Kosmos

W sieci krąży teoria spiskowa, która zyskuje coraz większą popularność. Według niektórych internautów Jeff Bezos i jego firma Blue Origin… nigdy nie polecieli w kosmos. Dowód? Kapsuły New Shepard, które wracają na Ziemię niemal nieskazitelnie czyste, bez śladów przypalenia czy odbarwienia. Dla porównania: statki Crew Dragon od SpaceX wyglądają jakby właśnie przeleciały przez piekło.

Sonda kosmiczna Lucy znajduje się na finalnym etapie przygotowań do drugiego w historii misji przelotu obok asteroidy. Dziś minie planetoidę Donaldjohanson w głównym pasie planetoid między Marsem a Jowiszem, co stanowi istotny krok w jej długiej podróży ku asteroidom trojańskim Jowisza.

Łaziki marsjańskie wiercą dziury w powierzchni Czerwonej Planety szukając śladów materii ogranicznej. Teleskopy analizują skład chemiczny planet pozasłonecznych szukając związków informujących o śladach życia. Co zrobisz, jak się okaże, że nie jesteśmy sami we wszechświecie?

To może być najbardziej ekscytujące odkrycie w historii poszukiwań życia poza Ziemią. W atmosferze egzoplanety K2-18b oddalonej o 124 lata świetlne od Ziemi wykryto związki chemiczne, które na naszej planecie są produkowane wyłącznie przez organizmy żywe.

Wielbicieli nocnego nieba czeka w tym roku nie lada widowisko. Na scenie kosmosu pojawiła się nowa kometa – C/2025 F2 (SWAN) – i wszystko wskazuje na to, że wiosną stanie się jednym z najciekawszych obiektów do obserwacji. Choć dziś potrzebujemy lornetki lub teleskopu, by ją dostrzec, to z każdym dniem staje się jaśniejsza. A kulminacja tego niebiańskiego spektaklu nastąpi już niebawem – 1 maja 2025 r., gdy kometa znajdzie się najbliżej Słońca.

Miłośnicy nieba, szykujcie termosy z kawą, aparaty i najlepiej ciepłą kurtkę. Wszystko wskazuje na to, że już dziś wieczorem Polska może znaleźć się w zasięgu zorzy polarnej. I to nie byle jakiej - jak pisze Karol Wójcicki, znany popularyzator astronomii i twórca bloga "Z głową w gwiazdach", przed nami najlepsza okazja od stycznia, by zobaczyć to zjawisko na własne oczy, bez wyjeżdżania na koło podbiegunowe.

W poniedziałek z prywatnego rancza w Teksasie wystartowała rakieta należąca do Jeffa Bezosa – miliardera, założyciela Amazona i szefa firmy kosmicznej Blue Origin. Lot sam w sobie nie byłby niczym nadzwyczajnym, gdyby nie fakt, że na pokładzie znalazło się sześć kobiet, w tym Lauren Sánchez – narzeczona Bezosa, Katy Perry – supergwiazda popu – oraz Gayle King – znana prezenterka amerykańskiej telewizji śniadaniowej.

Jeszcze niedawno zepsuty satelita na orbicie oznaczał jedno: koniec misji, miliony euro straty i konieczność wyniesienia nowego urządzenia w kosmos. Ale te czasy mogą wkrótce odejść do historii. Wszystko za sprawą polskiej technologii opracowanej przez firmę PIAP Space z Warszawy – ramienia robotycznego TITAN, które już wkrótce może stać się nieodzownym narzędziem w kosmicznych misjach serwisowych.

Najnowsza propozycja budżetowa administracji Donalda Trumpa przewiduje drastyczne cięcia w finansowaniu programów naukowych NASA, które mogłyby poważnie zaszkodzić pozycji Stanów Zjednoczonych w badaniach kosmicznych i klimatycznych.

Tytan, największy księżyc Saturna, to miejsce jak z innej planety - dosłownie i w przenośni. Jego krajobraz przypomina kosmiczną wersję Ziemi: rzeki i jeziora, ale nie z wody, a z ciekłego metanu; wydmy z czegoś, co przypomina sadzę; skały z lodu. I jeszcze ta mglista atmosfera, gęsta jak z horroru science fiction. Od lat naukowcy zastanawiają się: skoro na Tytanie jest tyle związków organicznych, czy możliwe jest tam życie?

