Wnętrze Ziemi wciąż skrywa przed nami tajemnice. W wewnętrznym jądrze Ziemi znajduje się coś jeszcze
Każde dziecko wychodząc ze szkoły podstawowej (albo właściwie wylogowując się z ostatniej e-lekcji w roku) wie, że Ziemia składa się z jądra, płaszcza i skorupy. Te dzieci, które uważały na lekcji, wiedzą nawet, że jądro Ziemi dzieli się na jądro zewnętrzne i wewnętrzne. Teraz jednak okazuje się, że to wciąż nie wszystko.
Badanie wnętrza Ziemi nigdy nie należało do zadań łatwych. Promień naszej planety to średnio 6371 km. Tyle dzieli nasze stopy na powierzchni od samego centrum Ziemi. W skali kosmicznej to banalnie mało, ale nie zmienia to faktu, że nie możemy po prostu wykopać takiej dziury, aby zajrzeć do samego wnętrza planety. Jakby nie patrzeć, Supergłęboki Odwiert Kolski SG-3, który jest najgłębszym odwiertem badawczym na świecie, sięgnął na głębokość zaledwie 12 262 m. Jesteśmy więc w stanie ledwie zadrapać powierzchnię naszej planety.
Trzęsienia ziemi na ratunek!
Choć brzmi to przewrotnie, to tak faktycznie jest. Naukowcy badają wnętrze planety analizując wywoływane przez trzęsienia ziemi fale sejsmiczne docierające do sejsmometrów rozmieszczonych na całym globie. Porównywanie samych fal oraz momentu ich zarejestrowanie w różnych częściach świata pozwala badać, jak dużo czasu potrzebują one na to, aby przejść przez wszystkie warstwy Ziemi, aby dotrzeć do sejsmometru.
Na podstawie takich danych można tworzyć dość szczegółowe modele wnętrza naszej planety. Jedyny problem jest taki, że trzęsień ziemi nie da się wywoływać sztucznie i w dowolnym miejscu globu, przez co naukowcy muszą cierpliwie rejestrować wszystkie naturalne wstrząsy. Na przestrzeni lat i dekad można zebrać korpus danych, który pozwala na sprawdzenie niektórych modeli wnętrza.
To właśnie dzięki takim danym naukowcy byli w stanie ustalić, że w samym sercu Ziemi znajduje się wewnętrzne jądro o temperaturze ponad 5000 stopni Celsjusza i objętości rzędu 1 proc. objętości całej planety.
W jądrze znajduje się wewnętrzne jądro, a w nim…
Analiza danych obserwacyjnych zebranych przez ostatnich kilkadziesiąt lat wskazuje, że w jądrze wewnętrznym… znajduje się jeszcze jedna warstwa. Badania anizotropii jądra wewnętrznego wskazują, że jego wewnętrzna część zmienia właściwości fal sejsmicznych inaczej niż zewnętrzna.
Badacze zauważają, że odkrycie może tłumaczyć, dlaczego niektóre obserwacje nie zgadzają się z obecnie obowiązującymi modelami budowy Ziemi.
Szczegółowe zbadanie tego, co tak naprawdę dzieje się w samym sercu naszej planety, wymaga większej liczby sejsmometrów, szczególnie w rejonach okołobiegunowych. Zebrane przez nie dane umożliwiłyby stworzenie bardziej precyzyjnych modeli. Póki co badacze opracowują nową metodę analizy dostępnych danych – być może i ona pozwoli wypełnić trochę luk w naszej wiedzy. Głupio wszak badać planety znajdujące się miliony kilometrów czy nawet lata świetlne od Ziemi, nie znając dobrze własnego podwórka.
