lato się kończy, temperatury spadają, zużycie energii elektrycznej rośnie, a zapasów nie ma za dużo. W całej Europie już teraz podejmowane są działania mające na celu ograniczenie zużycia energii. Świat wielkiej nauki też od tego nie ucieknie. Naukowcy planują wstrzymać działanie Wielkiego Zderzacza Hadronów.

Zaledwie kilka dni temu świętowaliśmy 10 lat od ogłoszenia przez naukowców z CERN odkrycia bozonu Higgsa, a już to wspomnienie wypychają nowe, równie fascynujące doniesienia. Wielki Zderzacz Hadronów odkrywa zupełnie nowe cząstki.

W piątek, 22 kwietnia 2022 r. po blisko trzech latach przerwy, w czasie której modernizowano największy akcelerator cząstek na świecie, Wielki Zderzacz Hadronów pod Genewą ponownie został uruchomiony. Jeszcze tego samego dnia naukowcy mieli okazję wykonać swoistą jazdę próbną tego urządzenia.

W niemal dwa tygodnie po rozpoczęciu inwazji Rosji na Ukrainę, kraj agresora został obłożony zdecydowanymi sankcjami niemal w każdej sferze życia. Świat nauki także nie pozostaje obojętny na zbrodniczą działalność Rosji.

Zobaczyć sam moment powstawania wszechświata. Naukowcy bezustannie próbują tego dokonać, ale im bardziej zbliżają się do początku wszystkiego, tym bardziej wydaje się on nieosiągalny.

Osobliwy twór na razie nie ma żadnej nazwy, więc naukowcy mówią jedynie o cząstkach X. W Wielkim Zderzaczu Hadronów zarejestrowano ich około setki. Niby to dużo, ale jest to setka schowana wśród bilionów innych znanych nauce cząstek. Co zatem wiemy?

Od lat Wielki Zderzacz Hadronów, jeden z najważniejszych instrumentów współczesnej nauki, dostarcza nam fascynujących danych o cząstkach i siłach, które stanowią podstawowy budulec wszechświata. Dotychczas wszystkie te dane wspierały uznawany obecnie Model Standardowy. Aż do teraz.

Potwierdzenie istnienia bozonu Higgsa zostało (słusznie) okrzyknięte jednym z największych odkryć XXI wieku. Przypomnijmy, że to dzięki jego istnieniu powstaje pole Higgsa - które zapewnia, w uproszczeniu, masę innych cząstek. Odkrycie to zostało prawie jednogłośnie uznane za jedno z najważniejszych odkryć w historii fizyki, i z faktem jego dokonania związane jest również przyznanie Nagrody Nobla z fizyki w 2013 roku.

Temat eksperymentów wykonywanych w Wielkim Zderzaczu Hadronów, i tajemniczych, odkrywanych dzięki niemu cząstek, był wielokrotnie przez nas poruszany. Budowa materii staje się dla nas coraz bardziej zrozumiała, ale równocześnie coraz bardziej złożona. Czasy, kiedy w powszechnym rozumieniu materia składała się z atomów, a te z elektronów, protonów i neutronów, odeszły w niepamięć.

O Wielkim Zderzaczu Hadronów, i o odbywających się w nim eksperymentach pisał niedawno Przemek, traf chciał, że otrzymaliśmy właśnie wiadomość że... Chiny też chcą mieć własny.

CERN - najważniejszy dziś badawczo-naukowy ośrodek na świecie z zewnątrz nie robi większego wrażenia. Ot, grupa budynków niczym w dość zaawansowanym zakładzie produkcyjnym. Nawet budynek jednego z dwóch muzeów CERN-u - tego nowszego, obliczonego na wywołanie efektu łał u zwiedzających - nie różni się wcale z zewnątrz od zwykłego planetarium. Co innego, gdy wejdzie się do środka.

Kwarki to cząstki elementarne, stanowiące budulec jąder atomowych. Trójkami tworzą cząstki zwane barionami. Najbardziej znanymi barionami są protony. Kwarkom zdarza się oddziaływać z ich odpowiednikami o odwrotnym ładunku elektrycznym - antykwarkami. Gdy to następuje, formuje się mezon.

Jedna z najważniejszych światowych placówek naukowych, europejski CERN, ma już 60 lat działalności za sobą. To właśnie owo centrum jest odpowiedzialne za Wielki Zderzacz Hadronów, a także za… istnienie Spider’s Web.