O włos od stworzenia ludzkiego DNA w laboratorium. Będziemy bogami
Wygląda na to, że wielkimi krokami zbliżamy się do momentu, w którym nie tylko odczytamy, lecz także stworzymy ludzkie DNA w laboratorium. Najnowsze badania mają to udowodnić.
Inicjatywa, roboczo nazwana Synthetic Human Genome Project, ma na celu opracowanie metod budowy fragmentów DNA w warunkach laboratoryjnych, cząsteczka po cząsteczce. Gdy uda się odtworzyć syntetyczny chromosom, możliwe stanie się eksperymentowanie z jego funkcją, testowanie działania genów, a w przyszłości także naprawa uszkodzonych tkanek.
Teraz możemy tylko analizować, a chcemy tworzyć
Dotychczasowe badania genomu ludzkiego pozwalały jedynie na odczytanie i analizę informacji genetycznej. Nowy projekt ma pozwolić na konstruowanie sekwencji DNA od podstaw. Naukowcy chcą zrozumieć, jak konkretne układy genów wpływają na zdrowie i rozwój organizmu, testując ich działanie w kontrolowanych warunkach.
Docelowo celem projektu jest stworzenie syntetycznego chromosomu ludzkiego, który będzie można badać poza organizmem, np. w ludzkich komórkach hodowanych in vitro, bez ingerencji w embriony czy organizmy żywe.
Potencjalne korzyści medyczne są nieocenione
Zespół badawczy podkreśla, że synteza DNA może zrewolucjonizować medycynę. Dzięki pełnej kontroli nad strukturą genetyczną możliwe będzie projektowanie komórek odpornych na konkretne choroby, wykorzystywanych np. do odbudowy uszkodzonych tkanek serca czy wątroby.
Tego typu podejście może też przyspieszyć rozwój terapii opóźniających procesy starzenia i schorzenia przewlekłe, które dziś uznawane są za nieuleczalne. Szczególne znaczenie ma też możliwość testowania leków w środowisku kontrolowanym, z pominięciem ryzykownych prób na ludziach.
Projekt może sporo przynieść, ale już teraz budzi dużo emocji
Jak czytamy na łamach BBC, dr Julian Sale z MRC Laboratory of Molecular Biology twierdzi, że to kolejny gigantyczny krok w biologii. Zespół chce wykorzystać sztuczne DNA m.in. do tworzenia komórek odpornych na choroby.
Przeczytaj także:
Choć projekt odbywa się w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych, już teraz nie brakuje głosów sceptycznych. Część ekspertów obawia się, że technologia może zostać nadużyta przez mniej etycznych badaczy, np. w kierunku tworzenia ulepszonych ludzi czy broni biologicznej. Liderzy projektu zapewniają jednak, że podjęcie prac już teraz pozwala na rozwijanie tej technologii w odpowiedzialny i transparentny sposób, z uwzględnieniem szerokiej debaty społecznej.
*Źródło zdjęcia głównego: Vink Fan/shutterstock.com
