Nareszcie ktoś rozumie pisma z urzędu. To polskie AI
NASK ogłosił właśnie premierę zaktualizowanego wariantu modelu sztucznej inteligencji PLLuM, tworzonego w ramach konsorcjum HIVE AI.
Nowa wersja, PLLuM‑12B‑nc‑250715, została wytrenowana na większym i lepiej przygotowanym zbiorze danych, a także dostrojona do bardziej wymagających zadań, w tym tych, które są charakterystyczne dla urzędów i administracji publicznej.
Dane z polskiego internetu i pełna zgodność z prawem
Najnowsza wersja PLLuM była trenowana na bazie treści z portali gov.pl, Biuletynu Informacji Publicznej oraz z Biblioteki Nauki. Pozwoliło mu to lepiej zrozumieć język i specyfikę dokumentów administracyjnych. Jak podkreśla dr Agnieszka Karlińska z NASK, cały proces gromadzenia danych odbywał się w pełnej zgodności z polskim i europejskim prawem. Wynikiem prac ma być narzędzie, które lepiej wpisze się w kontekst kulturowy i językowy.
Użytkownicy otrzymają do wyboru 3 wersje modelu:
- base, która przeszła pełną adaptację językową;
- instruct, przystosowaną do realizacji wielu zadań;
- chat, która dzięki ocenom ludzi uczy się odpowiadać bardziej precyzyjnie, a przy tym pozostaje odporna na nadużycia.
To właśnie tę ostatnią wersję NASK nazywa najbardziej zaawansowaną. Wszystkie warianty są dostępne na platformie HuggingFace po wypełnieniu formularza.
Od początku staliśmy na stanowisku, że masowe kopiowanie gotowych modeli AI, tzw. silnych LLM-ów wiąże się z szeregiem zagrożeń. Dlatego wypracowujemy metodologię kontrolowanego generowania danych syntetycznych, czyli takich, które powstają z udziałem innych modeli, ale są sprawdzane i zatwierdzane przez ludzi – mówi dr hab. Piotr Pęzik, prof. Uniwersytetu Łódzkiego, kierownik operacyjny projektu HIVE AI, odpowiedzialnego za polski model.
Mocne zabezpieczenia przed atakami promptowymi
NASK poinformował także, że model przeszedł dodatkowe testy bezpieczeństwa i jest od teraz skutecznie chroniony przed tzw. atakami promptowymi. Są to sytuacje, kiedy ktoś próbuje wymusić na AI generowanie szkodliwych treści albo ujawnienie poufnych danych. Dzięki wprowadzonym zabezpieczeniom skuteczność takich ataków spadła do 2-3 na 100 prób. Jest to znacznie lepszym wynikiem, niż w przypadku wielu innych otwartych modeli. Zapowiedziano także, że kolejnym etapem prac będzie prototyp asystenta obywatelskiego, czyli czatbota testowanego pod kątem wdrożenia w aplikacji mObywatel.
Żaden model nie będzie w 100 proc. zabezpieczony. Każdy można prędzej czy później skłonić do generowania treści toksycznych, obraźliwych czy nielegalnych. Staramy się, żeby w przypadku modeli z rodziny PLLuM było to maksymalnie utrudnione. Nasze testy podatności pokazują, że ryzyko zwracania niepożądanych treści przez wychowaną wersję PLLuM-12B-nc-250715 udało się istotnie ograniczyć – mówi dr Karlińska
Przeczytaj także:
PLLuM, od początku tworzony przez konsorcjum HIVE AI, ma służyć zarówno administracji publicznej, jak i firmom, naukowcom czy zwykłym obywatelom. Premiera jego pierwszej wersji odbyła się w lutym 2025 r. Teraz, dzięki kolejnemu ulepszeniu, polska sztuczna inteligencja zyskuje nowe kompetencje i staje się jednym z bardziej obiecujących lokalnych projektów. Więcej o samym modelu PLLuM przeczytasz w tym tekście.
*Grafika wykorzystana w zdjęciu wprowadzającym: innni / Shutterstock
