Nauka

W mroźnym laboratorium w Cambridge trwają prace nad czymś, co może zmienić nasze rozumienie klimatu. Do Wielkiej Brytanii dotarł właśnie rdzeń lodowy z Antarktydy, który liczy sobie 1,5 mln lat. Badacze nie zamierzają go przechowywać w muzeum. Planują powoli go topić, aby wydobyć z niego historię naszej planety. Lód niczym kapsuła czasu sprzed 1,5 mln...

Czy obecność wiatraka za oknem może się opłacać? Jeśli nowa ustawa wiatrakowa wejdzie w życie w obecnym kształcie, to już wkrótce tak. Koalicja rządząca wprowadza do niej fundusze partycypacyjne, dzięki którym właściciele nieruchomości w pobliżu turbin wiatrowych mają otrzymywać coroczne wypłaty sięgające nawet 20 tys. zł. To rozwiązanie ma przekonać lokalne społeczności do odnawialnych źródeł...

Polska jest jednym z pierwszych rynków, na którym Auchan wprowadził technologię Smartway na szeroką skalę – i to się opłacało. Auchan podsumował efekty wdrożenia w swoich polskich sklepach platformy Smartway. To narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, które pozwala zarządzać produktami z krótką datą przydatności do spożycia. Efekt? Ponad 25,2 milionów produktów uratowanych od zmarnowania –...

Komisja Europejska grozi palcem: przez nasze błędy środowisko i zdrowie ludzkie mogą być zagrożone. Komisja Europejska wszczęła postępowanie o naruszenie prawa UE przez Polskę. Powodem jest niepełne wdrożenie unijnych przepisów dotyczących składowania odpadów. Członkowskie państwa muszą zagwarantować, że na składowiska trafiają wyłącznie odpady poddane wcześniejszemu przetworzeniu i że do 2035 r. ograniczą składowanie odpadów komunalnych...

Wyobraź sobie świat, w którym pojęcie ładowarki odchodzi do lamusa. Telefon nie dopomina się o prąd, inteligentny zegarek wciąż odmierza czas po dekadzie użytkowania, a drony wykonują obloty przez lata nie lądując z powodu rozładowanej baterii. Brzmi jak techno-utopia? To już nie science fiction, lecz powoli stająca się rzeczywistość z laboratorium Daegu Gyeongbuk Institute of...

W świecie matematyki nastąpiło wydarzenie, które wielu naukowców już dziś określa mianem epokowego. Międzynarodowy zespół badaczy ogłosił ukończenie dowodu geometrycznej hipotezy Langlandsa. Program Langlandsa narodził się pod koniec lat 60., kiedy to młody kanadyjski matematyk Robert Langlands wysłał do Andre Weila list z ideą połączenia dwóch pozornie odległych światów: teorii liczb i analizy harmonicznej. Od...

Gdy mówimy, że coś jest "dokładne co do sekundy", zazwyczaj mamy na myśli całkiem precyzyjny pomiar. Ale naukowcy z amerykańskiego Narodowego Instytutu Standardów i Technologii (NIST) podnieśli poprzeczkę tak wysoko, że ta metaforyczna sekunda może się wydawać wręcz wiecznością. Ich nowy zegar atomowy, należący do najnowszej generacji optycznych zegarów atomowych, zbudowany w oparciu o pojedynczy...

Najnowsze badanie pokazuje, że proces wyjścia ze snu to precyzyjnie uporządkowana reakcja całego mózgu. Naukowcy przeanalizowali ponad 1 tys. momentów wybudzenia i odkryli, że jako pierwsze do pracy ruszają rejony czołowe odpowiedzialne za funkcje wykonawcze i podejmowanie decyzji, a dopiero potem aktywność przechodzi w stronę tyłu głowy, kończąc na obszarach związanych z widzeniem. Można powiedzieć,...

Na krańcach Układu Słonecznego, tam gdzie światło dociera do nas z ponad dobowym opóźnieniem, astronomowie natrafili na nową kosmiczną zagadkę. Korzystając z teleskopu Subaru na Hawajach międzynarodowy zespół astronomów odkrył obiekt nazwany Ammonite (2023 KQ14), potencjalną planetę karłowatą krążącą aż 252 jednostki astronomiczne od Słońca. Dla porównania, Pluton znajduje się średnio w odległości 40 AU,...

Można by rzec: cyberpunk? Nie - nowa era w medycynie. W Zjednoczonym Królestwie właśnie przyszło na świat ośmioro zdrowych dzieci dzięki pionierskiej metodzie zapłodnienia in vitro, która wprowadza do gry trzeci składnik genetyczny - fragment mitochondrialnego DNA dawczyni. W efekcie tego eksperymentu ośmioro maluchów - cztery dziewczynki i czterech chłopców - rozwija się zdrowo, bez...

