Maciej Kuźniar

Wiele lat temu, kiedy zaczynaliśmy swoją działalność, byliśmy jednym z pierwszym polskich startupów rozpoczynających po pierwsze wzajemną konkurencję, a po drugie budowanie świadomości rynku w kategorii chmury.

Chcę Wam dziś przestawić praktyczne przykłady wykorzystania chmury Oktawave przez szeroko rozumiany biznes. Wybrałem siedem firm, z których wszystkie wdrożyły w swoich organizacjach rozwiązania bazujące na cloud computingu z korzyścią dla procesów wewnętrznych i zewnętrznych przedsiębiorstwa. Każdy omawiany przypadek przedstawia przy tym nieco inny scenariusz wykorzystania chmury.

Aspekt bezpieczeństwa jest bardzo ważny dla każdego dostawcy usług typu cloud computing. W tym tekście przedstawię Wam, jak do tej kwestii podchodzimy w Oktawave. Wyjaśnię, jakie stosujemy zabezpieczenia oraz opiszę mechanizmy i procedury związane z ochroną danych.

Przygotowałem już słowniczek najważniejszych pojęć związanych z zagadnieniami chmury obliczeniowej oraz opisałem różnice pomiędzy serwerem dedykowanym, VPS-em i serwerem w chmurze. Tym razem chcę podejść do tematu od strony czysto praktycznej. Opowiem, z jakich dodatkowych usług może skorzystać administrator chmury i do czego te narzędzia będą potrzebne.

Kwestia doboru odpowiedniej infrastruktury to jedno z najważniejszych zagadnień podczas przesiadki na chmurę. Na szczęście nie jest to aż tak skomplikowane, jak mogłoby się wydawać, i sprowadza się do przyswojenia kilku zasad związanych z chmurową optymalizacją.

Dostawcy popularnych usług internetowych muszą liczyć się z tym, że przygotowując swoje rozwiązania dla masowego odbiorcy, powinni maksymalnie uprościć cały front-end. Dla użytkownika końcowego (często nazywamy go Kowalskim) liczy się przejrzysty interfejs i nie interesuje go działanie usługi „pod maską”. Usługodawca jest w stanie sprawdzić, jakie nawyki i związane z nimi potrzeby ma statystyczny konsument z jego grupy docelowej, i upraszcza sposób korzystania z produktu do tych codziennych, najczęstszych scenariuszy.

Wszystko jest dobre, jeśli do rąk nie dostaniesz czegoś lepszego. Tak jest również z tradycyjnymi serwerami oraz tymi uruchomionymi w chmurze obliczeniowej. Czym więc różni się serwer dedykowany od serwera w chmurze i jakie są konkretne przewagi tego drugiego? W poniższym materiale zestawiamy ze sobą technologie, które tylko na pierwszy rzut oka są podobne pod względem możliwości. Pokazujemy też zmianę w sposobie wykorzystywania zasobów wprowadzoną przez cloud computing oraz wskazujemy, jak można na niej skorzystać.

Chmura obliczeniowa zakorzeniła się w naszym życiu codziennym do tego stopnia, że coraz trudniej jest przeciętnemu użytkownikowi ignorować jej obecność. Czasem jednak terminologia związana z tą dynamicznie rozwijającą się gałęzią usług internetowych potrafi być niejasna. Postanowiliśmy przygotować więc materiał wprowadzający dla osób, które nie miały jeszcze okazji zagłębić się w tajniki chmury obliczeniowej, tak by nie czuły się zagubione podczas wyboru właściwych produktów i usług.

Rasowi gracze dobrze wiedzą, że nie ma grania w sieci bez dobrego zaplecza obliczeniowego. Gry akcji, strzelanki, a przede wszystkim gry typu massive multiplayer online RPG wymagają centralnego serwera, który odbiera od wszystkich graczy informacje o postępach gry, synchronizuje stan świata i rozsyła go do każdego z osobna.

To, że władze państw interesują się komunikacją internautów i danymi, które przechowują na serwerach dostawców, nie jest żadną niespodzianką – Edward Snowden w zasadzie tylko potwierdził i uściślił podejrzenia. My w Oktawave jesteśmy z dala od Stanów Zjednoczonych i amerykańskie prawo (umożliwiające służbom praktycznie nieograniczony dostęp do prywatnych danych) nas nie obowiązuje. To jednak nie znaczy, że jako dostawca chmury jesteśmy w stanie zapewnić użytkownikom absolutną prywatność. Działając w ramach obowiązującego w Polsce prawa, nie możemy w pewnych sytuacjach odmówić udostępnienia danych użytkowników stronom trzecim, np. policji posiadającej nakaz prokuratorski lub sądowy.

