Polscy naukowcy

Polscy naukowcy opracowali metodę, która może zrewolucjonizować terapię chorób genetycznych oraz pozwolić stworzyć nową generację szczepionek. Dzięki ich pracy RNA może stać się trwalsze, skuteczniejsze i gotowe do masowego zastosowania. Zespół naukowców z Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego zaprezentował innowacyjną metodę chemicznego zamykania cząsteczek RNA w stabilne pierścienie. Technika nazwana chem-circRNA umożliwia łączenie dwóch końców...

Sieć Badawcza Łukasiewicz rozpoczęła dwa strategiczne projekty badawczo-rozwojowe, które mają wzmocnić suwerenność Polski w produkcji amunicji. Chodzi o opracowanie krajowych technologii wytwarzania nitrocelulozy i nitroguanidyny – substancji niezbędnych do produkcji prochów wielobazowych i paliw rakietowych, które stanowią podstawę nowoczesnej amunicji. W obu przypadkach planowane rezultaty pozwolą nie tylko obniżyć koszty produkcji amunicji, lecz przede wszystkim uniezależnić polski przemysł obronny od dostaw surowców i technologii z zagranicy. Chemia,...

Granty, stypendia, informacje o studiach i możliwości współpracy z biznesem - to tylko część usług dostępnych w nowym portalu "Usługi dla Nauki". Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego uruchomiło nowy portal "Usługi dla Nauki". Serwis powstał we współpracy z Ośrodkiem Przetwarzania Informacji - Państwowym Instytutem Badawczym i ma ułatwiać dostęp do cyfrowych usług związanych z nauką...

Ponad 400 mln lat temu w Górach Świętokrzyskich doszło do wydarzenia, które zmieniło bieg ewolucji. Najnowsze badania zespołu polskich geologów wykazały, że pierwsze próby wyjścia na ląd podjęły nie tetrapody, najstarsze czworonogi, lecz ryby dwudyszne. To przesuwa dotychczasową granicę tej przełomowej chwili w historii życia o około 10 mln lat. Ryby dwudyszne (Dipnoi) to grupa...

Zanieczyszczenie i zasolenie Odry zabijają żyjące w niej organizmy. Rząd szuka rozwiązania, a pomagają w tym naukowcy. Cel jest następujący: doprowadzić do spadku zasolenia o 59 proc. w Odrze na Górnym Śląsku i o 83 proc. na Dolnym Śląsku. Jak podało Ministerstwo Klimatu i Środowiska od początku 2025 r. w Odrze i Kanele Gliwickim odnotowano...

Polacy opracowali koszulkę, która jest w stanie naładować mały sprzęt elektroniczny. Z jej wykorzystaniem podładujesz swój inteligentny zegarek lub bezprzewodowe słuchawki Bluetooth. Jak działa? Jeśli pomyśleliście, że ktoś przykleił panele słoneczne do koszulki - mylicie się. T-GenX ma być pierwszą na świecie koszulką termoelektryczną, która… zamienia ciepło ciała w energię elektryczną. To rozwiązanie niczym z...

Polscy naukowcy stworzyli system, który umożliwia wyświetlanie filmów i gier w 3D bez potrzeby zakładania specjalnych okularów. Jeszcze kilkanaście lat temu autostereoskopia, czyli wyświetlanie trójwymiarowego obrazu bez użycia specjalnych okularów, była zarezerwowana dla zaawansowanych laboratoriów badawczych i drogich urządzeń klasy premium. Pamiętacie Nintendo 3DS? Konsolka, która pozwalała oglądać gry w 3D bez zakładania czegokolwiek na...

Nowatorska metoda oczyszczania wód powierzchniowych opracowana przez naukowców z Gdańska i Wrocławia może stać się przełomem w walce z zanieczyszczeniem środowiska farmaceutykami i hormonami. Technologia bazuje na tzw. zimnej plazmie atmosferycznej i już teraz budzi bardzo duże zainteresowanie całej branży. Polacy otrzymali właśnie na nią patent. Ta przełomowa technologia pochodzi z Gdańska i Wrocławia Zespół...

Czy da się szybko i skutecznie wykrywać mikroplastik w wodzie? We Wrocławiu właśnie powstaje system, który odpowiada: tak, i to w czasie rzeczywistym.Mikroplastik to słowo coraz częściej przewija się w raportach naukowych, wiadomościach i rozmowach. Te mikroskopijne cząsteczki tworzyw sztucznych są dziś dosłownie wszędzie: w powietrzu, wodzie, glebie, a nawet w naszych organizmach. Badania pokazują,...

Polscy naukowcy pozwolą patrzeć na świat prawie tak, jak robią to bociany - wszystko dzięki zamontowanym na ptakach lekkich kamerach. Już od dawna możemy śledzić wędrówki nie tylko bocianów. Wiemy, gdzie ptaki lecą i kiedy zatrzymują się na przerwę. A gdyby w końcu spojrzeć na świat ich oczami? W końcu stanie się to możliwe. Jak...

