Internet pokochał ten filmik straży miejskiej. Szkoda, że wprowadza w błąd

Prawie 10 000 polubień, gigantyczne zasięgi – wniosek może być jeden: tysiące osób dzięki krótkiemu filmikowi straży miejskiej poznało sekrety skomplikowanych przepisów dotyczących pierwszeństwa na przejeździe dla rowerów, zadanie dobrze wykonane. Jest tylko taki problem, że filmik wprowadza w błąd i pewnie nikt nie będzie próbował tego odkręcić.

Zacznijmy od dwóch rzeczy. Tak, przepisy dotyczące pierwszeństwa na przejazdach dla rowerów są zawiłe, porozrzucane tu i tam, a do tego po prostu kiepskie. Tak, edukacja wszystkich uczestników ruchu w tym zakresie – do tego w prosty i przystępny sposób – jest wspaniałą i szczytną ideą, którą należy realizować.

Ale nie w taki sposób.

O jaki filmik chodzi? O ten, który zatacza kolejne rundy po sieci, do tej pory zebrał ponad 9000 polubień, prawie milion odsłon i setki komentarzy, w tym takie, zgodnie z którymi takie materiały powinno się prezentować w wiadomościach:

Pełna zgoda – powinien się pojawiać, jako instrukcja, jak nie wprowadzać w błąd wszystkich uczestników ruchu i jak nie zbierać materiałów źródłowych. Nie żebym był święty w tym zakresie, ale przynajmniej robię to za prywatne pieniądze.

Ale do rzeczy. Akapit po akapicie.

Uwaga: jeśli ktoś na bazie tego tekstu uzna, że próbowałem dowieść, że rowerzysta ma zawsze pierwszeństwo, to prawdopodobnie należy do grupy osób, dla których wiązanie sznurówek i jednoczesne oddychanie stanowi szczytowy etap rozwoju. Można sobie darować dalszą obecność tutaj. 

„Dojeżdżając do przejazdu dla rowerów, nie masz pierwszeństwa, ustąp pojazdom. Pierwszeństwo masz tylko wtedy, gdy znajdujesz się na przejeździe”

Status faktyczny stwierdzenia: nieprawda (przynajmniej w takim ujęciu), do tego podana w niebezpieczny sposób. 

Jest to właściwie sam początek nagrania i obstawiam, że większość osób zakończy oglądanie na tym etapie i właśnie za to sypią się lajki na Facebooku. Problem tylko taki, że takie ogólnikowe stwierdzenie sugeruje, że rowerzysta nigdy nie ma pierwszeństwa przed przejazdem, zyskując je zawsze dopiero w momencie pojawienia się na przejeździe. Pomijając bzdurność samego tego przepisu, który nigdy zaistnieć nie powinien – nie jest to prawda. I to w co najmniej dwóch przypadkach.

Pierwszy z nich znajdziemy w art. 27 ustawy Prawo o ruchu drogowym w punkcie 1a. I to jest przywoływany już wielokrotnie przepis, zgodnie z którym:

W wersji obrazkowej ten przepis wygląda tak:

Zielona strzałka – rowerzysta jadący prosto, czerwona strzałka – kierujący skręcający w drogę poprzeczną. Zgodnie z przytoczonym artykułem, rowerzysta ma w tym wypadku pierwszeństwo niezależnie od tego, czy jest już na przejeździe, czy dopiero do niego dojeżdża. Wbrew pozorom jest to bardzo często spotykany przypadek – szczególnie w miastach – i zaczynanie filmu od informacji, że rowerzysta zawsze ma pierwszeństwo dopiero po wjechaniu na przejazd dla rowerów, jest potencjalnie fatalne w skutkach – szczególnie przy umiarkowanej powszechnej znajomości tego przepisu.

Drugi przypadek, aczkolwiek raczej ekstremalnie rzadko spotykany, to taki, gdzie pierwszeństwo na przecięciu się drogi dla rowerów i jezdni regulują… znaki. Tak, są takie. W praktyce wygląda to tak:

Kadr kiepski, ale widać wyraźnie znak A-7 umieszczony przed przejazdem rowerowym i kolejny – już przed jezdnią. Nie ma więc wątpliwości, że może dotyczy on tylko następnej jezdni, no bo dwa znaki to dwa znaki.

Można w tym przypadku trzymać się argumentu, że A-7 dotyczy tylko następnej jezdni – zgodnie z fragmentem definicji – ale właśnie, to tylko część definicji (dziękuję osobie, która wskazała mi dalszą część). Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie znaków i sygnałów drogowych:

5. Znak A-7 „ustąp pierwszeństwa” ostrzega o skrzyżowaniu z drogą z pierwszeństwem. Znak A-7 znajdujący się w obrębie skrzyżowania dotyczy tylko najbliższej jezdni, przed którą został umieszczony.

6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do znaku A-7 umieszczonego przed torowiskiem pojazdów szynowych lub w innych miejscach przecinania się kierunków ruchu.

Co oznacza, że przejazd rowerowy nie musi być uznawany za jezdnię (bo i jak w tym kontekście), ale bez wątpienia jest to miejsce przecinania się ruchu. A-7 więc obowiązuje i nie ma tutaj – dla jadącego od strony ustawienia tych znaków – znaczenia, z której strony nadjeżdża rowerzysta. Kierowca pojazdu powinien się zachować dokładnie tak, jakby dojeżdżał do… dwóch jezdni z pierwszeństwem (tj. do DDR i potem do faktycznej jezdni).

Pierwsze sekundy filmu straży miejskiej sugerują jednak, że takie coś nie występuje i taka wiadomość została przesłana do prawie miliona osób. O ile nie boli to jakoś specjalnie w drugim przypadku, o tyle w tym pierwszym jest wręcz karygodne.

Ale filmik trwa dalej i robi się ciekawiej.

Pomińmy może fragment o przejściach dla pieszych – on jest akurat prawidłowy i miło o tym przypomnieć. Aczkolwiek milej byłoby nie malować zebr, które wprowadzają zamieszanie i wymagają od pieszych i rowerzystów znajomości absurdalnych szczegółowych rozporządzeń. Pomińmy go też dlatego, że pewnie większość osób do tego miejsca już nie oglądała.

Na sam koniec pojawia się jednak dość zaskakujące podsumowanie, które każe mi zakładać dobrą wolę osób tworzących materiał i złą wolę montażysty. Nagle bowiem okazuje się, że:

„Są tylko dwa przypadki, kiedy masz pierwszeństwo. Gdy znajdujesz się na przejeździe rowerowym. Drugi przypadek, gdy kierowca pojazdu skręca w drogę poprzeczną, przecinając drogę dla rowerów”

Status faktyczny stwierdzenia: nieprawda i to tak na kilku poziomach. Również niebezpieczna. 

Po pierwsze – ustaliliśmy już, że pierwszeństwo można mieć też przed przejazdem. W bardzo konkretnych przypadkach, ale jak najbardziej można je mieć, więc pierwszy punkt nie jest prawdziwy.

Z drugim jest jeszcze gorzej, bo to nie jest uproszczenie przepisów, a pomieszanie dwóch różnych, wprowadzające dodatkowo w błąd i to znów – potencjalnie katastrofalny w skutkach.

Twórcy materiału pomieszali tutaj wspomniany punkt 1a artykułu 27 – który faktycznie mówi o skręcaniu w drogę poprzeczną, ale i o rowerzyście poruszającym się dowolną częścią tej drogi, a nie jadącemu drogą dla rowerów – z artykułem 27 i punktem 3 (heloł, to jest obok siebie!), który mówi, że: