Miks: samochody z wyspy Antigua. Tam jeździ się po prawej czy po lewej? Tak

Antigua i Barbuda to dwie popularne wśród turystów wyspy karaibskie, na które Amerykanie uciekają przed zimą. Jako że są to byłe kolonie brytyjskie, jazda odbywa się tu po lewej stronie drogi. Można by więc pomyśleć, że auta mają kierownice po stronie prawej. No więc nie.

(Tekst: Kamil Kaluski, tłumaczenie z angielskiego: Tymon Grabowski)

Większość aut na tej wyspie to vany importowane z Japonii służące do wożenia turystów. Większych mikrobusów używa się jako transportu publicznego. Mniejsze, prywatne wozy wyspiarzy z Antiguy to zwykle tanie auta o tym samym japońskim pochodzeniu. Jeździ wiele Toyot Hilux i innych podobnych pickupów. Pozostałe auta to miks marek światowych – na przykład samochody z kierownicą po prawej stronie, które nie przybyły na Antiguę z Japonii, to zwykle import z Wielkiej Brytanii. Jeździ też sporo wozów importowanych z USA i kontynentalnej Europy, oczywiście z kierownicą po lewej. Na wyspie udało mi się znaleźć dealera Toyoty i Jeepa, ale na pewno sprzedaje się tam jeszcze nowe Mitsubishi i Suzuki.

Jako że to była kolonia brytyjska, jest tam mnóstwo Land Roverów Defenderów. Jednak większość z nich spotkamy w ruchu lokalnym, w części wyspy zwanej British Harbor (brytyjska przystań). Sama ta okolica jest zamieszkała przez rozlicznych Anglików, albo przebywających na Karaibach turystycznie, albo takich, którzy przeprowadzili się tam na emeryturę z Wysp Brytyjskich. Może nie wiedzą już, że Antigua to obecnie niepodległe państwo.

Porozmawiałem z lokalesami na temat motoryzacji

Z rozmów wynikło, że nie ma ograniczeń w imporcie aut na Antiguę. Są firmy, które sprowadzą ci co chcesz, potem płacisz 25 proc. cła i gotowe. Jedni chcą LHD, inni RHD, jedni chcą targaną z Japonii Mazdę Demio, inni RAM-a 3500. Jednak import z Japonii cieszy się największym powodzeniem, ponieważ samochody przybyłe z tego kraju mają reputację znakomicie utrzymanych. Ale najszybciej, bo w ciągu około dwóch tygodni, można na Antiguę zaimportować samochód z Wielkiej Brytanii.

Widziałem kilka ciekawych aut jak Impreza WRX STi, Lancer Evo i zaskakująco dużo Integr DC5 Type R. Zaskoczyła mnie też liczebność europejskich Fordów Rangerów Raptor. Jednak po zastanowieniu można uznać, że to najbardziej rozsądny wybór dla zamożniejszych mieszkańców wyspy: Raptor ma wielkie opony i miękkie zawieszenie, idealne na tamtejszą słabą sieć drogową, a zarazem nie jest zbyt szeroki i mieści się na drodze (kocham pick-upy i nic na to nie poradzę). Znikąd wyskoczyły też takie niespodziewane pojazdy jak Lotus Exige, nowy Ford Bronco i F150 Raptor, Porsche 911, RAM 3500 na bliźniaku, czy Mercedes CLS  w czarnym macie. Idealne wozy na daleką karaibską wyspę.

Na wyspie Antigua drogi są naprawdę nędzne

440 kilometrów kwadratowych wyspy, a dróg jak na lekarstwo. Większość z nich to jednojezdniowe drogi asfaltowe z limitem do 40 mil na godzinę (ok. 65 km/h). Dziury? Są wszędzie, w każdym rozmiarze i głębokości. Żeby było jeszcze zabawniej, w losowych miejscach umieszczono progi zwalniające lub odpływy wody bez przykrycia. Mniej ważne drogi z nagła potrafią zamienić się w wyboiste gruntówki – ciekawe jak radzi sobie ten gość od 911-tki.

Drogi zwężają się w gęściej zamieszkałych okolicach. Chodników najczęściej nie ma, więc piesi chodzą po ulicy wśród biegających psów i meandrujących rowerzystów. Liczba miejsc parkingowych jest znikoma, więc ludzie parkują przy lewej krawędzi jezdni i już. Jest to normalne, nikt się nie denerwuje, ale bywa, że przejazd wąską ulicą z autami zaparkowanymi po obu stronach nie należy do łatwych. Wybór szerokiego, amerykańskiego pickupa wydaje się tu zupełnie mijać z celem. Na wiejskich drogach mija się głównie kozy, krowy i konie.

