Zapytałem twórców Crusader Kings 3, jak dobrze grać Polską i co z modami na konsoli - opinia o porcie na Xboksie

To jeden z najbardziej szalonych, ambitnych i nieoczekiwanych projektów ostatnich lat. Wielka strategia Crusader Kings 3 pojawi się na konsolach. Tytuł tak skomplikowany, że przypisany wyłącznie komputerom osobistym, będzie możliwy do obsługi przy pomocy bezprzewodowego pada. Aby było to możliwe, kompletnie przemodelowano język sterowania oraz układ interfejsu. Jednak co do zasady, konsolowe Crusader Kings 3 to jeden do jednego ta sama gra, co na PC. Wiem, bo miałem już okazję w nią zagrać.

Miałem także przyjemność porozmawiania z dwoma producentami tego ambitnego przedsięwzięcia: Alexanderem Oltnerem ze studia Paradox (twórcy Crusader Kings) oraz Justinen Forrestem z Lab42 (autorzy konsolowego portu). Deweloperów zapytałem m.in. o to, jak dobrze rozpocząć przygodę jako król Polski, a także czy jest szansa na mody w konsolowej wersji gry.

Szymon Radzewicz, Spider's Web: Zacznijmy od cennych rad. Jak dobrze grać w konsolowe Crusader Kings 3 Polską? Kogo zaatakować, z kim zawrzeć sojusze?

Alexander Oltner, Game Designer, Paradox Interactive: Dla nowych graczy proponuję rozpoczęcie przygody kimś na nieco niższym stanowisku niż król. Polska w 1066 roku to wielkie i wspaniałe królestwo, z wieloma obowiązkami. Dlatego zachęcam, by zacząć jako jeden z wielu książąt, np. Włost z Górnego Śląska. Król zawsze chciał mieć go po swojej stronie, to świetna postać by wraz z nią poznawać możliwości Crusader Kings 3.

Jeśli jednak naprawdę chcesz od razu grać jako Król Bolesław, dobrą strategią będzie sformowanie sojuszu z królem Rusi, a następnie zebranie tak wielu punktów pobożności, jak to tylko możliwe. Wykorzystałbym je na rozpoczęcie świętej wojny przeciwko siłom na północy, aż moje ziemie byłyby na tyle wielkie, by sformować imperium. Jeśli się to uda, kontynuowałbym swoje podboje w kierunku Bałkan.

Skąd taki szalony pomysł, żeby Crusader Kings III - wielka strategia - pojawiła się na konsoli?

Alexander Oltner: Jednym z naszych celów było otwarcie serii Crusader Kings na zupełnie nowych graczy. Również tych, którzy wcześniej nie grali w żadną wielką strategię. By tak się stało, musieliśmy zachować głębię oraz kompleksowość trzeciej odsłony. Wierzymy, że dzięki temu gra będzie ciekawa dla każdego, kto lubi historię. Doświadczenie naszego studia przy konsolowym porcie Stellaris bardzo pomogło. Crusader Kings 3 składa się z elementów RPG oraz strategii, dlatego wierzymy, że wielu różnych konsolowych graczy znajdzie tutaj coś dla siebie.

Na jakim etapie produkcji podjęto decyzję, że myszka i klawiatura nie będą wspierane, a kontroler to jedyna forma sterowania?

Justin Forrest, Game Director, Lab42: Od samego początku produkcji było dla nas jasne, że edycja konsolowa potrzebuje własnego systemu sterowania, aby odpowiednio dobrze działać. Rozważaliśmy kilka różnych scenariuszy, ale gdy w końcu rozgryźliśmy hierarchię warstw poleceń na kontrolerze, wiedzieliśmy, że idziemy we właściwym kierunku.

Czy Crusader Kings 3 na konsoli musiało zostać w jakiś sposób uproszczone albo zautomatyzowane? Gra jest mniej skomplikowana albo mniej wymagająca niż na PC?

Alexander Oltner: Mniej skomplikowane Crusader Kings 3 nie byłoby Crusader Kings 3! Dlatego nie, zdecydowanie nie uprościliśmy konsolowej wersji. To dokładnie takie samo doświadczenie jak na PC, ale na nowej platformie i ze sterowaniem przy pomocy kontrolera.

Dokonaliśmy za to pewnego ułatwienia w obszarze zarządzania armią. Jeśli chcesz, możesz pozwolić, aby AI wzięło na siebie przemieszczanie jednostek podczas wojen. To jednak rozwiązanie zupełnie opcjonalne i nie ma na celu ułatwiania rozgrywki. Po prostu wsłuchujemy się w głosy fanów. Dla wielu z nich same bitwy to najmniej interesująca część Crusader Kings 3, a możliwość oddania ich w ręce AI stanowi błogosławieństwo.

Wiele strategii po trafieniu na konsole działa umiarkowanie płynnie. Dlaczego tak jest? Dlaczego ten gatunek jest tak zasobożerny?

Justin Forrest: Chociaż wielka strategia taka jak Crusader Kings 3 nie przetwarza tony danych graficznych, jak robi to strzelanina czy gra akcji, to musi symulować w tle niesamowicie wielką liczbę procesów. To gigantyczne sprzętowe wyzwanie niezależnie od platformy.

W Crusader Kings 3 każdy władca, od najjaśniejszego imperatora po malutkiego wasala, rozgrywa całe życie równocześnie z wybraną przez gracza postacią. Do tego działanie graczy wpływa na wielu władców, pośrednio lub bezpośrednio. Tak gigantyczny zbiór elementów do symulowania potrafi odbić się na wydajności sprzętu. Mogę jednak wszystkich zapewnić: Crusader Kings 3 na PlayStation 5 oraz Xbox Series działa bardzo płynnie.

