Kosmos

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST), który zaledwie tydzień temu rozpoczął swoją misję właściwą, w ramach której będzie przez kolejne dwie dekady odkrywał przed nami tajemnice bliskiego i odległego wszechświata postrzegany jest przez wielu za absolutny szczyt techniki. Jak się jednak okazuje niektóre jego elementy są... zaskakująco niewspółczesne.

Już od ponad osiemnastu lat europejska sonda Mars Express krąży wokół Czerwonej Planety. Mimo zaawansowanego wieku wciąż przesyła na Ziemię niezwykle fascynujące zdjęcia powierzchni Marsa. W najnowszej paczce znalazły się zdjęcia fragmentów największego systemu kanionów w Układzie Słonecznym.

Zaledwie kilka dni temu, 15 lipca łazik Curiosity zmierzający po zboczach wzgórza Aeolis Mons ku klifom, które miał zbadać dostrzegł dość osobliwą i dużą skałę.

Dni dzielą już nas od kolejnego ważnego etapu budowy chińskiej stacji kosmicznej Tiangong. Do stacji kosmicznej wkrótce dołączy nowy moduł mieszkalny.

Żadna z nich nie wysłała jeszcze nic w kosmos, a mimo to już za dwa lata chcą prześcignąć Elona Muska w wyścigu na Marsa. Dwie kalifornijskie firmy - Relativity Space oraz Impulse Space - chcą w 2024 roku wystrzelić swoją pierwszą prywatną misję marsjańską.

Przez całe stulecia ludzkość zastanawiała się, czy gdzieś tam wśród gwiazd widocznych na niebie mogą istnieć planety, czy też Słońce jest pod tym względem wyjątkiem. Postęp w rozwoju nauki i technologii sprawił, że w 1992 roku wątpliwości zostały rozwiane. Aleksander Wolszczan oraz Dale Frail odkryli pierwsze planety poza Układem Słonecznym. Co ciekawe, odkryli je w takim miejscu, w jakim - jak się teraz okazuje - prawie nigdy nie występują.

Miało być spokojnie i bezpiecznie, choć astronomowie przewidziali nietypowe zdarzenia. Nie przewidzieli jednak, że teleskop Webba oberwie po zwierciadle tak szybko. I to od sześciu kosmicznych śmieci na raz!

Słońce coraz bardziej wdziera się w nasze życie. Od minimum aktywności słonecznej minęły już ponad dwa lata i nasza gwiazda dzienna zmierza dzielnie w kierunku maksimum aktywności. Co więcej, w tym cyklu aktywność rośnie szybciej niż w poprzednim. Teraz powierzchni Słońca także nie można nazwać spokojną.

W Wielkim Obłoku Magellana galaktyce karłowatej krążącej wokół naszej Drogi Mlecznej naukowcy z Belgii i Holandii odkryli pierwszą uśpioną czarną dziurę poza naszą galaktyką.

Poszukując sygnałów pochodzących od obcych cywilizacji, naukowcy zazwyczaj spoglądają w ciemne nocne niebo. Według naukowców z Uniwersytetu Penn State wskazują jednak, że możemy robić to samo, patrząc prosto w Słońce. O co chodzi?

Pod koniec tygodnia, w piątek 15 lipca, pojawiła się w mediach informacja o tym, że Dmitrij Rozgozin, krzykliwy i nieobliczalny szef rosyjskiej agencji kosmicznej Roskosmos, nie jest już jej szefem. Nie do końca było wiadomo, czy miała to być dla niego kara za te bzdury, które wypisuje i głosi od miesięcy, czy też może nagroda, bo czeka go coś ciekawszego.

Możemy sobie zaklinać rzeczywistość i przekonywać się, że orbita okołoziemska jest rozległa i jeszcze wiele się tam zmieści. Nie zmienia to faktu, że tak po prostu nie jest. Satelitów i śmieci jest tam coraz więcej i generuje to coraz większe problemy. Satelita Swarm A jest tego najlepszym przykładem.

Amerykański astronauta Terry Virts przekonuje, że USA natychmiast powinny rozpocząć proces wyłączania Rosji z grupy państw zarządzających Międzynarodową Stacją Kosmiczną.

Jeszcze pół wieku temu podział był jasny: Stany Zjednoczone były zauroczone badaniem Marsa, Związek Sowiecki umiłował sobie Wenus. W XXI wieku wszystko jednak się zmieniło. Amerykanie wciąż preferują Marsa, Związku Radzieckiego i ich programu kosmicznego już dawno nie ma, a na scenie pojawiły się Chiny, które postanowiły latać i na Marsa, i na Wenus.

Historia rosyjsko-europejskiej misji marsjańskiej ExoMars, a w szczególności łazika Rosalind Franklin jest iście tragiczna. ESA podjęła właśnie decyzję o całkowitym zerwaniu współpracy z Roskosmosem nad realizacją tej misji.

Najnowszy amerykański łazik marsjański Perseverance, który od kilkunastu miesięcy przemierza pustkowia dna krateru Jezero natknął się kilka dni temu na nietypowy obiekt. Na pierwszy rzut oka wygląda to jak kępka korzeni, albo... spaghetti. Cokolwiek to jest, nie pasuje do powierzchni Czerwonej Planety.

Codziennie na Ziemię spadają całe tony skał kosmicznych. Dopóki jednak owe tony docierają do nas w postaci pyłu i niewielkich kamieni, które wpadają w atmosferę Ziemi nad całą powierzchnią naszej planety, to nie ma problemu. Gorzej, gdy w atmosferę wchodzi jeden, potężny obiekt. Chiny rozpoczęły właśnie budowę obserwatorium, które będzie poszukiwało takich potencjalnych niebezpiecznych intruzów.

Dziesiątego kwietnia zakończył się trwający całe miesiące proces kalibracji i uruchamiania Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Dwa dni później na specjalnie zwołanej konferencji NASA przedstawiła pierwsze kolorowe i wysokiej rozdzielczości zdjęcia wykonane za pomocą kamer teleskopu. Czegoś jednak tam brakowało.

Już dzisiaj, 13 lipca o godzinie 13:13 polskiego czasu z portu kosmicznego Kourou w Gujanie Francuskiej wystartuje zupełnie nowa lekka rakieta Vega-C wyprodukowana przez francuską firmę Arianespace.

Dzisiejszej nocy będziemy mogli obserwować lipcową pełnię Księżyca. Dodatkowo, nasz naturalny satelita bardzo zbliży się wtedy do Ziemi, dzięki czemu będziemy mogli zobaczyć superksiężyc - bardzo jasną odmianę pełni, podczas której Księżyc wydaje się dużo większy, niż zazwyczaj.