Bitwa IBM z Amazonem o 10-letni kontrakt o wartości 600 mln USD została niedawno rozstrzygnięta. Centralna Agencja Wywiadowcza USA zdecydowała się na wykorzystanie w swoich działaniach chmury obliczeniowej, a jej dostawcą będzie Amazon. Pojawia się więc pytanie: skoro jedna z największych agencji rządowych w Ameryce skorzysta z usług dostawcy chmury publicznej, być może powinien być to sygnał do tego, by administracje innych państw zainteresowały się dostawcami tego typu rozwiązań? W tym nasza rodzima administracja, która – jak na razie – nie za bardzo wie, w którym kierunku należy podążać.

Amerykańska walka z terroryzmem pokazała niedawno nowe oblicze. Okazało się, że NSA (ang. Agencja Bezpieczeństwa Narodowego) dzięki programowi PRISM posiada dostęp do naszych prywatnych informacji przechowywanych na serwerach Google’a, Microsoftu czy Facebooka. Naturalnie w związku z aferą PRISM pojawiły się więc wątpliwości odnośnie do bezpieczeństwa i prywatności samej chmury obliczeniowej. Jednak niesłusznie. Maciej Kuźniar wyjaśnia, że europejskie chmury obliczeniowe nie są podglądane przez NSA i same w sobie bardzo dobrze chronią prywatność użytkowników, pod warunkiem że wiemy, jak z nich korzystać.

Na slajdach, które pokazuje się zwykle podczas prezentacji dla klientów, chmurę symbolizuje się prostym obrazkiem chmury. Niezbyt to wyszukane, ale praktyczne. Większość kierowców mało obchodzi to, co siedzi pod maską ich auta – wiedzą, że mają przekręcić kluczyk w stacyjce, wrzucić bieg, wcisnąć gaz. Czemu inaczej miałoby być z właścicielami internetowych serwisów? Was obchodzi przede wszystkim to, czy zapewnimy im ciągłość działania ich usług przy możliwie niskiej cenie.

Jest wiele powodów, dla których firmy coraz częściej wybierają publiczną chmurę obliczeniową. Szybkość, zwiększone bezpieczeństwo czy też oszczędności na inwestycjach. Ale to już wiemy. Dziś chciałbym Wam powiedzieć o kolejnym powodzie – możliwości zapewnienia sobie wysokiej dostępności swoich aplikacji sieciowych przy jednoczesnej możliwość płacenia tylko za te zasoby, które są w danym momencie potrzebne do utrzymania pożądanego poziomu szybkości i niezawodności.

Chmury obliczeniowe to technologia, która tak naprawdę rozwija się dopiero od kilku lat (ale oczywiście jej podstawy, zdalny dostęp do zasobów serwera, to coś znacznie starszego, o czym już pisałem w moim cyklu na Spider’s Web). I choć chmury obliczeniowe są już technologią dojrzałą, to wciąż budzą kontrowersje związane z kwestiami prawnymi, w szczególności ochroną prywatności i bezpieczeństwa użytkowników. Z kolei sami odbiorcy, zanim zdecydują się na wykorzystanie chmur, powinni upewnić się, że są świadomi specyfiki tej technologii i tego, co umieszczenie danych oznacza dla ich działalności. Chciałbym dziś rozwiać te wątpliwości i pokazać, że świadomi użytkownicy chmury mogą skutecznie chronić swoją prywatność.

Jeśli jesteś mającym coś do powiedzenia w swoim biznesie deweloperem, to pewnie już nasłuchałeś się wiele od ewangelistów różnych firm o zaletach chmur. Opowiadali oni o przenoszeniu istniejących aplikacji do chmury, wysokim poziomie dostępności, bezpieczeństwie i niezawodności. Profesjonaliści IT z twojego zespołu pewnie się tym wszystkim zachwycali, szczególnie, że chmura, w którą przenieść chcieliby firmową infrastrukturę IT, to produkt dobrze im znanego dostawcy, bezpieczny wybór, nie stanowiący ryzyka dla ich kariery. A ty, czy uwierzyłeś w te opowieści? Czy widzisz jak ta zachwalana chmura przynosi szybkość i produktywność? Czy też może raczej obawiasz się, że następne miesiące spędzisz nie na programowaniu, ale na studiowaniu długich dokumentacji i dopasowywaniu swojego kodu do chmury? Dziś kilka słów na ten temat. 

Steve Jobs powiedział kiedyś programistom tworzącym system iOS, że w każdym teście interfejsu użytkownika wszystko było dobrze, do momentu gdy testowani nie napotykali systemu plików – wówczas krzywe uczenia się stawały się nagle strome. Zapytał ich więc – „dlaczego system plików jest czymś tak ważnym dla systemu operacyjnego? Czy nie byłoby lepiej, gdyby był inny sposób dostępu do danych, niż przez pliki”?

Dużo w ostatnim czasie mówimy o chmurach obliczeniowych. Ale kiedy spoglądam na różne opinie i komentarze, dochodzę do wniosku, że nie wszyscy jeszcze wiedzą, z czym to się je. Bo czym to się różni od zwykłego hostingu? Dlaczego niektórzy naciągają to pojęcie? Na czym dokładnie polega rewolucja cloud computingu? Postaram się Wam dziś odpowiedzieć na te pytania.