System Google'a miał ostrzegać o trzęsieniach ziemi. Po tej katastrofie twierdzą, że nie działa

Trzęsienie ziemi, które miało miejsce w Turcji w lutym bieżącego roku odbiło się szerokim echem w mediach - tak prasie, jak i mediach społecznościowych. Zainteresowanie międzynarodowej społeczności wzbudziła nie tylko skala i siła trzęsienia ziemi, ale także liczba ofiar. Jak się okazuje, gdyby system wczesnego ostrzegania oferowany przez Google zadziałał poprawnie, udałoby się ocalić część ofiar.

W 2020 roku Google ogłosiło wprowadzenie do systemu Android narzędzia ostrzegającego o trzęsieniach ziemi. W 2021 roku system "Alerty o trzęsieniach ziemi w systemie Android" ("Android Earthquake Alerts System") doczekał się ekspansji poza teren Stanów Zjednoczonych, obejmując swym zasięgiem najbardziej aktywne sejsmicznie tereny na Ziemi - w tym Turcję.

Ekspansja do Turcji jest istotna nie tylko ze względu na często występujące tam trzęsienia ziemi, ale i fakt, że według różnych danych ok. 80 proc. całego rynku smartfonów w Turcji stanowią urządzenia z Androidem.

Jak informuje Google na stronie dedykowanej systemowi, poza Stanami Zjednoczonymi Alerty korzystają z danych zebranych od użytkowników. Smartfony - za pomocą wbudowanych akcelerometrów - stale przesyłają do serwerów Google dane o drganiach, które następnie są przetwarzane. Jeżeli system zauważy zwiększenie się częstotliwości drgań w danym rejonie świata, uruchomi się system ostrzegania. W przypadku trzęsień o magnitudzie powyżej 4,5 stopnia, użytkownicy smartfonów z Androidem otrzymają jeden z dwóch typów alertów. Pierwszy, wysyłany w przypadku lekkich, stosunkowo niegroźnych trzęsień powoduje wysłanie nieusuwalnego powiadomienia informującego o zdarzeniu i odległości użytkownika od epicentrum. Alert nie ignoruje ustawień użytkownika dotyczących powiadomień i dźwięku.

W przypadku silniejszych, potencjalnie niebezpiecznych ruchów sejsmicznych użytkownikowi zostanie pokazany alert obejmujący cały ekran wraz z głośnym dźwiękiem. Drugi typ alertu ignoruje ustawienia głośności, powiadomień (ignorując tryb "Nie przeszkadzać") oraz włącza ekran.

Dziennikarze brytyjskiego BBC postanowili przeprowadzić własne śledztwo mające na celu sprawdzić jak skuteczny był system alertów o trzęsieniach ziemi w systemie Android w dniu 6 lutego, kiedy to Turcję nawiedziło trzęsienie ziemi z dwoma głównymi wstrząsami: 7,8 oraz 7,7 w odstępie 9 godzin.

Dziennikarze udali się do trzech tureckich miast: Adany (150 km od epicentrum), Iskenderun (120 km od epicentrum) i Osmaniye (70 km od epicentrum), w których przeprowadzili wywiad z mieszkańcami.

Niewielka część z osób, które zgodziły się na rozmowę z BBC, przyznała, że otrzymała powiadomienia o drugim wstrząsie o magnitudzie 7,7. Jednak wszystkie pytane osoby zgodnie przyznały, że nie otrzymały żadnego powiadomienia dotyczącego pierwszego trzęsienia ziemi.

BBC przytacza tu wypowiedź Alicana, który w trzęsieniu stracił babcię, gdy zawalił się dach szpitala, w którym przebywała. Alican w ciągu ostatnich dwóch lat otrzymywał alerty dotyczące trzęsień ziemi w okolicy, jednakże 6 lutego nie otrzymał żadnego powiadomienia.

Jak mówi Micah Berman, menedżer produktów Android Safety - w tym systemu wczesnego ostrzegania o trzęsieniach ziemi - system zadziałał poprawnie, a opóźnienie w wysłaniu alertu o zbliżającym się trzęsieniu może działać z opóźnieniem do 60 sekund, w zależności od miejsca, w którym znajduje się użytkownik telefonu.

Według Bermana mieszkańcy Turcji nie zauważyli alertów dotyczących drugiego wstrząsu, gdyż byli zbyt zajęci skutkami pierwszego, mającego miejsce 9 godzin wcześniej.

Z kolei według dziennikarzy BBC kolejnym dowodem na niedziałanie systemu jest aktywność w mediach społecznościowych - a raczej jej brak. Gdy system Android wysyła powiadomienia o pomniejszych trzęsieniach ziemi, zwiększa się aktywność użytkowników w mediach społecznościowych, którzy dzielą się zrzutami ekranu i wzajemnie informują o nadchodzącym zagrożeniu. 6 lutego owa aktywność była znikoma, co wskazywałoby na nieotrzymanie przez Turków alertów o wstrząsach. Berman przyznał dziennikarzom rację, z kolei samo Google poproszone o przedstawienie dowodów na wysłanie alertów o trzęsieniu ziemi na telefony znajdujące się strefie zagrożenia.

BBC dotarło do autorów postów przesłanych im przez Google - 12 z nich na zapytanie BBC odpowiedziało, że ich publikacje dotyczyły drugiego wstrząsu. Tylko jedna osoba poinformowała, że jej post dotyczył pierwszego wstrząsu.

Jak powiedział profesor geologii Sukru Ersoy z uniwersytetu technicznego Yildiz, jego żona znajdująca się w zasięgu trzęsienia ziemi nie otrzymała żadnego powiadomienia na swój telefon z systemem Android.

Z kolei według profesora Harolda Tobina, sejsmologa stanu Waszyngton i profesora na Uniwersytecie Waszyngtońskim, Google zawiodło społeczne zaufanie turków do systemu.