Tryby ciemne stały się bardzo modne. Sprawdzamy, co mówi nauka na temat korzystania z nich
Ciemne tryby działania interfejsów aplikacji, systemów operacyjnych i stron internetowych są ostatnio w modzie. Prawie każda aplikacja ogłasza swoje dołączenie do grona tych, które oferują możliwość przełączenia palety kolorów.
W teorii ciemne palety mają wiele zalet. Ponoć pozwalają oszczędzać baterię urządzenia (bo przecież mniej pikseli trzeba zapalić), i są zdrowsze dla oczu, szczególnie po zmroku. Czy rzeczywiście tak jest? Niewątpliwie mamy wrażenie po przełączeniu w tryb ciemny, że oczy nam się mniej męczą, ale czy jest jakieś uzasadnienie tego zjawiska?
Używanie ekranów urządzeń elektronicznych różni się zależnie od pory dnia i pracy jaką wykonujemy. W trakcie jasnego dnia najlepiej nam czytać ciemne litery na jasnym tle - tak, jak zapewne mamy ustawione w Wordzie czy e-mailu.
Czy są badania potwierdzające to naukowo? Znalazłem jedno, o długim tytule: The Impact of Web Page Text-Background Color Combinations on Readability, Retention, Aesthetics, and Behavioral Intention.
Okazuje się, że aby tekst był czytelny, jednym z najważniejszych czynników jest kontrast. Ludzie wtedy łatwiej zapamiętują przeczytane informacje, i rzadziej odczuwają zmęczenie wzroku. Autorzy badania przeprowadzonego w 2003 roku, a więc przed modą na „ciemne tryby“ zauważyli również, że większość badanych przyzwyczajona jest (i uważa za estetyczną) kombinację jasnego tła i ciemnych liter.
Istnieje również fizjologiczna przyczyna, dla której łatwiej czyta nam się „czarne na białym“.
Jest to akomodacja oka, które nie musi się „otwierać“ aby wpuścić więcej światła - na białym tle jest go wystarczająco dużo. Szersze rozwarcie soczewki oznacza gorsze skupienie wzroku więc, wbrew pozorom, jasne litery na ciemnym tle są bardziej męczące dla oczu. Mówię tu nie tylko o ekranach - również o czytaniu tekstu na papierze. Przy jasnym tle soczewka jest bardziej zwężona - co ułatwia ostre widzenie.
Mamy również badanie: przeprowadzone w 2007 roku Text – background polarity affects performance irrespective of ambient illumination and colour contrast pokazuje, że zawsze lepiej nam się czyta ciemne litery na jasnym tle, niezależnie od oświetlenia w otoczeniu. Również wieczorem, mimo że dziś zaleca się „ciemne tryby“ na wieczór lub na pracę w nocy.
Inne badanie, zatytułowane How display polarity and lighting conditions affect the pupil size of VDT operators zajmuje się właśnie akomodacją oka. Wynika z niego, że nawet w ciemnym oświetleniu wciąż lepiej (mniej męcząc wzrok) jest korzystać z jasnego tła i ciemnych liter.
Co jednak, jeśli nasze subiektywne odczucie mówi co innego i mamy wrażenie, że lepiej jest używać ciemnych trybów wieczorem i że mniej męczy nam się wtedy wzrok? Używajmy go wtedy, ale ze zmniejszoną jasnością wyświetlacza. Natomiast jeśli korzystamy z komputera, niech to nie będzie jedyne źródło światła - ustawmy sobie np. nad monitorem małą lampkę.
