Nauka

W samym sercu odległej galaktyki kryje się obiekt tak masywny, że zbliża się do granic tego, co nauka uznaje za możliwe. Oto czarna dziura, której masa równa jest 36 mld mas naszego Słońca. Astronomowie ogłosili odkrycie jednej z największych czarnych dziur, jakie kiedykolwiek zaobserwowano. Obiekt znajduje się w centrum niezwykle masywnej galaktyki znanej jako Cosmic...

W świecie badań naukowych trwa właśnie cicha wojna, o której nikt z nas nie miał pojęcia. Z jednej strony rozwój narzędzi opartych na AI, z drugiej rosnący problem wiarygodności tekstów naukowych. Preprinty, które miały być symbolem otwartości, stają się dziś polem walki z dezinformacją generowaną przez algorytmy. Serwisy preprintowe, takie jak PsyArXiv, arXiv czy bioRxiv,...

Miasto na południu Polski walczy z poważnymi niedoborami wody. Jeśli tak dalej pójdzie, kolejne miejscowości mogą znaleźć się w podobnej sytuacji. Chodzi o Mszanę Dolną w woj. małopolskim, położoną między Krakowem a Zakopanem. To niewielka miejscowość z kilkoma tysiącami mieszkańców, która mimo małego zaludnienia ma problemy z niedoborem wody. Zakład Gospodarki Komunalnej poinformował o problemie...

Nowy typ ogniw wodorowych pracuje w znacznie niższych temperaturach niż te, które są zwykle wymagane w przypadku obecnie stosowanych ogniw paliwowych, co przybliża je do powszechnego zastosowania. Solid-oxide fuel cells (SOFC) od dawna obiecują wysoką sprawność i długą żywotność, ale ich dotychczasowe działanie w ekstremalnie wysokich temperaturach (700–800°C) sprawiało, że były drogie i trudne w...

Naukowcy natrafili na niezwykły minerał z meteorytu, który nie zachowuje się jak nic dotąd znanego na Ziemi. Jego przewodnictwo cieplne pozostaje stałe bez względu na temperaturę. Odkrycie może mieć ogromne znaczenie dla przyszłości przemysłu, energetyki i eksploracji kosmosu. Minerał z meteorytu zaskoczył fizyków Jak czytamy na łamach SciTechDaily, zespół naukowców z Columbia University, wspierany przez...

Jedna z najstarszych galaktyk we Wszechświecie ukazała właśnie swoje zaskakująca oblicze. W centrum uwagi znalazła się struktura, którą ochrzczono mianem Kosmicznych Winogron. Dzięki możliwościom teleskopu Jamesa Webba i radioteleskopu ALMA naukowcy ujrzeli coś, czego nie przewidują żadne współczesne modele formowania się galaktyk. Kosmiczne Winogrona – nietypowa galaktyka z młodego Wszechświata Choć na zdjęciach wykonanych przez...

Te badania nad zębami morskich mięczaków mogą zrewolucjonizować przemysł materiałowy. Odkryty biologiczny mechanizm ich powstawania pozwala tworzyć struktury przewyższające wytrzymałością nawet stal. Występujące w przybrzeżnych rejonach Pacyfiku mięczaki z rodzaju chitons, okazały się nosicielami jednej z najbardziej wytrzymałych struktur biologicznych na Ziemi. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine, przy współpracy z zespołami z Japonii, odkryli,...

Odłamek kosmicznej skały, który niespodziewanie przebił dach jednego z domów w stanie Georgia, może być starszy niż sama Ziemia. Badacze z Uniwersytetu Georgii ustalili, że ten niepozorny fragment meteorytu to jeden z najstarszych znanych obiektów w Układzie Słonecznym. Niecodzienny przelot i nieoczekiwane lądowanie Pod koniec lipca br. mieszkańcy południowo-wschodnich stanów USA byli świadkami niezwykle rzadkiego...

To nie cyberatak, nie katastrofa naturalna, ani awaria techniczna. To meduzy, czyli stworzenia zbudowane w 95 proc. z wody, wyłączyły jedną z największych elektrowni jądrowych w Europie. Natura po raz kolejny pokazała swoją przewrotną siłę. W niedzielę, 10 lipca br., elektrownia jądrowa Gravelines została całkowicie sparaliżowana z powodu nietypowego zagrożenia. Ogromna chmara meduz zablokowała systemy...

Miasta zdały sobie sprawę, że dostarczanie niepotrzebnych ubrań do punktów jest problematyczne, więc skoro ludzie nie przychodzą do PSZOK-ów, to PSZOK-i podjadą do nich. A konkretnie chodzi o MPSZOK-i, które czasem dostają bardziej pieszczotliwe nazwy. - Usprawnimy system zbierania odpadów. Zamawiamy trzy nowoczesne kontenery, które będą pełniły funkcję mobilnych punktów selektywnej zbiórki odpadów – zapowiedziano...

