Trudno by Putin nie był fanem kryptowalut. Korzysta ze wszystkich ich możliwych zalet
Rosja zaczęła wykorzystywać kryptowaluty w handlu ropą naftową z Chinami i Indiami, aby skutecznie omijać zachodnie sankcje gospodarcze. Ten środek płatniczy jest na tyle dobrze zabezpieczony, że Rosja może grać na nosie wszelkim zakazom. To dobra reklama kryptowalut ale i problem dla świata do rozwiązania.

Choć obecnie stanowi to niewielką część wartego 192 mld dol. rocznego rosyjskiego handlu ropą, wykorzystanie cyfrowych walut systematycznie rośnie, otwierając nowy rozdział w międzynarodowych transakcjach surowcowych i stawiając pod znakiem zapytania skuteczność zachodnich sankcji.
Rosyjskie firmy naftowe opracowały rozbudowany system płatności wykorzystujący popularne kryptowaluty, takie jak Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH) oraz stablecoiny, w szczególności Tether (USDT). Schemat działania tych transakcji jest stosunkowo prosty, choć wymaga kilku etapów pośrednich:
- Chiński lub indyjski nabywca rosyjskiej ropy dokonuje płatności w lokalnej walucie (juanach lub rupiach) firmie pośredniczącej.
- Środki są wpłacane na rachunek offshore kontrolowany przez pośrednika.
- Następnie kwota jest konwertowana na wybrane kryptowaluty.
- Cyfrowe aktywa są transferowane przez kilka kont, aby zatrzeć ślady transakcj.
- Ostatecznie kryptowaluty trafiają do rosyjskiej firmy, gdzie są wymieniane na ruble.
Ten złożony proces pozwala skutecznie omijać tradycyjne systemy płatności kontrolowane przez zachodnie instytucje finansowe i obchodzić nałożone na Rosję ograniczenia. Jak zaznaczył jeden z informatorów Reutersa to wygodne narzędzie, umożliwiające szybsze przeprowadzanie operacji.
Czytaj też:
Kryptofortuna w obiegu. Kryptowaluty są nie do powstrzymania
Według źródeł agencji Reuters dla jednego rosyjskiego tradera ropy naftowej miesięczna wartość transakcji realizowanych przy użyciu kryptowalut może wynosić kilkadziesiąt milionów dolarów. Rosja w ostatnich latach przyjęła bardziej przychylne stanowisko wobec kryptowalut. W 2024 r. rosyjscy ustawodawcy uchwalili prawo zezwalające na wykorzystanie cyfrowych walut w handlu międzynarodowym, co stanowiło wyraźny sygnał gotowości do przyjęcia alternatywnych metod płatności.
Warto zauważyć, że w bieżącym miesiącu Bank Centralny Rosji zaproponował legalizację inwestycji w kryptowaluty dla osób o wysokim statusie majątkowym, posiadających co najmniej 1,1 mln dol. w papierach wartościowych i depozytach. Świadczy to o systematycznym rozwoju infrastruktury prawnej wspierającej wykorzystanie technologii blockchain w rosyjskiej gospodarce.
Skala zjawiska jest ogromna
Choć obecnie transakcje kryptowalutowe stanowią jedynie niewielką część rosyjskiego handlu ropą naftową, ich znaczenie systematycznie rośnie. To szczególnie istotne w kontekście wygaśnięcia 12 marca amerykańskiej licencji dla 12 rosyjskich banków, która umożliwiała zagranicznym klientom dokonywanie płatności za kupowane surowce. Brak przedłużenia tej licencji przez administrację prezydenta Trumpa skutecznie odciął rosyjski sektor bankowy od międzynarodowego systemu płatności, co prawdopodobnie przyspieszy adaptację kryptowalut jako alternatywnego kanału rozliczeń.
Wykorzystanie kryptowalut stanowi poważne wyzwanie dla skuteczności zachodnich sankcji. Rosja nie jest pierwszym krajem, który sięga po cyfrowe aktywa, aby ominąć międzynarodowe ograniczenia -podobne metody stosowały wcześniej Iran i Wenezuela.
Interesującym aspektem całej sytuacji jest reakcja chińskich państwowych firm naftowych, które według doniesień Reutersa ograniczają zakupy rosyjskiej ropy z powodu obaw o amerykańskie sankcje. PetroChina, tradycyjny nabywca ropy ESPO od Rosnieftu, kontynuuje zakupy, ale w mniejszych ilościach, podobnie jak CNOOC.
Kryptowaluty stają się ważną częścią rosyjskiej gospodarki
Nawet gdyby zachodnie sankcje zostały zniesione, Rosja prawdopodobnie będzie kontynuować wykorzystanie kryptowalut w handlu ropą naftową. Cyfrowe aktywa oferują szybkość, elastyczność i niezależność od zachodnich systemów finansowych, co stanowi atrakcyjną alternatywę dla tradycyjnych metod płatności.
Rosnące znaczenie kryptowalut w tym kontekście stawia pod znakiem zapytania długoterminową skuteczność sankcji ekonomicznych jako narzędzia nacisku politycznego. Cyfrowe aktywa, dzięki swojej zdecentralizowanej naturze, oferują alternatywny system finansowy, który trudno kontrolować tradycyjnymi metodami.
Dla rosyjskiej gospodarki, długo uzależnionej od eksportu surowców energetycznych, adaptacja technologii blockchain otwiera nowe możliwości handlowe w zmieniającym się środowisku geopolitycznym. Jednocześnie dla zachodnich regulatorów stanowi to poważne wyzwanie, wymuszające przemyślenie dotychczasowych strategii sankcyjnych i poszukiwanie nowych metod wywierania presji ekonomicznej. Niestety z uwagi na techniczne zaawansowanie technologii stojącej za kryptowalutami, na dziś Putin jest w tym aspekcie praktycznie nie do powstrzymania.