Najstarszymi znanymi mieszkańcami jaskiń są karaczany sprzed 99 mln lat
Karaczany mogą kiedyś stać się tym gatunkiem, który przeżyje nas wszystkich. Jednak równie ciekawa jak ich przyszłość, jest ich przeszłość. Dwa karaczany sprzed 99 mln lat zostały właśnie najstarszymi znanymi zwierzętami, które przystosowały się do życia w jaskiniach.
Jakby tego było mało, oba karaczany są jak dotąd jedynymi znanymi nam mieszkańcami jaskiń z okresu kredy, który trwał od 145 do 66 mln lat temu.
Zachowane w żywicy dwa karaczany należą do dwóch wcześniej nieznanych gatunków Mulleriblattina bowangi oraz Crenocticola svadba, które z kolei należą do rodziny Nocticolidae, której członkowie do dzisiaj zamieszkują jaskinie na Ziemi.
Obydwie skamieliny znaleziono w Dolinie Hukawng w Mjanmie.
Przedstawiciel Mulleriblattina charakteryzuje się jasnym ciałem, zmniejszonymi oczyma i skrzydłami, długimi i cienkimi czułkami, odpowiadającymi za zmysł dotyku oraz nogami pozbawionymi ochronnych kolców, a więc wyraźnie na stałe przystosował się on do życia w jaskiniach - mówi Peter Vrsansky, zoolog z Słowackiej Akademii Nauk i główny autor opracowania.
Z kolei przedstawiciel gatunku Crenocticola nie jest aż tak ekstremalny i nie musiał ograniczać się wyłącznie do jaskiń. Tak czy inaczej, obydwa gatunki mogły od czasu do czasu zbliżać się do wylotu jaskini, gdzie przykładowo mogły wpadać w krople żywicy, dzięki którym teraz jesteśmy w stanie je badać.
Z dużą dozą prawdopodobieństwa można założyć, że owe karaczany dzieliły jaskinie z innymi zwierzętami, jednak pozostałości po tych zwierzętach nie zachowały się aż tak dobrze. Żadne ze skamielin z okresu kredy nie mają tak jednoznacznie „jaskiniowych” cech, jak odkryte właśnie karaczany, dlatego naukowcy nie są w stanie jednoznacznie stwierdzić, czy mieszkały one w jaskiniach czy nie.
Naukowcy czekają na dalsze badania, jednak już teraz wskazują, że być może właśnie udało im się odkryć skamieliny przedstawicieli nielicznych gatunków, które przetrwały masowe wymieranie, które 66 mln lat temu usunęło z powierzchni Ziemi 3/4 wszystkich gatunków zwierząt i roślin.
Nie oznacza to, że owe gatunki lub nawet ich następcy wciąż żyją na Ziemi, jednak przynajmniej niektórzy członkowie rodziny Nocticolidae - grupa, która pojawiła się na Ziemi 127 mln lat temu - jakoś przetrwali, a od czasu do czasu mogli wchodzić do jaskiń.