Cen energii zazdrościli nam niedawno niemal w całej Europie. Teraz z nas się śmieją
Firma Energy Solution przyjrzała się grudniowym cenom energii w Unii Europejskiej. I wyszło na to, że nie dość, że w Polsce było taniej niż w listopadzie, to dodatkowo tylko w dwóch krajach stawki były wyższe niż u nas. Ale już w styczniu pokazaliśmy, że też potrafimy mieć najdroższą energię elektryczną w UE.
Zgodnie z danymi GUS inflacja w grudniu 2022 r. w Polsce wyniosła 16,6 proc. Gwałtownie rosnące ceny nieco wyhamowały zakupowy pęd świąteczny. Ale w jednej kategorii portfele Europejczyków ostatniego miesiąca ubiegłego roku były bardziej drenowane od polskich. Chodzi o cenę energii elektrycznej. I t pomimo że węgiel dla energetyki zawodowej i ciepłownictwa był już wtedy wyraźnie droższy.
W pierwszym przypadku w listopadzie 2022 r. za tonę czarnego złota przyszło płacić ponad 551 zł, a rok wcześniej to było raptem ok. 237 zł. Jeżeli chodzi o ciepłownie, to dysproporcje są jeszcze większe. W przedostatnim miesiącu minionego roku za tonę węgla płaciły ok. 1043 zł. A rok wcześniej - tylko niecałe 343 zł. W grudniu 2022 r. nie przeszkodziło to Polsce wskoczyć na podium z niemal najtańszą ceną energii w Europie.
W grudniu obserwowaliśmy spadek cen nośników energii, a największy wpływ na rynki hurtowe miała w tym miesiącu pogoda - komentuje Edyta Bartoszek, Manager ds. Zakupów Energii Elektrycznej i Paliwa Gazowego, ekspertka Energy Solution.
Ceny energii: taniej niż w Polsce było tylko w dwóch krajach
Analitycy z Energy Solution postanowili bliżej przyjrzeć się cenom energii w Europie w grudniu 2022 r. Na rynku SPOT za 1 MWh energii płacono w Europie średnio więcej niż 241 euro. Najdrożej pod tym względem było we Włoszech (prawie 295 euro), w Wielkiej Brytanii i Szwajcarii (powyżej 280 euro). Na drugim końcu tej tabeli na dwóch pierwszych miejscach plasuje się Hiszpania z Portugalią, gdzie w grudniu 2022 r. 1 MWh energii kosztowała raptem niecałe 97 euro. Trzecie miejsce na podium w tym zestawieniu, z wynikiem ok. 172 euro za 1 MWh, zajęła Polska.
Sprzyjające warunki pogodowe według prognoz utrzymają się co najmniej do pierwszych dni 2023 r., co pozwoli na utrzymanie niższych wycen w tym okresie. Poziom wyłączeń z pracy głównych bloków polskich elektrowni był znaczący, jednak przy wysokiej produkcji OZE nie był odczuwalny dla systemu elektroenergetycznego - uważa Edyta Bartoszek.
Uśredniona cena zakupu energii dla kontraktu terminowego (BASE Y) na 2023 r. w grudniu 2022 r. wynosiła nieco ponad 287 Euro. W Polsce zaś spółki handlujące energią oczekiwały za 1 MWh ok. 223 Euro. Taniej niż u nas było w Szwecji (176,99 euro), a także w Hiszpanii (192,74 euro) i w Portugalii (194,26 euro).
Cena energii ściśle powiązana z panującą pogodą
Analitycy dzielą ostatni miesiąc 2022 r. na dwie części. W pierwszej wyraźnie spadła temperatura i jednocześnie wzrosło zapotrzebowanie energetycznie. W drugiej połowie było odwrotnie. Cieplejsza aura spowodowała, że mniej potrzebowaliśmy energii, a do tego wszystkiego zaczęło też potężnie wiać. I to właśnie pogoda ma w najbliższym czasie decydować o poziomach cen energii.
Sytuacja na rynku energii elektrycznej w najbliższych miesiącach zależy głównie od czynników pogodowych – w przypadku utrzymującej się łagodnej zimy spodziewamy się utrzymania cen na obecnych poziomach z możliwością dalszych spadków - przekonuje Edyta Bartoszek.
Pogoda da nam też odpowiedź, czy mamy odpowiednie zapasy gazu. Obecnie (stan na 8 stycznia) średnia unijna wypełnienia magazynów gazu wynosi ponad 83 proc. Polska z wynikiem ponad 96 proc. plasuje się w ścisłej czołówce. Na ceny energii powinna mieć wpływ także fotowoltaika.
Im bliżej wiosny tym bardziej w godzinach szczytowych będzie dawała znać o sobie produkcja z fotowoltaiki (w Polsce moc zainstalowana przekroczyła 11 GW), pozytywnie wpływając na wyceny w tym okresie - nie ma wątpliwości ekspertka z Energy Solution.
Polska potrafi być też najdroższa w Europie
To jednak wcale nie znaczy, że reszcie Europy możemy już grać na nosie. Bo niekiedy bywa też tak, że w Polsce cena energii jest najwyższa. Tak się stało właśnie 10 stycznia, kiedy 1 MWh energii kosztowała u nas zdecydowanie najwięcej, bo 173 euro. Reszta Europy miała wyraźnie niższe stawki. Najbliżej do nas miała Szwajcaria (163 euro), Grecja (151 euro) i Włochy (150 euro). Najtaniej było za to w północnej (39 euro) i centralnej (94 euro) Norwegii. Potem następna w kolejności była północna część Szwecji (97 euro) oraz Portugalia i Hiszpania (109 euro).
