Rosjanie nakradli samolotów i teraz boją się latać. Irlandczycy zastawiają na nich pułapki

Trauma Rosjan ma uzasadnione podłoże. Jeden z samolotów Boeing 737-800 linii Pobeda wystartował  z miasta Mineralne Wody, położonego na południu kraju, ok. 100 km od granicy z Gruzją. Punkt docelowy, Stambuł, osiągnął niespełna dwie godziny później. Szczegółów operacji nie znamy, ale jak podaje serwis Simple Flying, maszyna nie wzbiła się już w powietrze.

Rodowód spółki nie jest tu bez znaczenia. Zielona Wyspa to zagłębie firm leasingowych. Największa z nich AerCap zostawiła w Rosji ok. 150 maszyn. Zamroziła w nich jakieś 2,4 mld dolarów.

Trudno się dziwić, że irlandzkie media wyjątkowo ochoczo podłapują każdy temat związany z sankcjami wobec rosyjskiego lotnictwa. W ostatni weekend „The Irish Examiner” oburzył się, pisząc że Rosja zakazuje niektórych lotów zagranicznych, by zapobiec przejęciu samolotów przez irlandzkie firmy.

O co chodzi? Szóstego marca weszło w życie zarządzenie, które wstrzymuje loty poza granice Federacji Rosyjskiej. Od ósmego marca takie same zasady obejmą loty realizowane z zagranicy do rosyjskich miast.

Zarządzenie dotyczy wyłącznie tych przewoźników, którzy w swojej flocie mają samoloty dzierżawione od zagranicznych właścicieli. Rosjanie nie ukrywają więc, że cel jest jeden: nie dopuścić, by firmy leasingowe odzyskały swoją własność.

W praktyce chodzi właściwie o wszystkie największe linie w kraju. Do klientów AerCap, oprócz należącego do państwa lidera rynku czyli Aerofłotu należy też m.in. S7 Airlines, Rossiya i Ural Airlines.

Obawy Irlandczyków potwierdziła Federalna Agencja Ruchu Lotniczego, wskazując na „wysokie ryzyko przetrzymania lub przechwycenia samolotów rosyjskich linii lotniczych za granicą”.

Przypomnijmy, że zwrot samolotów jest obecnie możliwy tylko na lotniskach położonych w państwach, które nie nałożyły sankcji lotniczych na Rosję. Aerofłot i resztą nie są obecnie wpuszczani do ok. 40 krajów na świecie. Tam rosyjscy piloci nie mogą się więc pojawić. Z drugiej strony Putin w odwecie zbanował państwa, które zamknęły przed nim niebo. Irlandzkie firmy mogłyby więc pojawić się w Moskwie, zażądać oddania maszyn, ale i tak nie mogłyby wzbić się nimi w powietrze. Bo to stanowiłoby już naruszenie przepisów.

Taka sytuacja jest jak widać Rosjanom na rękę. Jeżeli nie wykonają fałszywego ruchu mogą latać wyleasingowanymi Boeingami i Airbusami jeszcze długie miesiące jeśli nie lata. Rząd umożliwił liniom lotniczym rejestrację samolotów zarejestrowanych za granicą w Rosji. Stanowi to naruszenie prawa międzynarodowego, bo maszyny nie mogą być rejestrowane w dwóch jurysdykcjach jednocześnie, ale dla Putina to obecnie niewielkie zmartwienie.

Problem w tym, że owo latanie będzie możliwe wyłącznie u siebie. Linie będą realizowały połączenia kręcąc bączki nad stołecznym Szeremietiewem, robiąc absurdalnie długie objazdy do Kaliningradu i kursując na daleką Syberię.

Podobny los co Pobiedę spotkał Boeinga 777-300ER, którym lecieli piloci Nordwind. Maszyna została „aresztowana” przez amerykańską firmę Aircastle w stolicy Meksyku. Rosjanie i tak mogą więc mówić o dużym szczęściu. Serwis Cirium twierdzi, że zagraniczne spółki leasingują w Rosji 770 z 980 samolotów pasażerskich, a ponad 500 z nich pochodzi z Europy.  Utrata wszystkich jednocześnie doprowadziłaby do zapaści na rosyjskim niebie. Aerofłot dzierżawi spoza Rosji aż połowę swojej floty.

Władymir Putin stara się robić dobrą minę do złej gry. W opisywanym przez TASS spotkaniu z przedstawicielami branży lotniczej prezydent Rosji zaczął znienacka… wychwalać odrzutowiec pasażerski MC-21, który miał być odpowiedzią jego kraju na nowego Boeinga 737.

Putin stwierdził, że rosyjska produkcja jest nawet lepsza od Boeinga, bo w środku jest więcej miejsca na nogi i bagaże. Wtórowała mu w tym pani przedstawiona jako pilotka Aerofłotu.

Sęk w tym, że zachodni analitycy nie są już tak pewni sukcesów MC-21. W rozmowie z „Fortune” Richard Aboulafi z firmy konsultingowej AeroDynamic Advisory stwierdził, że owszem, projekt był interesujący, ale właśnie przestał taki być. Chluba rosyjskiej awiacji jest bowiem budowana przy pomocy rąk z zagranicy. I tak się składa, że brytyjska firma Meggitt zapowiedziała, że nie wyśle już więcej do agresora ani jednego koła i hamulca.

Podobne problemy są zresztą zmorą projektu od samego początku.

Harmonogram prac przesuwał się jednak w czasie ze względu na wcześniejsze sankcje. Rosjanie są pewni, że koniec końców poradzą sobie sami. Być może tak będzie. Pytanie, ile czasu i pieniędzy będzie ich to kosztować.

Tego czasu jest zresztą niewiele. Boeing i Airbus nie będą już dostarczały części, co oznacza, że w przypadku awarii rosyjskie linie będą w kropce.

Eksperci sugerują, że przewoźnicy będą po prostu przekładać części z samolotu do samolotu. Część maszyn stanie się dawcami, którzy będą oczekiwać na płytach lotnisk, aż ich koledzy będą potrzebowali nerek albo przetoczenia krwi. Z punktu widzenia obecnej sytuacji byłoby to nawet całkiem racjonalne. Co skądinąd pokazuje, jak głęboko Rosjanie urządzają się w pewnej części ciała.