Twój silnik źle pracuje? Pomóc może próba przelewowa wtryskiwaczy

Samochody są dziś na tyle skomplikowane, że często do diagnozy usterki nie da się podejść bez komputera diagnostycznego lub po prostu dobrego serwisu. Próba przelewowa wtryskiwaczy to akurat relatywnie prosta sprawa.

Silnik potrzebuje paliwa. Wiem, może to być dla niektórych zaskoczeniem, no ale tak to już jest. A skoro paliwa, to jakoś je trzeba temu silnikowi zapewnić. Pomijając wszystkie wcześniejsze etapy, za dostarczanie paliwa bezpośrednio odpowiedzialne są wtryskiwacze. Ta uwaga dotyczy zarówno silników wysokoprężnych jak i benzynowych, ale poniższy tekst dotyczy wyłącznie tych pierwszych.

Rzecz w tym, że bezpośredni wtrysk paliwa bywa problematyczny

Wtryskiwacze pracujące w takim układzie są narażone na trudne warunki pracy. To sprawia, że wtrysk bezpośredni – którego zdecydowanie najczęściej stosowaną odmianą w nowoczesnych autach osobowych jest Common Rail – stosunkowo często potrafi sprawiać problemy. Na dodatek są silniki, które są znane z powszechnie występujących usterek układów wtryskowych.

Jedną z typowych usterek wtryskiwaczy jest ich przelewanie lub, jak kto woli, podlewanie paliwem. Chodzi po prostu o to, że tak zużyty bądź uszkodzony wtryskiwacz dostarcza do komory spalania więcej oleju napędowego niż powinien, co nie jest bez znaczenia dla pracy silnika. Można się spodziewać, że lejący wtryskiwacz lub wtryskiwacze będą powodować co najmniej jeden z następujących problemów:

• trudności w uruchomieniu silnika,
• obniżenie kultury pracy jednostki napędowej, z ewentualnym pojawieniem się niepożądanych odgłosów i poszarpywania podczas jazdy,
• zwiększenie zużycia paliwa i emisji spalin,
• pogorszenie osiągów,
• rozrzedzanie oleju silnikowego paliwem (co pogarsza smarowanie).

Jeśli podejrzewamy, że z układem wtryskowym może być coś nie tak, trzeba go oczywiście sprawdzić, ponieważ jazda z niesprawnymi wtryskiwaczami może doprowadzić do zniszczenia silnika np. z powodu jego zatarcia.

Proces diagnostyczny można i zwykle w serwisach zaczyna się od podłączenia do auta komputera diagnostycznego. Jeśli komputer wykaże nieprawidłowości (lub jeśli są jakiekolwiek inne przesłanki, które by za tym przemawiały), można wykonać także inny test – ma on tę zaletę, że można go wykonać samodzielnie, jeśli ktoś lubi nieco pomajsterkować.

Próba przelewowa wtryskiwaczy – o co w tym chodzi?

Próba ta polega na podłączeniu do przewodów przelewowych przyrządu diagnostycznego złożonego z menzurek z miarką oraz z przezroczystych, gumowych przewodów. Menzurek co do zasady najlepiej mieć tyle, ile cylindrów ma dany silnik (lub więcej), gdyż eliminuje to możliwość błędnego wykonania testu w przypadku, gdyby dzielić go na etapy z różnymi wtryskiwaczami. Próby przelewowej generalnie nie przeprowadza się w silnikach benzynowych – w ich przypadku wtryskiwacze wymontowuje się w celu sprawdzenia ich na profesjonalnym sprzęcie serwisowym. Uwaga: próby przelewowej nie stosuje się także w przypadku nowoczesnych wtryskiwaczy piezoelektrycznych – im samochód jest nowszy, tym większa jest szansa, że właśnie takimi dysponuje.

Próba przelewowa wtryskiwaczy ma jedną, bardzo istotną zaletę – do jej wykonania wtryskiwaczy nie trzeba demontować

Po podpięciu przewodów łączących wtryskiwacze z menzurkami wystarczy uruchomić silnik na 15-20 minut, przy czym tutaj ważna uwaga: silnik powinien mieć już temperaturę roboczą. Po upływie wskazanego czasu porównuje się ilość paliwa zebranego w każdym pojemniku – wszędzie powinno być go tyle samo lub prawie tyle samo. Uznaje się, że jeśli różnice przekraczają 20 proc., to z pewnością jest coś nie tak – dany wtryskiwacz może wymagać regeneracji lub wymiany, ale to już szczegółowo musi ocenić serwis po demontażu elementu i dokładnej diagnozie. Może się okazać, że z samym wtryskiwaczem jest wszystko w porządku, a problemy sprawia tylko jego końcówka.

Do typowych usterek wtryskiwaczy należą:

• niedomykający się zawór iglicowy,
• zatkanie filtra sitkowego,
• niedrożność otworów wylotowych,
• problemy natury elektrycznej, jak zwarcie cewki czy uszkodzenie przewodu.

Warto tu nadmienić, że serwisy czasem uzupełniają próbę przelewową o badanie składu spalin – zbyt duża ilość niespalonego paliwa skutkuje bowiem wzrostem ilości tlenku węgla (CO) i węglowodorów (HC) w gazach spalinowych. Poza tym stosuje się oscyloskopy do odczytu i porównywania czasu i napięcia impulsów, sprawdza ciśnienie rozpylanego paliwa i kontroluje szczelność układu dolotowego i wydechowego.

Próba przelewowa wtryskiwaczy wykonywana samodzielnie jest w stanie dać jedynie ogólne informacje o ewentualnym występowaniu nieprawidłowości, ale nie umożliwi dokładnej diagnozy. Trudno to jednak traktować jako problem, tym bardziej że opisany powyżej tester można kupić sobie na własny użytek za ok. 100 zł. Mniej więcej tyle samo kosztuje taka usługa w serwisie, chyba że dostęp do wtryskiwaczy jest utrudniony – wtedy można się spodziewać wyższej kwoty na fakturze.

Jeśli twój diesel zacznie niedomagać – nie czekaj

Czy będzie to próba przelewowa, czy po prostu oddanie auta do serwisu – nie ma co zwlekać. Chyba, że lubisz silniki dygocące i grożące zatarciem – wtedy możesz śmiało jeździć dalej.

Konsultacja merytoryczna: Bosch Diesel Service Dariusz Pawlik/Wtryskiwacze-benzynowe.pl

Zdjęcie główne: Maksim Vivtsaruk, Shutterstock.com