Sztuczna inteligencja wkracza w świat literatury i edukacji w sposób, którego jeszcze niedawno nikt się nie spodziewał. Dzięki projektowi Dostępna książka realizowanemu przez instytut Łukasiewicz-AI stało się możliwe tłumaczenie polskich książek na polski język migowy. Nowe narzędzie edukacyjne i ambitny cel badawczy Pierwszym efektem prac zespołu jest wyjątkowa wersja Małego Księcia Antoine’a de Saint‑Exupéry’ego, która...

"Polskie piramidy" już brzmią świetnie, ale odkrycie ma jeszcze jedną, jeszcze lepiej brzmiącą nazwę. "Łoża olbrzymów" – tak również nazywane są grobowce typu kujawskiego, na które natrafiono na terenie Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. O odkryciu dokonanym podczas "rutynowej lustracji terenowej" donosi Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego. Weryfikacja archeologiczna dwóch obiektów, w tym rozpoznanie...

W naturze nie brak przykładów sprytnej strategii przetrwania, ale przypadek przeziernika osowca bije wiele z nich na głowę. Motyl nie tylko przypomina wyglądem groźnego szerszenia, lecz także wydaje niemal identyczne dźwięki bzyczenia. Badania dr Marty Skowron Volponi z Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku wykazały, że ta mimikra wizualno-akustyczna skutecznie odstrasza drapieżniki, a przynajmniej niektóre z...

Dzięki współpracy polskich i niemieckich naukowców powstało pierwsze światłowodowe połączenie, które pozwala w czasie rzeczywistym porównywać najbardziej precyzyjne zegary w obu krajach. Zbudowane w ramach europejskiej sieci GÉANT połączenie Pathfinder to ok. 690 km światłowodu, z czego 270 km udostępniła polska sieć PIONIER, a 420 km dzierżawi strona niemiecka. Połączyło ono Narodowy Instytut Metrologiczny w...

Badacze z Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie sprawdzają wpływ oleju pozyskiwanego z jadalnych owadów na zdrowie człowieka. Coraz więcej wskazuje na to, że może on stać się wartościową alternatywą dla tłuszczów roślinnych i zwierzęcych, zarówno ze względów żywieniowych, jak i środowiskowych. Czym jest olej z owadów i skąd się go pozyskuje? Olej owadzi to tłuszcz...

Naukowcy z Instytutu Chemii Przemysłowej Łukasiewicz opracowali hydrożele oparte na naturalnych polimerach, które są nie tylko w pełni biodegradowalne, lecz także potrafią samodzielnie regenerować swoją strukturę po uszkodzeniu. Zespół badaczy pod kierunkiem dr Katarzyny Łęczyckiej-Wilk stworzył nowy rodzaj hydrożeli na bazie surowców pochodzenia roślinnego, konkretniej skrobi i glukomannanu. Materiały są nie tylko odnawialne i przyjazne...

Najnowszy raport Politechniki Wrocławskiej pokazuje, jak Polacy podchodzą do sztucznej inteligencji. Sztuczna inteligencja wkroczyła do naszego życia z przytupem. Wszystko jest dziś AI. Jednych to przeraża, bo w rozwoju tej technologii widzą głównie zagrożenie i obawiają się, że nowe rozwiązania mogą zabrać im pracę. Inni z ekscytacją sięgają po sztuczną inteligencję i wykorzystują pomoc wszędzie,...

Wyniki najnowszych badań prowadzonych przez polskich naukowców na Svalbardzie pokazują, że zmiany klimatu mają coraz bardziej wyraźny wpływ na hydrologię tej arktycznej wyspy. Zanik lodowców i zmiany w strukturze zlewni przekładają się nie tylko na przyrodę, lecz także na przyszłość dostępnych tam zasobów wodnych. Zespół badaczy z Instytutu Ochrony Przyrody PAN, Zakładu Badań Polarnych, Uniwersytetu...

Biotherm to najnowszy projekt polskich naukowców i świetny przykład tego, jak inwestycje w naukę i badania podstawowe mogą prowadzić do przełomowych innowacji. Zamiast walczyć z naturą, uczymy się od niej, aby tworzyć technologie, które są bardziej efektywne i przyjazne dla środowiska. Polski projekt Biotherm, którym kieruje Łukasiewicz – Instytut Mikroelektroniki i Fotoniki, może w niedalekiej...

Zespół z Instytutu Chemii Fizycznej PAN oraz Politechniki Warszawskiej opracował nową klasę materiałów luminescencyjnych. Dzięki unikalnym właściwościom i niemal 100 proc. wydajności kwantowej mogą one znaleźć zastosowanie m.in. w ekranach OLED czy nowoczesnych czujnikach optycznych. Nowe związki opracowane przez zespół pod kierownictwem prof. Janusza Lewińskiego to kompleksy glinoorganiczne, których wydajność emisji światła w stanie stałym...