REKLAMA

Naukowcy rozszyfrowali antyczny komputer sprzed 2000 lat. Teraz spróbują go odtworzyć

Rok 1900: greccy poławiacze gąbek odkrywają we wraku statku przedziwne mechaniczne urządzenie. Rok 2021: naukowcy twierdzą, że odkryli zagadkę „pierwszego komputera świata”.

15.03.2021 11.20
Naukowcy rozszyfrowali antyczny komputer sprzed 2000 lat. Teraz spróbują go odtworzyć
REKLAMA

Mechanizm z Antykithiry znaleziony w 1900 roku przez greckiego nurka to jeden z najbardziej zagadkowych obiektów powstałych w czasach antycznych. Przez pierwsze dwa lata po wydobyciu sądzono, że była to tylko bryła brązu. Dopiero w 1902 r. archeolog Valerios Stais odkrył, że pod warstwą rdzy kryje się duże koło zębate będące częścią pewnego mechanizmu.

REKLAMA

Okazało się, że obiekt składa się z kilkudziesięciu elementów, które badano przez następne dziesięciolecia. Uwagę naukowców przykuł poziom zaawansowania całej konstrukcji. Mechanizm przypominał budową zegar o konstrukcji, jaką znamy z XVIII w. Tymczasem naukowcy datowali powstanie tajemniczego obiektu na lata 150 - 100 p.n.e.

 class="wp-image-1628573"

Antyczne arcydzieło sztuki, które dziś nazwalibyśmy zegarmistrzowskim, było przez całe dekady analizowane. Powstawały schematy mechanizmu, a także określono jego rolę. Mechanizm z Antykithiry był niezwykle skomplikowanym narzędziem. Określał: ruch Słońca i Księżyca, fazy Księżyca, ruch pięciu znanych wtedy planet, czas zaćmień Słońca i Księżyca, momenty wschodu i zachodu najbardziej widocznych gwiazd i gwiazdozbiorów. Uwzględniał nawet takie szczegóły, jak nierównomierny ruch Księżyca na niebie. Całość była napędzana siłą ludzkich mięśni, a konkretnie korbą. To naprawdę imponujące dokonanie antycznej inżynierii.

Ciekawostką jest fakt, że urządzenie jest znacznie bardziej skomplikowane, niż mogłoby być, ponieważ opiera się na obowiązującej wówczas teorii geocentrycznej, a nie prawdziwej, heliocentrycznej. Oznacza to, że mechanizmy odwzorowują ruch planet wokół Ziemi, a jest on nieregularny i znacznie bardziej skomplikowany, niż eliptyczny ruch wokół Słońca.

Naukowcy twierdzą, że rozszyfrowali antyczny „komputer”.

Stopień skomplikowania antycznego mechanizmu sprawił, że przyjęło się nazywać go „pierwszym analogowym komputerem”. I choć naukowcy potrafili odpowiedzieć na pytanie „po co powstał antyczny mechanizm”, to nie znali odpowiedzi na bardziej kluczowe: „jak powstał”. Aż do teraz.

 class="wp-image-1628576"
Model antycznego komputera. Rys. UCL

W czasopiśmie Scientific Reports pojawiła się publikacja zespołu University College London, w której naukowcy przedstawili model ułożenia wszystkich przekładni. Całość jest zamknięta na przestrzeni o głębokości zaledwie 2,5 cm. Zespół bazował na pracach Michaela Wrighta, byłego kuratora inżynierii mechanicznej w Science Museum w Londynie, na inskrypcji znalezionej wraz z mechanizmem oraz na metodach matematycznych opisanych przez starożytnego greckiego filozofa Parmenidesa.

REKLAMA

Naukowcy odtworzą teraz cały mechanizm przy użyciu dzisiejszej technologii, by zweryfikować swoje ustalenia. Jeśli projekt okaże się sukcesem, ostatecznym krokiem będzie stworzenie takiego mechanizmu w oparciu o narzędzia i metody obróbki znane w starożytnej Grecji.

Cały projekt zostawia wiele pytań, na które nie znamy odpowiedzi. Dlaczego nie znaleziono więcej podobnych „komputerów”? Dlaczego nie znamy prostszych mechanicznych konstrukcji z czasów starożytnej Grecji, pokazujących choćby godzinę? Dlaczego Grecy, dysponując taką technologią, nie korzystali z niej częściej? Być może kolejne prace londyńskiego zespołu przyniosą odpowiedzi przynajmniej na część tych pytań.

REKLAMA
Najnowsze
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA