Tak wygląda szkolenie polskich pilotów na F-35. Generał uchylił rąbka tajemnicy
Wchodzimy do ścisłej światowej czołówki, inwestując w najnowocześniejszy myśliwiec piątej generacji — Lockheed Martin F-35 Lightning II. To nie tylko zakup samolotów. To zmiana całej filozofii prowadzenia wojny powietrznej. Na niebie pojawi się nowy gracz, który zmieni reguły gry.
Polska podpisała umowę na zakup 32 egzemplarzy F-35A — wersji przystosowanej do klasycznych operacji z pasów startowych. Całkowity koszt kontraktu wynosi 4,6 mld dol., czyli blisko 20 mld zł. To największy i najdroższy kontrakt zbrojeniowy w historii polskich sił powietrznych. Cena obejmuje nie tylko samoloty, ale także pakiet szkoleniowy, wsparcie logistyczne, symulatory i części zamienne.
F-35 to nie tylko samolot. To cała platforma bojowa, która działa w sieci z innymi jednostkami — naziemnymi, morskimi i powietrznymi. Można powiedzieć, że nie kupujemy tylko „latające maszyny ”, ale nowy sposób prowadzenia działań wojennych.
Mamy już pierwszych pilotów F-35
Tymczasem w Stanach Zjednoczonych trwa szkolenie polskich pilotów, który uczą się latać i obsługiwać F-35. Rąbka tajemnicy, jak wygląda takie szkolenie, uchylił gen. dyw. pil. dr. Ireneusz Nowak, inspektor sił powietrznych w rozmowie z magazynem Polska Zbrojna.
Pierwszych dwóch Polaków ukończyło segment szkolenia nazywany po angielsku „transition”. Oznacza to, że są oni uprawnieni do pilotowania F-35 we wszystkich warunkach i w każdym zakresie misji podstawowych. Każdy z lotników wykonuje na takim szkoleniu ponad 20 lotów i odbywa około 50 sesji symulatorowych. Drugie tyle poświęca na naukę własną - mówi generał.
Dodaje on, że "samolot jest skomplikowany, a szkolenie – wymagające, bo bardzo obszerne". F-35 ma niezwykle dużo systemów awionicznych, których działanie trzeba opanować, a procedury awaryjne w przypadku tych samolotów są znacznie bardziej rozbudowane niż w F-16, "więc jest się czego uczyć". Zupełnie inaczej wygląda taktyka działania i sposoby walki. Generał powiedział też, że w USA szkoli się teraz czterech polskich pilotów F-35.
Cała czwórka oceniana jest bardzo wysoko, ale szczególną uwagę Amerykanie zwrócili na jednego Polaka. Usłyszałem, że wyróżnia się on na tle wszystkich lotników, także amerykańskich pilotów myśliwców. Podobno rzadko zdarza się ktoś, kto tak szybko przyswaja wiedzę - mówi generał Nowak.
F-35 jest łatwy w pilotażu
Pierwsze egzemplarze polskich F-35 służą do szkolenia polskich pilotów w Stanach Zjednoczonych. To standardowa procedura — nasi lotnicy muszą najpierw nauczyć się obsługi najnowocześniejszego myśliwca świata pod okiem amerykańskich instruktorów. Dopiero potem maszyny trafią nad Wisłę. Według harmonogramu dostawy będą realizowane sukcesywnie od 2026 r. do 2030 r.
Piloci przyznali nawet, że F-35 jest łatwy w pilotażu i może nawet daje większą frajdę z latania niż F-16.
Ten samolot da się lubić i tak naprawdę narzekają jedynie na oprogramowanie. Niestety, F-35 z tej partii produkcyjnej miały niestabilny software i musieliśmy podjąć decyzję, czy wstrzymujemy się ze szkoleniem, a samoloty umieszczamy w magazynach i za nie płacimy, czy mimo wszystko ruszamy, latając na tymczasowym oprogramowaniu. Wybraliśmy ostatecznie ten drugi wariant. Docelowy software wgrany będzie we wrześniu - tłumaczy generał Nowak.
Więcej o F-35 na Spider's Web:
To coś więcej niż samolot
F-35 to nie tylko nowszy samolot. To zupełnie inna liga. Jest praktycznie niewidoczny dla radarów, posiada zaawansowane systemy elektroniczne, potrafi prowadzić walkę elektroniczną i przekazywać dane w czasie rzeczywistym innym jednostkom - także naziemnym. To samolot, który widzi wszystko, ale sam pozostaje niewidoczny. W porównaniu do starszych maszyn, takich jak F-16, to jak przesiadka z Nokii 3310 do nowoczesnego smartfona.
Dzięki F-35 Polska zyskuje zupełnie nowe możliwości, nie tylko w obronie, ale i w odstraszaniu potencjalnych przeciwników. W razie potrzeby F-35 mogą uderzyć z ogromną precyzją na głęboko położone cele, zanim ktokolwiek zdąży zareagować.
Żeby w pełni wykorzystać możliwości F-35, trzeba zrozumieć, że to coś więcej niż samolot. W dalszym ciągu nie mam pewności, że Wojsko Polskie jest przygotowane na ten sprzęt. My jako siły powietrzne będziemy robić wszystko, by ten samolot i ludzie dali z siebie jak najwięcej, ale momentem krytycznym będzie współpraca F-35 z innymi systemami tzw. pola walki – obrony powietrznej, przede wszystkim elementami programów Wisła i Narew, czy z artylerią dalekiego zasięgu, choć w ich przypadku akurat widzę duże zrozumienie. Problemem na pewno będzie integracja powietrzno-lądowa. Trzeba doprowadzić do zrozumienia taktyki, techniki i procedur o wzajemnych zdolnościach i sposobach działania - tłumaczy gen. Nowak.
Czy to się opłaca?
Koszty są ogromne, ale eksperci są zgodni: inwestycja w F-35 to krok konieczny, jeśli Polska chce pozostać bezpieczna w obliczu dynamicznie zmieniającej się sytuacji geopolitycznej. W dobie wojny w Ukrainie i rosnącej presji ze strony Rosji unowocześnienie sił powietrznych nie jest już luksusem, ale koniecznością.
Amerykański myśliwiec piątej generacji stanie się fundamentem polskiej obrony powietrznej na kolejne dekady. Dodatkowo F-35 będzie zintegrowany z systemami obrony przeciwlotniczej, takimi jak Patriot czy polski Narew, tworząc spójny, wielowarstwowy system obronny.
Ale kiedy już F-35 pojawią się nad naszym niebem, Polska wejdzie do elitarnego klubu państw posiadających myśliwce piątej generacji. Czy to dużo kosztuje? Tak. Czy warto? Patrząc na to, co dzieje się na wschodzie - nie mamy wyboru.
