Czy można opatentować równanie matematyczne? Twórca No Man's Sky już zna odpowiedź na to pytanie

No Man’s Sky to jedna z najciekawszych gier tego roku. Kosmiczna gra o eksploracji z proceduralnie generowanym gigantycznym wszechświatem lada moment pojawi się do pobrania dla posiadaczy konsol PlayStation 4 i komputerów z Windows. Choć na dobrą sprawę, to jej premiera jest zagrożona. I to po raz kolejny.

Pierwszy proces związany był z nazwą gry, która, zdaniem sieci telewizyjnej Sky, tej samej która wymusiła zmianę nazwy SkyDrive’a na OneDrive’a, za bardzo przypominała jej znak handlowy. Twórcy gry jednak uporali się z tym problemem, a teraz czeka ich walka z kolejnym. Pewna holenderska firma utrzymuje, że gra wykorzystuje pewne konkretne równanie matematyczne do generowania powierzchni planet w grze. Równania, które przez tę firmę zostało opatentowane.

Gry takie, jak No Man’s Sky czy Elite: Dangerous przenoszą nas w kosmos, w którym możemy eksplorować całą naszą galaktykę z setkami tysięcy gwiazd i światów. To niesamowita ilość danych. Zbyt duża, by móc każdy z obiektów zdefiniować i zapisać do bazy danych, z której gra miałaby korzystać. Twórcy stosują więc sztuczkę o nazwie proceduralne generowanie światów, a więc zamiast opisywać te światy, tworzą równania matematyczne, by gra w razie potrzeby sama taki świat wykreowała. I tu dochodzimy do sedna sprawy.

Johan Gielis to profesor z uniwersytetu w Antwerpii, na którym opracował relatywnie równanie przydatne do generowania naturalnych kształtów o łagodnych brzegach. Opatentował je na terenie Unii Europejskiej w 2002 roku i w Stanach Zjednoczonych w 2009 roku. Gdy uzyskał odpowiednie dokumenty od urzędów patentowych, założył własną firmę Genicap, by móc na tym równaniu zarabiać.

Twórca gry No Man’s Sky, Sean Murray, przyznał w jednym z wywiadów, że równanie Gielisa jest w zasadzie fundamentem mechanizmu generowania powierzchni planet w jego grze. O czym Genicap doskonale wiedziało. A teraz, gdy gra ma się ukazać, zgłasza się po swoje należności. Jak tłumaczy, nie chce wstrzymywać premiery gry, chce po prostu zostać zaproszonym do stołu negocjacyjnego i się dogadać w sprawie należności. Warto też dodać, że firma Genicap stara się nie zachowywać jak zwykły troll patentowy i jest gotowa przystać na umowę barterową, a więc obniżenie kosztów licencjonowania równania w zamian za pozyskanie wiedzy na temat tego, jak programiści je udoskonalili, by móc stworzyć swoją grę.

Według konwencji o udzielaniu patentów europejskich, „odkrycia naukowe, teorie naukowe i metody matematyczne” nie są bezpośrednio objęte ochroną patentową. Z kolei amerykańskie prawo patentowe nie uznaje patentów „niezwiązanych z innymi podmiotami algorytmów i równań matematycznych”. A to oznacza, że samo równanie nie jest patentowalne, a zastosowanie go do rozwiązania konkretnego problemu opisywanego we wniosku patentowym.

To oznacza, że jeżeli Hello Games i Genicap nie zechcą się dogadać, prawnicy obu stron będą musieli bardzo uważnie przestudiować złożone przez Genicap wnioski patentowe i sprawdzić, czy opisywane w nich jego zastosowania nie można podciągnąć do projektowania gier wideo.

Niezależnie od wyniku sprawy i tego, kto ma rację, to bardzo niefortunny zwrot wydarzeń dla gry No Man’s Sky. Do premiery zostało już bardzo niewiele czasu, a choć Genicap stara się sprawiać wrażenie pokojowo nastawionej firmy, to zawsze sprawa może skończyć się w sądzie. A biorąc pod uwagę fakt, że sprawa dotyczyłaby głośnej medialnie i nastawionej na wysoką sprzedaż gry, koszty rozprawy mogą sięgnąć nawet kilku milionów dolarów. Co dla młodego studia Hello Games, nawet jeżeli się wybroni, może być gigantycznym problemem.