Małe spóźnienie ze składkami i bach, po ubezpieczeniu. Te i inne przepisy wkrótce odejdą do lamusa

Jak wskazuje ZUS, zerwanie z zasadą, że spóźnienie z zapłatą składek zrywa ubezpieczenie, jest bardzo korzystne w szczególności dla osób objętych dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

Od 1 stycznia tacy ubezpieczeni nie będą otrzymywali odmowy prawa do świadczenia z powodu stwierdzenia ustania ubezpieczenia chorobowego na skutek nieterminowego opłacania składek. Oczywiście nie będą też musieli składać wniosków o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie. Mniej biurokracji, mniej upokarzania obywateli koniecznością kajania się przed urzędem.

Od nowego roku będzie obowiązywała zasada obejmowania dobrowolnymi ubezpieczeniami na podstawie – uwaga, prawniczy żargon – dorozumianego wniosku. Oznacza to, że opłacanie i rozliczanie składek na ubezpieczenia będzie się odbywało nawet bez aktualnego zgłoszenia.

Kolejna korzystna zmiana będzie dotyczyć zawieszania renty socjalnej z powodu uzyskiwania dodatkowych przychodów. Od 1 stycznia do takiej renty będą stosowane te same zasady co do renty z tytułu niezdolności do pracy. ZUS podkreśla, że dla wielu rencistów będzie to oznaczało możliwość pobierania renty w pełnej lub zmniejszonej wysokości.

Od nowego roku zmienią się też zasady dotyczące zasiłku chorobowego. Zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu będzie wyższy i będzie wynosił 80 proc. podstawy wymiaru. Po ustaniu ubezpieczenia, na przykład po rozwiązaniu umowy o pracę, zasiłek chorobowy będzie przysługiwał przez krótszy okres – do 91 dni.

„Ten skrócony okres pobierania zasiłku nie będzie dotyczył niezdolności  do pracy spowodowanej gruźlicą, występującej w czasie ciąży lub powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianych dla kandydatów na dawców komórek, tkanek  i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów” – wyjaśnia ZUS.

W przypadku zasiłku macierzyńskiego zostanie rozszerzony krąg osób uprawnionych do takiego świadczenia. Ze świadczeń tych będą mogły korzystać osoby, które z przyczyn od siebie niezależnych – czyli śmierci pracodawcy – utraciły prawo do ubezpieczenia chorobowego i urodziły dziecko po ustaniu tego ubezpieczenia.

Od 1 stycznia ZUS będzie mógł potrącać należności z tytułu składek z wypłacanych świadczeń, bez dochodzenia należności na drodze sądowej. Jak zapewnia, chodzi o dobro dłużnika, by nie popadał w jeszcze większe długi. „Egzekucja sądowa i administracyjna jest kosztowna i jej koszty obciążają dłużnika, zwiększając jego zadłużenie. Pozwoli to zminimalizować koszty dochodzenia roszczeń” – tłumaczy ZUS. Takie potrącanie zakład będzie mógł stosować do tych swoich dłużników, którzy jednocześnie są świadczeniobiorcami – emerytami, rencistami lub osobami pobierającymi zasiłki z ubezpieczeń społecznych.

Od nowego roku zniesione zostaną także nieograniczone w czasie korekty dokumentów rozliczeniowych. „Przez 5 lat będzie można składać korekty dokumentów za styczeń 2022 r. i kolejne miesiące. Po tym terminie zmiany na koncie ubezpieczonego będą możliwe tylko na skutek wyroku sądu lub prawomocnej decyzji. Dokumenty rozliczeniowe korygujące za okresy od stycznia 1999 r. do grudnia 2021 r. będzie można złożyć do 1 stycznia 2024 r.” – wskazuje ZUS.

Kolejne zmiany wejdą w życie od 1 kwietnia 2022, a potem od 1 stycznia 2023 r., ale będą to zmiany czysto formalne, idące w kierunku dalszej cyfryzacji kontaktu obywatela z ZUS-em.