Nauka

Księżyc osiągnął apogeum w fazie nowiu. To idealna pora na obserwację gwiazd i gromad. Choć większość z nas kojarzy Księżyc jako niezmienne tło nocnego nieba, w rzeczywistości jego ruch wobec Ziemi to niezwykle złożona gra sił grawitacyjnych. Orbita naszego naturalnego satelity nie jest ani kołowa, ani stabilna. To elipsa, na którą nieustannie wpływa obecność Słońca....

ESA finansuje małe misje na Księżyc, które mają kosztować poniżej 50 mln euro i być gotowe w mniej niż 5 lat. Europa przyspiesza eksplorację. W ramach programu Terrae Novae ESA chce rozwijać obecność Europy poza orbitą okołoziemską, wykorzystując do tego roboty jako zwiadowców i instrumenty badawcze. W 2025 r. agencja otworzyła specjalny nabór na koncepcje...

Kosmiczne eksplozje i tajemnice ciemnej materii. Chińskie obserwatorium LHAASO publikuje przełomowe dane o prymordialnych czarnych dziurach. Czy czarne dziury mogły powstać tuż po Wielkim Wybuchu i dziś eksplodować na naszych oczach? Zespół naukowców z chińskiego obserwatorium LHAASO właśnie opublikował najdokładniejsze w historii wyniki poszukiwań wybuchów takich obiektów, tzw. prymordialnych czarnych dziur. Czym w ogóle są...

Ile małpek można spotkać na krótkim spacerze? Odpowiedź: za dużo. Miejska dżungla to nie żart. Małpki hasają wolno i są na każdym kroku. Takiej frekwencji nie ma nawet na najdroższym safari. Żarty na bok, bo sprawa jest poważna. Małe butelki rzucają się w oczy niejednokrotnie i wychodząc na spacer trudno nie wściekać się na tych,...

Zapomnijcie o "Dniu Niepodległości", gdzie kosmiczna armada wisi nad Białym Domem. Jeśli w naszym Układzie Słonecznym faktycznie pojawił się statek obcej cywilizacji, to Ziemia może być dla niego kompletnie nieistotna. Avi Loeb, kontrowersyjny profesor z Harvardu, wraca z nową, fascynującą hipotezą. Jeśli kometa 3I/Atlas jest statkiem obcych to jej celem może nie być Ziemia, ale...

To był najgorszy dzień w historii naszej planety. Miał miejsce około 4,5 mld lat temu. To wtedy w młodą Ziemię z impetem uderzyła planeta Theia. Choć po tamtej kosmicznej kraksie nie został nawet lej, naukowcy właśnie rozwiązali jedną z największych zagadek astronomii: wiemy wreszcie skąd przybyła do nas Theia. Patrząc w nocy na Księżyc, rzadko...

Nadchodzi przełom w medycynie regeneracyjnej. Badacze z Poznania opracowali właśnie biohybrydowy tunel, który w połączeniu z polem magnetycznym uczy komórki nerwowe rosnąć. Przerwany nerw to bardzo często wyrok oznaczający trwały paraliż lub utratę czucia. Natura nie radzi sobie z naprawą tak dużych ubytków, a chirurdzy muszą wycinać fragmenty zdrowych tkanek, by łatać te uszkodzone. Zespół...

Superkomputer Fugaku i głębokie uczenie pozwoliły zasymulować 300 miliardów cząstek. To pierwsza w historii symulacja Drogi Mlecznej gwiazda po gwieździe. To największa i najdokładniejsza cyfrowa symulacja naszej galaktyki, jaką kiedykolwiek stworzono. Japońscy naukowcy użyli algorytmów, by przełamać barierę, która przez dekady spowalniała postępy w astrofizyce. Dzięki nowemu podejściu, eksplozje supernowych przestały być problemem, a Droga...

NASA zapewnia, że 3I/ATLAS to zwykła kometa. Avi Loeb odpowiada: "To myślenie życzeniowe, a nie wyjaśnienie". Loeb zarzuca brak odwagi w zadawaniu pytań. Opublikowane kilka dni temu przez NASA zdjęcia komety międzygwiezdnej 3I/ATLAS zamiast rozwiać wątpliwości, rozbudziły je na nowo. Avi Loeb twierdzi, że agencja ograniczyła się do powtórzenia oficjalnej narracji: kometa jest naturalnym tworem,...

Z kalifornijskiej bazy sił kosmicznych wystartował najnowszy europejsko-amerykański satelita, który będzie mierzył poziom mórz z dokładnością do kilku centymetrów. Jego misja pozwoli nam zrozumieć zmiany klimatyczne. Sentinel-6B to owoc ścisłej współpracy NASA, Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), EUMETSAT, amerykańskiej NOAA i Komisji Europejskiej. Satelita wystartował 17 listopada z Vandenberg Space Force Base w Kalifornii na pokładzie...

