Polscy naukowcy

W Politechnice Wrocławskiej oficjalnie uruchomiono Odrę 5 – pierwszy w Polsce i w całej Europie Środkowo-Wschodniej komputer kwantowy oparty na nadprzewodzących kubitach.

Farma fotowoltaiczna dostarczy prąd do sklepów, ale korzyści będzie więcej. Poznański Uniwersytet Przyrodniczy będzie mógł analizować wytwarzanie energii ze słońca pod każdym kątem.

Polscy naukowcy i inżynierowie stawiają ważny krok w kierunku budowy bazy na Księżycu. Już w listopadzie czeka ich niecodzienna podróż nad Atlantyk, gdzie w warunkach lotu parabolicznego przetestują kosmiczną koparkę do wydobywania księżycowego regolitu.

Już wkrótce planowane jest uruchomienie pierwszego w Polsce komputera nadprzewodzącego. IQM Spark ma przyczynić się do znaczącego przyśpieszenia prac nad badaniami naukowymi.

Jeszcze niedawno zepsuty satelita na orbicie oznaczał jedno: koniec misji, miliony euro straty i konieczność wyniesienia nowego urządzenia w kosmos. Ale te czasy mogą wkrótce odejść do historii. Wszystko za sprawą polskiej technologii opracowanej przez firmę PIAP Space z Warszawy – ramienia robotycznego TITAN, które już wkrótce może stać się nieodzownym narzędziem w kosmicznych misjach serwisowych.

Jeszcze kiedyś spotkanie z nimi było normą i często zostawiało ślady. Dziś, alarmują polscy naukowcy, oglądać je można co najwyżej na zdjęciach. „Małże słodkowodne należą do najbardziej zagrożonych grup zwierząt na świecie” – przestrzegają badacze.  

Wytrzymałe, stabilne podczas ładowania i rozładowywania, wytworzone z ograniczonym użyciem surowców krytycznych, a przez to bardziej przyjazne dla środowiska – to mają być główne cechy baterii wysokiej mocy do zasilania np. dronów i samochodów, nad którymi pracuje zespół badawczy z Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej.

Jeszcze do niedawna sądziliśmy, że powierzchnia Marsa to jałowe pustkowie, na którym życie nie ma najmniejszych szans. Jednak najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie IMA Fungus rzucają nowe światło na ten temat. Po raz pierwszy udowodniono, że niektóre gatunki porostów potrafią przetrwać warunki panujące na Czerwonej Planecie, a nawet pozostać aktywne metabolicznie pomimo ekspozycji na silne promieniowanie jonizujące.

Czy wiesz, że w Twoim starym pilocie do telewizora lub latarce mogą znajdować się cenne metale, których niedobór spędza sen z powiek światowym koncernom technologicznym? Naukowcy z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie opracowali innowacyjną i ekologiczną metodę odzyskiwania pierwiastków ziem rzadkich z zużytych baterii niklowo-wodorkowych – popularnych „paluszków” R3 i R6.

Czy robot może zostać leśnikiem? Międzynarodowy zespół naukowców pracuje nad maszyną, która nie tylko zinwentaryzuje las, ale także będzie w stanie rejestrować obecność zwierząt, wykrywać ślady archeologiczne i… zbierać kleszcze.

Mikroplastik jest wszechobecny i nam szkodzi – według badań naukowców w mózgu każdego z nas znajduje się średnio 7 g surowca. W walce z zanieczyszczeniem pomocne mogą okazać się ryby.

Wyobraź sobie dom, który nie wymaga dodatkowego ocieplenia, a jego ściany oddychają, regulując wilgotność powietrza. Naukowcy z Politechniki Lubelskiej opracowali innowacyjne bloczki budowlane z konopi, które mogą zrewolucjonizować rynek budowlany. Ich wynalazek został właśnie opatentowany, co otwiera drogę do masowej produkcji ekologicznych i energooszczędnych domów.

Wiatrakom zarzuca się coraz więcej, ale jedną z głównych wad i skarg jest hałas. Czy faktycznie urządzenia swoją pracą sprawiają, że funkcjonowanie w ich bliskiej odległości jest utrudnione? Nowe badania polskich naukowców rzucają nowe światło na zagadnienie.

Żywność przyszłości wyjdzie z laboratorium – a przynajmniej ochotę na takie pożywienie będzie miało więcej Polaków. Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu wskazują, co przeszkadza Polakom w diecie, której bazą będą choćby sproszkowane robaki.

Opony, plastikowe śmieci, a nawet elektryczne hulajnogi – polskie rzeki traktowane są jak wysypiska. Żeby móc walczyć z problemem, należy dobrze poznać każdy ruch przeciwnika. Tym właśnie zajmą się polscy naukowcy.

Jeszcze trwa zima, a już brakuje nam wody. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB) bije na alarm: sytuacja hydrologiczna w Polsce jest najgorsza od co najmniej dekady. Jeśli wkrótce nie spadnie odpowiednia ilość deszczu, grozi nam prawdziwy kryzys wodny. I to na niespotykaną dotąd skalę.

Dzięki nowoczesnym metodom badań naukowcy dowiedli, że już ponad 2700 lat temu na terenie dzisiejszego Olkusza wydobywano i przetwarzano rudy ołowiu. To najstarsze potwierdzone ślady wydobycia metali na ziemiach polskich. Okazało się, że nasi przodkowie zajmowali się tym 1000 lat wcześniej niż do tej pory sądzono.

Boom na generatywną sztuczną inteligencję zabija samodzielność studentów, ale i wzbija na wyżyny kreatywność wykładowców.

Kiedy myślimy o Albercie Einsteinie, wyobrażamy sobie geniusza o rozwianych włosach, który samotnie zmieniał oblicze nauki. Mało kto jednak wie, że w kluczowych momentach swojej kariery współpracował z innymi wybitnymi naukowcami, a jednym z nich był Polak – Leopold Infeld.

Podbój kosmosu to nie tylko ekscytujące misje i zdjęcia odległych galaktyk. To przede wszystkim logistyka – jak zapewnić astronautom wszystko, czego potrzebują do życia i pracy w ekstremalnych warunkach? Jednym z kluczowych wyzwań jest woda. Wysyłanie jej z Ziemi jest kosztowne i skomplikowane, dlatego naukowcy intensywnie poszukują sposobów na jej pozyskiwanie na miejscu – w kosmosie. I tu na scenę wkraczają polscy badacze.