15 lipca na powierzchni Słońca astronomowie zarejestrowali jedno z najbardziej widowiskowych zjawisk ostatnich miesięcy. Z górnej lewej krawędzi gwiazdy oderwał się olbrzymi filament, czyli gęsta, chłodna wstęga gazu zawieszona w koronie słonecznej. Jego gwałtowne załamanie wywołało potężny wybuch plazmy i pól magnetycznych. 400 tys. km ognia Jak czytamy na łamach Gizmodo, eksplozja wyrzeźbiła gigantyczny ślad...

Lokomotywa przyszłości kursować ma na popularnej turystycznej trasie. Po 25 latach pociągi wróciły do Karpacza. Niektórych ten sukces ośmielił tak bardzo, że zaczęli snuć plany o przebiciu się przez Śnieżkę i kontynuowaniu podróży do Czech. Śmiała koncepcja raczej nieprędko się ziści, co jednak nie oznacza, że na trasie z Jeleniej Góry do Karpacza nie dojdzie...

Wykorzystanie rządowego samolotu do transportu drugiego w historii polskiego astronauty wywołało burzliwą dyskusję w mediach społecznościowych. Czy naprawdę przesadziliśmy z tym samolotem? Sławosz Uznański-Wiśniewski, polski astronauta, po powrocie na Ziemię wrócił do Europy samolotem rządowym Boeing 737-800 "Roman Dmowski". Lądowanie miało miejsce w Kolonii, gdzie mieści się Europejskie Centrum Astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej. Astronauta spędzi tam teraz...

Badacze z Columbia University stworzyli roboty, które potrafią fizycznie się rozwijać, wchłaniając moduły z otoczenia lub z innych jednostek. Ludożerstwo budzi wstręt i grozę, w każdej współczesnej kulturze uchodząc za absolutne tabu. Ale co, jeśli ofiarą nie jest człowiek, lecz maszyna? A sprawcą nie drapieżnik, lecz robot? Naukowcy z Uniwersytetu Columbia zaprezentowali właśnie technologię, dzięki...

Dawniej biura i sklepy, niebawem… farmy przyszłości? Tak zmienić mogą się dobrze znane nam budynki. "W sercu miasta, w dawnych biurowcach, magazynach czy na nieużywanych piętrach wielopoziomowych parkingów warzywa i zioła mogą rosnąć na wielopiętrowych półkach, w kontrolowanym mikroklimacie, niezależnie od pory roku i warunków pogodowych" – przekonują eksperci eksperci Arup, firmy mającej na swoim...

Obiecany pokój na świecie może poczekać, najpierw smak Coca-Coli. Donald Trump na platformie Truth Social ogłosił, że przekonał koncern produkujący popularny napój do rezygnacji z syropu glukozowo-fruktozowego i postawienia na cukier trzcinowy. Wprawdzie z łatwością dałoby się znaleźć mniej poważne, a za to szkodliwe zajęcia prezydenta Stanów Zjednoczonych, ale i tak wydaje się, że na...

Centaur to pierwszy fundacyjny model ludzkiego aparatu poznawczego, który łączy w sobie moc dużych modeli językowych z gigantyczną bazą danych eksperymentów psychologicznych. To system, który nie tylko przewiduje nasze decyzje w najróżniejszych sytuacjach, lecz także odwzorowuje wewnętrzne wzorce aktywności mózgu. Co kryje się za nazwą Centaur? Centaur nie jest kolejnym chatbotem, lecz specjalnie dostrojonym LLM,...

Największe dotąd badanie obejmujące ponad 1,2 mln duńskich dzieci wykazało, że śladowe ilości aluminium stosowane w szczepionkach nie zwiększają ryzyka chorób autoimmunologicznych, alergicznych ani zaburzeń rozwojowych. Przez dekady aluminium funkcjonuje jako adiuwant - składnik wspomagający odpowiedź immunologiczną w szczepionkach przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, zapaleniu wątroby typu A i B czy pneumokokom. Pomimo prawie stuletniej historii...

To nie tylko dym wgryzający się w ubrania czy głód po całym dniu wędrówki sprawiają, że każdy kęs przy ognisku wydaje się wyjątkowy. Jest naukowe rozwiązanie zagadki, dlaczego jedzenie z ogniska smakuje lepiej. Naukowcy przekonują, że jest to efekt gry zmysłów, wspomnień i naszych pradawnych instynktów, które odżywają, gdy wokół nas trzaskają polana, a nocne...

Polska rakieta Perun szykuje się do swojego pierwszego lotu z morskiej platformy startowej. Gdyńska firma SpaceForest ogłosiła właśnie podpisanie przełomowego kontraktu z EuroSpaceport, europejskim, morskim portem kosmicznym nowej generacji, wspieranym przez Europejską Agencję Kosmiczną. Oznacza to, że w drugiej połowie 2026 r., z platformy na Morzu Północnym u wybrzeży Danii wystartuje pierwsza międzynarodowa misja suborbitalna...