Dzięki przełomowej misji Chang'e 6 prowadzonej przez Chiny naukowcy zyskali bezcenny wgląd w budowę Księżyca.

Kandydat na szefa NASA powiedział, jakie będą kosmiczne plany Stanów Zjednoczonych. Czy oznacza to koniec programu Artemis i marzeń o stałej obecności człowieka na Księżycu?

Już w najbliższą sobotę nocne niebo zdominuje pełnia, która — choć z pozoru wyglądać będzie zwyczajnie — skrywa w sobie coś niezwykłego. To tzw. mikroksiężyc, czyli pełnia Księżyca, która wypada wtedy, gdy nasz naturalny satelita znajduje się najdalej od Ziemi. Efekt? Księżyc będzie wyglądał na odrobinę mniejszy i mniej jasny niż zazwyczaj. Ale uwaga: różnica jest na tyle subtelna, że łatwo ją przeoczyć.

Gdy myślimy o miejscu, które byłoby najbardziej nieprzyjazne życiu, Wenus zawsze pojawia się w czołówce. Temperatura sięgająca 460 stopni C, ciśnienie zdolne zmiażdżyć łódź podwodną i nieprzeniknione chmury składające się z niemal czystego kwasu siarkowego. A jednak to właśnie tam, w tej toksycznej atmosferze, naukowcy coraz odważniej zadają pytanie: czy życie może istnieć w chmurach Wenus? A jeszcze bardziej zaskakujące - czy życie może tam przetrwać bez wody?

Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, przyszłe księżycowe bazy mogą powstać nie z metalu ani betonu, ale z cegieł uformowanych z księżycowego pyłu – i naprawianych za pomocą bakterii.

Kosmos, przestrzeń, tajemnice – to mieszanka, która zawsze rozpala wyobraźnię. A gdy w grę wchodzą rosyjskie satelity wojskowe, robi się naprawdę intrygująco.

Jeszcze kilka tygodni temu wydawało się, że może to być scenariusz rodem z hollywoodzkiego thrillera. Planetoida 2024 YR4 – skała wielkości piętnastopiętrowego budynku – miała rekordowe, 3,1 proc. szanse na uderzenie w Ziemię. To najwyższy wynik w historii obserwacji tego typu zagrożeń. Naukowcy z całego świata wstrzymali oddech, a społeczność zajmująca się obroną planetarną ruszyła do działania. Dziś już wiemy: 2024 YR4 nie trafi w naszą planetę. Ale...

Jeszcze do niedawna sądziliśmy, że powierzchnia Marsa to jałowe pustkowie, na którym życie nie ma najmniejszych szans. Jednak najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie IMA Fungus rzucają nowe światło na ten temat. Po raz pierwszy udowodniono, że niektóre gatunki porostów potrafią przetrwać warunki panujące na Czerwonej Planecie, a nawet pozostać aktywne metabolicznie pomimo ekspozycji na silne promieniowanie jonizujące.

Kosmos od dawna nie jest już tylko domeną naukowców i astronautów. W XXI wieku staje się infrastrukturą – taką samą jak autostrady, lotniska czy elektrownie. Aby jednak satelity, sondy i statki mogły skutecznie operować na orbitach Ziemi i dalej, potrzebujemy czegoś fundamentalnego: paliwa. I tutaj wkraczają Siły Kosmiczne USA, które planują przetestować pierwsze kosmiczne stacje paliwowe.

Zespół AGH Space Systems, reprezentujący Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie, sięgnął po najwyższe laury w prestiżowych zawodach Australian Rover Challenge 2025 (ARCh). Studenci i studentki z Polski pokonali 14 najlepszych zespołów z całego świata, zdobywając imponujące 421,6 punktów na 500 możliwych. To nie tylko sukces drużyny, ale także dowód na to, że Polska coraz śmielej wkracza na arenę międzynarodowej eksploracji kosmicznej.