Oto nowy banknot 500 zł. Jak wygląda i po co powstał?

Dzisiaj odbyła się prezentacja nowego banknotu, który wejdzie do obiegu już w 2017 roku. Nowy banknot 500 zł ma być odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na żywą gotówkę. Dane dostarczone przez NBP sugerują, że cyfrowy pieniądz jeszcze długo nie stanie się dominującą formą dokonywania płatności.

Na awersie nowego banknotu pojawił się wizerunek króla Jana III Sobieskiego. Grafika została zaprojektowana przez Andrzeja Heidricha, a tym samym jest spójna z wizerunkami władców obecnych na pozostałych polskich banknotach o mniejszych nominałach - projektował je ten sam autor.

Do tej pory na banknotach 10 zł, 20 zł, 50 zł, 100 zł i 200 zł widzieliśmy następujących władców z dynastii Piastów i Jagiellonów: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło i Zygmunt I Stary (w chronologicznej kolejności ich panowania).

Na rewersie banknotu 500-złotowego znalazł się wizerunek orła oraz grafika przedstawiająca pałac w Wilanowie. Nowy banknot 500 zł podpisał kończący sześcioletnią kadencję prezes Narodowego Banku Polskiego - Marek Belka. Banknot ów na zlecenie NBP wyprodukuje Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych SA.

Niektóre kraje na świecie romansują z pomysłem rezygnacji z gotówki, ale u nas to nadal pieśń przyszłości. Dzisiaj w obiegu znajduje się aż 1,77 mln sztuk banknotów o różnych nominałach, a zapotrzebowanie na banknoty 200-złotowe w ciągu ostatniego roku wzrosło o 28 proc.

W ciągu ostatnich 6 lat wartość banknotów i bilonu w polskiej gospodarce niemal się podwoiła. W dodatku NBP obserwuje 16 proc. wzrost wartości obiegu gotówkowego w naszym kraju do poziomu 170 mld zł, a zwiększony popyt na emisję banknotów dotyczy głównie najwyższego dotychczasowego nominału, czyli 200 zł.

Pomimo tych wzrostów struktura nominałowa banknotów w Polsce nie zmieniła się od 1995 roku, chociaż średnia pensja wzrosła od tego czasu z 800 zł do ponad 4 tys. zł. Pod względem siły nabywczej nasze 200 zł ma najmniejszą wartość w porównaniu do banknotów o największym nominale w innych krajach Unii Europejskiej.

NBP informując o wprowadzeniu nowego banknotu przywołuje inne waluty. Okazuje się, że “czeski banknot o wartości 5000 koron ma równowartość 822,9 zł, duńskie 1000 koron – 598,1 zł, a chorwackie 1000 kun – 594,3 zł”. Z kolei 1000 franków szwajcarskich to równowartość aż 4002,5 zł.

Wprowadzenie nowego banknotu 500-złotowego sprawi, że najwyższy nominał w Polsce będzie miał równowartość ok. 114 euro, ale Narodowy Bank Polski zaznacza, że jego siła nabywcza ma być porównywalna do banknotu 200 euro wykorzystywanego przez państwa, które zdecydowały się na tę walutę.

Nowy banknot 500 zł ma być rozwiązaniem problemu rosnącego kosztu utrzymania zapasu strategicznego gotówki przez Narodowy Bank Polski. NBP przyznaje, że nawet po debiucie w lutym 2017 roku do obiegu nie trafi zbyt wiele takich banknotów, a obywatele nie będą się z nimi zbyt często spotykać.

Głównym celem jego emisji jest obniżenie kosztów zamawiania i przechowywania zapasu strategicznego w banku. Nie wiadomo, czy i kiedy banknoty 500 zł będzie można wypłacić z bankomatu, by nacieszyć się ich widokiem. Jak na razie na stronie internetowej NBP pojawiło się za to kilka zdjęć, które prezentują wygląd nowego banknotu z obu stron i z różnych ujęć.

Narodowy Bank Polski wykorzystał prezentację nowego banknotu 500-złotowego do pochwalenia się efektami modernizacji polskich banknotów i wprowadzenia nowych zabezpieczeń. Dla nominałów 10 zł, 20 zł, 50 zł i 100 zł w kwietniu 2014 roku i dla nominału 200 zł od lutego 2016 roku, co poprawiło bezpieczeństwo polskiej waluty i obniżyło koszty emisji.

Jako efekt tej modernizacji podawane są dane, wedle których “liczba fałszywych banknotów w Polsce znacząco spadła”. Oznacza to, że na milion banknotów będących w obiegu jedynie 4,6 sztuki notowane jest przez Narodowy Bank Polski jako fałszywe. To spadek z ok. 7–10 sztuk w poprzednich latach.