Jest sporo zrozumienia między kierowcami, ale…

To normalne, że kierowcy nadjeżdżający z przeciwnych kierunków będą kulturalnie czekać na swoją kolej do przejechania. Jednak z drugiej strony, występuje silne przywiązanie do zasad ruchu drogowego i niewielka tendencja do wpuszczania innych w trudnej sytuacji – jeśli chcesz wjechać w gęsty ruch, czekaj na swoją kolej. Bardziej kojarzyło mi się to z europejskim stylem jazdy niż z bardziej zrelaksowanym, defensywnym sposobem jazdy kierowców amerykańskich.

Na wycieczkę wypożyczyliśmy Jeepa Wranglera, bo przecież każdy Amerykanin by tak zrobił. Auto okazało się idealne dla czteroosobowej rodziny: ośmioletni Jeep z kierownicą po lewej, 107 tys. mil, najuboższa wersja wyposażenia. Ogólnie nic mu nie było poza:

• oponami nie do kompletu
• niedziałającym gniazdem 12 V
• niedziałającą regulacją pionową fotela kierowcy
• uszkodzonym dachem winylowym (naprawiłem)
• uszkodzonym centralnym pasem bezpieczeństwa z tyłu
• amortyzatorami, które nic nie amortyzowały
• światłami o intensywności świeczek
• hamulcami o skuteczności gąbki
• zepsutym świetle hamulcowym
• tylnymi lewymi drzwiami, którymi trzeba było walić z całej siły

Kiedy próbowałem podjechać pod górę na szutrowej drodze, system 4WD nie chciał się załączyć – podjeżdżałem rozpędem. Kiedy żona nie zauważyła wielkiego kanału odpływowego, czyli odwróconego progu zwalniającego, sprężyny i resory dobiły do końca, ale nic się nie stało. Klimatyzacja klimatyzowała jak wściekła, używałem jej nawet przy otwartym dachu, bo tak się robi w US of A.

Nie miałem problemu z jazdą po lewej stronie drogi

Jazda autem z kierownicą po lewej i trzymanie się lewej strony drogi to żaden problem, w odróżnieniu od jazdy RHD po prawej, o czym przekonało mnie jeżdżenie Toyotą Land Cruiser Prado po Stanach Zjednoczonych. Na wyspie Antigua trzeba szczególnie uważać przy skrętach w lewo i rondach, ale to wszystko. Wyprzedzanie rzeczywiście bywa trudne, kiedy masz kierownicę po stronie krawężnika, ale jak ktoś jest na wakacjach i mu się nie spieszy, to co za różnica czy posnuje się chwilę za ciężarówką czy autobusem?

Na wyspie jest tak dużo gratów, że redaktor o ksywce na literę Z jarałby się jak sprzęgło przy ruszaniu pod górę. Cokolwiek, czego nie da się naprawić z powodu braku części, gnije sobie radośnie tam, gdzie się zepsuło: na poboczu, na chodniku, na podwórku. Najlepsza była Corolla, która spadła ze skarpy, przekoziołkowała parę razy i już tam zostanie, razem z rozwaloną barierką, która miała ją zatrzymać.

Na wyspie jest pełno małych warsztatów i złomowisk

Trudno tylko odróżnić co jest jednym, a co drugim. Widziałem też dwie myjnie: mają postać gościa z wiadrem i szlauchem. Stacje benzynowe mają tylko dwa rodzaje paliwa: benzynę i diesla, a ceny są wszędzie takie same i to zaskakująco niskie: ok. 1 dolar za litr.

Niestety, fotografowanie złomu okazało się prawie niemożliwe. Najlepsze gruchoty trafiały się, kiedy prowadziłem auto i nie miałem żadnej szansy zatrzymać się albo zawrócić. Co gorsza, telefon mi się przegrzał, więc o robienie zdjęć złomu musiałem prosić żonę lub córkę.

Wszystkie wyspy archipelagu Karaibów są idealne jako miejsce ucieczki od srogiej europejskiej lub północnoamerykańskiej zimy. Geograficznie niewiele się różnią, ale historycznie, kulturalnie i motoryzacyjnie – zdecydowanie tak.