Coś się ruszyło – PSZOK-ów przybędzie, na dodatek ich funkcja nieco się rozszerzy. Szkoda, że na efekt jeszcze poczekamy. Jak zwykle musieliśmy obudzić się z ręką w nocniku. Niestety, mądry Polak po szkodzie. Chociaż niektórzy ostrzegali, że właśnie tak to się skończy. W efekcie wiele osób ma podobne problemy do tych opisanych przez Pawła, a...

Inżynierowie z Korei Południowej ogłosili przełom w technologii wytwarzania komponentów dla przemysłu kosmicznego. Po raz pierwszy na świecie tytanowy zbiornik paliwa wykonany w technologii druku 3D pomyślnie przeszedł próbę wytrzymałości w warunkach ekstremalnego ciśnienia i temperatury. Projekt zrealizowany przez Korea Institute of Industrial Technology (KITECH) może znacząco skrócić czas produkcji części rakietowych i uniezależnić kraj...

Ponad 400 mln lat temu w Górach Świętokrzyskich doszło do wydarzenia, które zmieniło bieg ewolucji. Najnowsze badania zespołu polskich geologów wykazały, że pierwsze próby wyjścia na ląd podjęły nie tetrapody, najstarsze czworonogi, lecz ryby dwudyszne. To przesuwa dotychczasową granicę tej przełomowej chwili w historii życia o około 10 mln lat. Ryby dwudyszne (Dipnoi) to grupa...

Astronomowie z pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba dokonali obserwacji, która może przejść do historii. Po raz pierwszy udało się zarejestrować obraz planety krążącej w tzw. strefie zamieszkiwania jednej z gwiazd w układzie Alfa Centauri, najbliższym sąsiedzie Układu Słonecznego. Obiekt, najprawdopodobniej gazowy olbrzym, znajduje się w pobliżu Alfa Centauri A, a jego pozycja względem gwiazdy może...

To wydarzenie może przejść do historii badań nad zjawiskami sejsmicznymi. Zespół badaczy zarejestrował moment, w którym powierzchnia ziemi dosłownie pęka podczas silnego trzęsienia. Nagranie pokazuje, jak uskoki rozdzielają skorupę ziemską. To pierwszy tak wyraźny zapis tego procesu i potencjalny przełom w zrozumieniu mechaniki wstrząsów. https://www.youtube.com/watch?v=IQ6pED5sDEM Jak uchwycono ten wyjątkowy moment? Jak czytamy na łamach Times...

Z butelkami i puszkami do apteki? Właśnie takiego scenariusza obawiają się farmaceuci. W swoim niedawnym komunikacie Ministerstwo Klimatu i Środowiska przypomniało, że drogerie, apteki, stacje benzynowe czy sklepy sportowe również będą objęte systemem kaucyjnym. Dzięki temu sieć punktów zwrotu będzie szeroka, co ułatwi oddanie opakowań i odzyskanie kaucji. Podkreślono, że obowiązek przyjmowania opakowań ze znakiem...

Do niebezpiecznego zdarzenia doszło w słowackich Tatrach. Chociaż woda w górskim potoku może wydawać się czysta, to zawsze istnieje ryzyko, o którym zapomniała 17-letnia turystka. Jak informują słowaccy ratownicy, 17-latka napiła się wody bezpośrednio z górskiego potoku. Wymiotowała i miała silne skurcze żołądka – opisują służby. W schronisku otrzymała leki od przybyłych na miejsce ratowników...

Jak rozwiązać problem uciążliwych i przybywających śmieci? Niektóre gminy chcą postawić na nowe worki. Jak informuje gmina Lubaczów, wznowione zostały kontrole jakości oddawanych odpadów komunalnych przez mieszkańców Lubaczowa.   Podczas zbiórki odpadów biodegradowalnych, na terenach będących w zarządzie Spółdzielni Mieszkaniowej w Lubaczowie oraz Wspólnot Mieszkaniowych, odnotowano liczne nieprawidłowości związane z jakością oddawanych odpadów. W związku z czym firma odbierająca musiała zakwalifikować...

Urodzony w Pabianicach Roman Gajda krótko po II wojnie światowej napisał jedną z pierwszych polskich powojennych powieści science-fiction – "Ludzie ery atomowej". Niedoceniona, zapomniana, ale nawet dziś zadająca ważne pytania. 10 marca 1928, Pabianice – odpowiada Jerzy Relski, gdy pytany jest o datę i miejsce urodzenia. To nie przypadek. W prawdziwym świecie, też w Pabianicach,...

Mówienie przez sen skrywa w sobie fascynujące tajemnice naszego mózgu. Zdarza się, że ktoś w nocy wypowiada niezrozumiałe słowa, prowadzi żywe dyskusje lub nawet krzyczy, nie mając rano żadnego wspomnienia tych zdarzeń. Co tak naprawdę sprawia, że śpiąc, potrafimy mówić? Naukowcy mają pewne teorie. To nie efekt ukrytych emocji, lecz zwyczajny błąd systemu. Mówienie przez...