Jak wygląda proces przenoszenia tak wielkiej gry strategicznej na konsole? Mówi się, że portowanie jest łatwiejsze niż kiedykolwiek, ale w przypadku strategii wcale nie musi to być prawda…

Justin Forrest: Przenoszenie takiej gry jak Crusader Kings 3 na konsole wymaga głębokiej, długiej analizy wszystkich jej elementów, abyśmy potem wiedzieli, w którym kierunku zmierzamy podczas projektowania oraz kodowania. Przebudowa UI, opracowanie nowego języka sterowania, stworzenie nowych wytycznych dla czytelności ekranów, wspieranie unikalnych możliwości konsol, jak haptyczne wibracje czy podpowiedzi – wszystko to elementy głębokiej analizy, poprzedzającej proces przenoszenia.

Taka analiza wymaga wielkich nakładów na opracowywanie i budowanie prototypów, które potem są testowane w akcji, by bardzo często powracać do stołu i zaczynać od zera. Często w teorii coś miało działać świetnie, ale praktyka to weryfikowała.

Na PC Crusader Kings posiada zaangażowanych fanów, tworzących arcyciekawe modyfikacje. Jest chociaż cień szansy na mody dla konsolowej wersji?

Alexander Oltner: Paradox uwielbia mody tworzone przez naszą społeczność i wspiera ich twórców na szereg sposobów. Prawdą jest jednak, że modyfikacje na konsolach to rzadkość. Teoretycznie jest możliwe, aby mody pojawiły się na konsolach Xbox Series X oraz Xbox Series S za pośrednictwem cyfrowego sklepu Microsoft. To jednak temat, w obszarze którego nie mamy niczego oficjalnego do zakomunikowania w tym momencie.

Z CK3 na Steam spędziłem kilkadziesiąt godzin, zdobywając podstawową wiedzę na temat mechaniki i rozgrywki. Mimo tego pierwszy kontakt z portem na Xboksie Series X nie należał do naturalnych. Chociaż pod względem zawartości to ta sama strategia co na PC, inny układ interfejsu oraz odmienna filozofia sterowania mają zdumiewająco duże przełożenie na odbiór rozgrywki, jej tempo oraz odczucia gracza. Teoretycznie nie byłem zagubiony, ale w praktyce czułem, jakbym uczył się zupełnie nowej gry wideo.

Doświadczenie jest KOMPLETNIE INNE niż np. przejście na konsolowe Civilization VI po ogrywaniu wersji komputerowej. W przypadku Civki zamiana myszki na pada jest bardziej naturalna. W Crusader Kings 3 zmiany wykraczają daleko poza interfejs. Przekładają się na inny odbiór informacji, inne tempo reakcji, inną filozofię zarządzania. Trudno mi to obrać w słowa i zdania, ale konsolowy Crusader Kings 3 jest bardziej osobisty. Personalny. Motywy dynastyczne wydają się znacznie silniej akcentowane niż wojny w skali makro. Najpierw rodzina, potem królestwo.

Po sesji z Crusader Kings 3 uruchomiłem Forzę Horizon 5. Następnie wróciłem do wielkiej strategii, a rozgrywka została od razu wznowiona tam, gdzie ją zakończyłem. Żadnych ekranów ładowania. Żadnego menu głównego. Wyłącznie kilka sekund oczekiwania na pełne wczytanie uśpionego programu. Lab42 robi dobry użytek z SSD, pozwalając natychmiast wskoczyć na królewski tron, w przerwie między kolejnymi wyścigami. Twórcy deklarują także wykorzystanie unikalnych funkcji kontrolera DualSense oraz systemowych podpowiedzi na PlayStation 5. Nie miałem jednak możliwości przetetsowania gry na platformie Sony.

Większość strategii działa na konsolach z dużymi problemami. Na szczęście od strony płynności oraz szybkości działania CK3 nie sprawiał żadnych problemów. Konsola Microsoftu doskonale radziła sobie z wieloma symulacjami liczonymi w czasie rzeczywistym, chociaż jestem ciekaw, czy rozgrywka wciąż byłaby równie płynna po znacznym rozwinięciu imperium. Nie miałem jednak kilkudziesięciu godzin do dyspozycji, by się o tym przekonać jeszcze przed premierą.

Crusader Kings 3 wydaje się solidnym portem od technicznej strony. Sterowanie przy pomocy kontrolera - chociaż znacznie wolniejsze i zupełnie inne niż na PC - pozwala wykorzystać pełne spektrum narzędzi w wielkiej strategii. Kluczowe zagadnienie jest jednak inne: czy taka gra na konsoli ma w ogóle sens? Spędziłem dziesiątki godzin z Civilization VI na Switchu. To jedna z najdłużej ogrywanych przeze mnie gier na platformie Nintendo. Mimo tego wciąż nie jestem pewien, czy zdecyduję się na podobnie długą przygodę z Crusader Kings 3 na PlayStation albo Xboksie.

Paradox Interactive przekracza dotychczasowe granice, testując, jak skomplikowana i złożona może być konsolowa strategia. To arcyciekawy eksperyment, z chęcią wezmę w nim udział, ale na ten moment nie jestem pewien finalnego wyniku.

Crusader Kings 3 zadebiutuje na konsolach PlayStation 5 oraz Xbox Series 29 marca 2022 roku.