Miłośnicy astronomii będą świadkami bardzo rzadkiego zjawiska. Saturn straci swoje słynne pierścienie. To nie katastrofa, lecz wynik specyficznej geometrii kosmicznej, która zdarza się raz na półtorej dekady. Gdy myślimy o Saturnie, to przed oczami mamy kulę otoczoną szerokim, świetlistym dyskiem. Jednak w nocy z niedzieli na poniedziałek taki obraz ulegnie drastycznej zmianie. Planeta będzie wyglądać...

Odpowiedzi na pytanie o początki życia mogą kryć się nie w mikroskopach, ale w algorytmach. Naukowcy stworzyli system, który potrafi odróżnić martwą materię od tej, która kiedyś tętniła życiem. I to z zaskakującą dokładnością. Ziemia liczy sobie mniej więcej 4,5 mld lat, a według dominujących teorii życie zaczęło się na niej już 3,7 mld lat...

NASA zleciła misję ratunkową teleskopu Swift prywatnej firmie. Start już w 2026 r., z użyciem rakiety Pegasus. Na ratunek spadającemu teleskopowi NASA ruszy prywatna firma Katalyst Space Technologies. W 2026 r. jej statek kosmiczny wystartuje na rakiecie Pegasus zrzuconej z samolotu i podejmie się niecodziennego zadania: uchwycenia i podniesienia obserwatorium Swift, zanim to spłonie w...

Niektórzy z ekscytacją wyglądają pierwszego śniegu, inni już dostrzegli spadający biały puch, ale niech nas to nie zwiedzie – mamy poważny problem. Obrazki z gór wyglądają jakby wszystko było po staremu. Jest listopad, zbliża się zima, szczyty już się zabieliły. Niebawem, przynajmniej według prognoz, biało będzie też na naszych ulicach. Gdzieniegdzie być może już pada....

Nowy implant wszczepiany w korę mózgową uczy się rozpoznawać myśli i zamieniać je na słowa. Wygląda na to, że Neuralink może mieć niebawem bardzo groźnego rywala. W wyścigu o stworzenie skutecznego interfejsu mózg-komputer (BCI) pojawił się właśnie nowy lider. Amerykańska firma Paradromics ogłosiła, że otrzymała zgodę FDA na rozpoczęcie pierwszego długoterminowego badania klinicznego wszczepialnego implantu...

Ocieplenie klimatu sięga miejsc, które dotąd wydawały się odporne na jego wpływ. Nowe pomiary pokazują, że głębiny Oceanu Arktycznego są cieplejsze, niż przypuszczano. A to może uruchomić procesy, których nie da się już zatrzymać. Przez dekady panowało przekonanie, że dno Oceanu Arktycznego, odcięte od promieniowania słonecznego i chronione przez pokrywę lodową, pozostaje względnie chłodne i...

Mchy rozwijają się w najbardziej ekstremalnych środowiskach na Ziemi, od szczytów Himalajów po piaski Doliny Śmierci, od antarktycznej tundry po zbocza aktywnych wulkanów. Zaciekawieni odpornością mchów naukowcy wysłali sporofity mchów, struktury rozrodcze, które otaczają zarodniki, w najbardziej ekstremalne jak dotąd środowisko: kosmos. Życie jest znacznie silniejsze i odporniejsze niż się spodziewaliśmy. Wprawdzie my ludzie i...

Jeśli myśleliście, że temat anomalii komety 3I/Atlas został już wyczerpany, jesteście w błędzie. Najsłynniejszy łowca technologii pozaziemskich z Harvardu, Avi Loeb, znów wkłada kij w mrowisko. Avi Loeb w nowym wpisie na swoim blogu kolejny raz prowokuje i bierze na tapetę nowe zdjęcie komety 3I/Atlas. Fotografia wykonana została przez M. Jagera, G. Rhemanna i E....

Odkryto nową strukturę w Pasie Kuipera. Wewnętrzne jądro składa się z lodowych obiektów na idealnie okrągłych orbitach. Naukowcy podejrzewają, że powstało przez migrację Neptuna. Na rubieżach Układu Słonecznego, tam gdzie kończy się znane, a zaczyna kosmiczna otchłań, naukowcy natrafili na coś, czego nikt się nie spodziewał. W Pasie Kuipera – lodowym pierścieniu za orbitą Neptuna...

Nowe badanie obala jeden z największych mitów dotyczących fluoryzacji wody. Naukowcy udowodnili, że jego dodatek nie obniża inteligencji ani u dzieci, ani u dorosłych. Przez dekady przeciwnicy fluoryzacji budowali swoją narrację na strachu. Robert F. Kennedy Jr., polityk znany z kontrowersyjnych tez antyszczepionkowych i kandydat na sekretarza zdrowia w nowej administracji USA, od lat grzmiał,...