Rząd wziął się za szefa Polskiej Agencji Kosmicznej. Sprawdzamy, czym w ogóle zajmuje się POLSA
Z funkcji prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA odwołany został Grzegorz Wrochna. Czarne chmury nad jego głową zbierały się od kilku tygodni, a odwołanie ma zapewne związek z incydentem z rakietą należącą do SpaceX.
Do istotnych zmian doszło w Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA). Resort rozwoju i technologii poinformował o odwołaniu prof. Grzegorza Wrochny z funkcji prezesa tej instytucji. Wrochna pełnił tę rolę od 2021 r., kiedy to został powołany na stanowisko przez ówczesnego wicepremiera i ministra rozwoju, pracy i technologii, Jarosława Gowina.
Komunikat wydany przez ministerstwo jest delikatnie mówiąc lakoniczny. Właściwie jest to jedno zdanie: "Minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk z dniem 11 marca 2025 r. odwołał pana Grzegorza Wrochnę ze stanowiska prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej".
Jakie były powody odwołania prezesa?
Decyzja o odwołaniu prezesa Wrochny zbiegła się w czasie z serią kontrowersji związanych z działalnością POLSA. Najgłośniejszym z nich był incydent z upadkiem fragmentów rakiety Falcon 9 na terytorium Polski.
19 lutego 2025 r. doszło do niekontrolowanego wejścia w atmosferę członu rakiety nośnej Falcon 9 nad Polską. W wyniku tego zdarzenia na nasz kraj spadł deszcz odłamków. W miejscowościach Komorniki, Wiry, Śliwno i Szamotuły odnaleziono części rakiety Falcon 9.
Wszystkie zostały zgłoszone i zabezpieczone przez policję oraz prokuraturę, a postępowanie w tej sprawie jest w toku.
Problemy komunikacyjne i cyberatak
W związku z incydentem pojawiły się zarzuty dotyczące niewłaściwej komunikacji między POLSA a Ministerstwem Obrony Narodowej (MON). Wicepremier i szef MON, Władysław Kosiniak-Kamysz, w wywiadzie dla TVN24 stwierdził, że "był problem komunikacyjny" z Polską Agencją Kosmiczną, która nie przekazała resortowi skutecznie informacji o zagrożeniu.
Okazało się, że kluczowe powiadomienia zostały wysłane na nieaktualny od pół roku adres e-mail jednego z departamentów. POLSA nie informowała też o potencjalnym zagrożeniu na swojej stronie internetowej.
Dodatkowym ciosem dla Agencji był cyberatak na jej systemy, do którego doszło 2 marca 2025 r. W wyniku ataku sieć POLSA została natychmiast odłączona od internetu, a systemy operacyjne przywrócono dopiero 5 marca.
Więcej o Polskiej Agencji Kosmicznej przeczytasz na Spider's Web:
Polska Agencja Kosmiczna została powołana w 2014 r. jako agencja wykonawcza Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Jej głównym zadaniem jest wspieranie polskiego przemysłu kosmicznego, współpraca z międzynarodowymi agencjami oraz administracją państwową w zakresie badania i użytkowania przestrzeni kosmicznej. Ostatnie wydarzenia wskazują jednak na potrzebę wzmocnienia procedur komunikacyjnych i bezpieczeństwa w tej kluczowej dla kraju instytucji.
Odwołanie prof. Grzegorza Wrochny z funkcji prezesa POLSA stanowi istotny sygnał o konieczności zmian i poprawy funkcjonowania Agencji. Przyszłość pokaże, jakie kroki zostaną podjęte, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo działań w polskim sektorze kosmicznym.
Kim jest prezes Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA?
Grzegorz Wrochna był prezesem POLSA od 18 lutego 2021 r. Jest profesorem nauk fizycznych. W latach 1986-1991 pracował na Wydziale Fizyki UW, współpracował z ośrodkami naukowymi Desy w Hamburg i CERN w Genewie. W latach 1991-1998 w CERN uczestniczył w projektowaniu i budowie eksperymentu CMS przy Wielkim Zderzaczu Hadronów LHC, w szczególności w projektowaniu i testowaniu elektroniki odpornej na promieniowanie.
Od 1999 r. pracował w Instytucie Problemów Jądrowych, od 2006 r. jako dyrektor, wcześniej jako kierownik Laboratorium Aparatury Astrofizycznej. Był inicjatorem utworzenia Narodowego Centrum Badań Jądrowych w 2011 r. i jego dyrektorem do 2015 r. Utworzył w nim m.in. Zakład Astrofizyki Cząstek.
W latach 2019-2020 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, gdzie nadzorował m.in. współpracę z Komisją Europejską i ESA.
Agencja działa od 2014 r. i ma swoją siedzibę w Gdańsku oraz oddziały w Warszawie i Rzeszowie.
