Chronić czy puścić z dymem? Polacy powiedzieli, co tak naprawdę myślą ws. lasów
Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot zleciło badanie opinii publicznej w sprawie polskich lasów. I okazuje się, że zdecydowana większość z nas uważa, że lepiej byłoby, gdyby skupiska drzew stanowiły element ochrony klimatu, a nie był celem nie do końca kontrolowanych przez społeczeństwo wycinek. Polacy również dosyć jednoznacznie wyrazili się na temat dopłat do produkcji energii z podziałem na poszczególne źródła ze środków publicznych. Drewno zamyka całą stawkę.
Chyba nic tak Polaków nie wyprowadziło z równowagi podczas pandemii koronawirusa, jak wprowadzony na początku kwietnia 2020 r. zakaz wchodzenia do lasów i parków narodowych. Skwerów z resztą też. Władzy bardzo nie podobało się, że mimo apeli i nawoływania, Polacy organizowali pikniki i spotkania towarzyskie na łonie natury, a wokół zaczął szaleć COVID-19. Teraz, w dobie kryzysu energetycznego, na polskie lasy czyhać ma inne niebezpieczeństwo: liczne wycinki lasów, żeby Polakom nie zabrakło drewna do palenia w piecach. Takiej polityce sprzeciwiają się m.in. organizacje pozarządowe. Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot postanowiło nawet bliżej przyjrzeć się temu, co Polacy myślą o swoich lasach. Czy wolą je chronić? Czy może godzą się na to, żeby były jednym ze źródeł produkcji energii.
Z badań wynika jasny obraz - społeczeństwo chce, by lasy służyły lepszej ochronie przyrody i klimatu - komentuje Augustyn Mikos, ekspert Koalicji Klimatycznej i kampanier Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.
Lasy, czyli Polacy chcą większej ochrony
Obecnie w Polsce tylko ok. 3 proc. wszystkich lasów objętych jest ochroną. I zdaniem większości respondentów, to powinno się jak najszybciej zmienić. Aż 67 proc. ankietowanych jest za zwiększeniem chronionych w ten sposób lasów. Tylko 6 proc. badanych uważa, że powinno być ich jednak jeszcze mniej niż teraz. Zdaniem 17 proc. najlepiej jakby było tak jak obecnie. Najwięcej z nas (24 proc.) uważa, że obszar polskich lasów chronionych tak, jak parki narodowe i rezerwaty, powinien zwiększyć się do 21–30 proc. powierzchni kraju. Na drugim miejscu (22 proc.) plasują się ci, którzy wskazali na 11–20 proc., a na trzecim (po 13 proc.) zwolennicy zwiększania chronionych lasów do 31–40 proc. lub więcej niż 50 proc. powierzchni Polski.
Badanie też sprawdziło nasze zdanie na temat tego, czym w kolejnych latach powinny w głównej mierze zajmować się Lasy Państwowe. Najwięcej respondentów (78 proc.) uważa, że w pierwszej kolejności ochroną przyrody w lasach, a także (65 proc.) ochroną samych lasów m.in. przed skutkami zmian klimatu. Ochrona klimatu jest oddzielną kategorią, na którą wskazało 47 proc. przepytanych. Następnie jest zapobieganie powodziom i suszom (28 proc.) oraz edukacja i badania (27 proc.). Dopiero kolejną pozycję (25 proc.) stanowi pozyskiwanie drewna.
Plany Urządzania Lasu bez możliwości zaskarżania. Na razie
Zlecone przez Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot badanie wykazało też, że większość z nas (61 proc.) opowiada się za możliwością zaskarżania w sądzie Planów Urządzenia Lasu, sporządzanych raz na 10 lat, zatwierdzanych decyzją ministra, na podstawie których prowadzone są późniejsze wycinki drzew. Teraz prawodawstwo takiej możliwości nie przewiduje. I zdaniem 11 proc. respondentów to nie powinno ulec zmianie. W trakcie tej ankiety sprawdzono także zdanie Polaków, co do dopłat do produkcji energii z publicznych środków. Najwięcej ankietowanych (63 proc.) chciałoby takiego finansowego wsparcia dla energetyki ze słońca. Zaraz potem (62 proc.) wskazano na energię z wiatru i z wody (52 proc.). Na dalszych miejscach, z tym samym wynikiem 24 proc., znalazł się gaz i węgiel. Z kolei na drewno wskazało najmniej przebadanych, bo tylko 18 proc.
Drewno pozyskane w polskich lasach jest głównym źródłem surowca dla polskiego przemysłu drzewnego zatrudniającego 350 tys. osób i generującego ok. 2.5 proc. PKB. W ostatnich czterech latach ok. 10 proc. pozyskanego w polskich lasach drewna eksportowane jest w nieprzetworzonej formie, zmniejszając dostępną ilość surowca dla rodzimego przemysłu - przypominają organizatorzy badania.
