Czy można parkować na niebieskiej kopercie autem na minuty? Tak, ale nie

Napotkałem w internecie zdjęcie, które przedstawia zaparkowany na miejscu dla niepełnosprawnych samochód na minuty. Skłoniło mnie to do rozważań, czy jest szansa, że był zaparkowany legalnie? Otóż jest.

Nie za długich, ale może się komuś przydadzą, jeśli na ten aspekt korzystania z aut wypożyczalni, zwanych carsharingiem, wcześniej nie zwracał uwagi. Nie przedłużajmy, oto zdjęcie, które mnie zainspirowało.

Chodzi dokładnie o to, co widać, samochód z wypożyczalni Panek zaparkowany na miejscu dla niepełnosprawnych. Czy miał prawo tam stanąć?

Parkowanie Panka na miejscu dla niepełnosprawnych

Sprawa w zasadzie jest dość prosta, ale postaram się ją trochę skomplikować. Zacznijmy od tego, kto może parkować na kopercie dla niepełnosprawnych? Osoby z orzeczoną niepełnosprawnością, oczywiście, ale też osoby, które przewożą osoby niepełnosprawne. Żeby potwierdzić swoje prawo do zajmowania koperty, należy wyrobić kartę parkingową. Karta jest wydawana osobie, a nie na samochód, więc teoretycznie sytuacja Toyoty ze zdjęcia może być jasna i przejrzysta. Jeśli ktoś dysponował kartą parkingową dla osób niepełnosprawnych to parkowanie byłoby legalne. Parkowanie mogło być legalne i prawidłowe, ale zakończenie najmu już nie.

Kończenie najmu to nie parkowanie

Kierowca tej Toyoty nie mógł tak zakończyć najmu, bo nie zezwala mu na to regulamin usługi Panek Carsharing. Zabrania mu tego 15 punkt, a konkretnie podpunkt g.

Zabronione jest kończenie Wynajmu Samochodu (…) jak również w następujących miejscach („Miejsca Zabronione”): (…) g. na miejscach wyznaczonych do użytku osób z niepełnosprawnością;

Sprawa jest więc prawie jasna, karta może nam służyć w innym niż nasz pojeździe, ale nie w pojeździe od Panek Carsharing, jeśli chcemy zakończyć najem. Do sytuacji, gdy nie kończymy najmu, a tylko parkujemy samochód, regulamin się nie odnosi. Można więc przyjąć, że osoba, która dysponuje kartą uprawniającą do parkowania na miejscach dla niepełnosprawnych, mogła legalnie i zgodnie z regulaminem zaparkować na miejscu dla niepełnosprawnych. Żeby było legalnie, spełnić musiałaby jeszcze jeden warunek, ale o tym za chwilę, bo muszę sprawdzić, co na ten temat mówią regulaminy innych, podobnych usług. 

Wypożyczony samochód na miejscu dla niepełnosprawnych

Zerknąłem do regulaminów dwóch innych usług tego typu. Żaden z nich parkowania na miejscach dla niepełnosprawnych nie zabrania wprost, choć może oba powinny.

W regulaminie usługi Traficar nic o parkowaniu na miejscach dla osób niepełnosprawnych nie ma. Teoretycznie można na nich parkować, ale może trzeba się dobrze wczytać w inne przepisy? Jest tam na przykład punkt 39, który brzmi:

Pojazd może być parkowany w każdym miejscu, o ile jest to zgodne z przepisami w zakresie dozwolonego parkowania pojazdów i niniejszym regulaminem.

Jeśli nie zakończyłeś wypożyczenia, a tylko zaparkowałeś samochód, to sytuacja jest czysta. Mogłeś kartę zostawić za szybą i wszystko jest w porządku. Masz wydaną kartę, to parkujesz zgodnie z przepisami i cześć, stajesz i idziesz do domu. Ale co się stanie, gdy zabierzesz kartę, bo nie tylko zaparkowałeś, ale też zakończyłeś najem?

Zakończenie najmu a karta dla niepełnosprawnych

Problem pojawia się, gdy zaparkowałeś prawidłowo, w sposób do jakiego jesteś uprawniony i poszedłeś sobie wraz z kartą do domu. Wtedy samochód, już bez twoich praw do parkowania na miejscu dla niepełnosprawnych, zaparkowany jest nieprawidłowo. Kto wtedy zapłaci mandat? Naruszającemu przepisy grozi 800 zł kary i 5 punktów karnych. Kierowca, który zaparkował zgodnie z przysługującym mu uprawnieniem? Ale dlaczego miałby to zrobić, skoro posiada stosowną kartę. Ścigać go może Traficar, o ile dobrze zinterpretuje swój własny regulamin. Mają tam punkt, który mówi:

Ponadto zabronione jest kończenie wynajmu w sposób uniemożliwiający lub znacznie utrudniający skorzystanie z pojazdu kolejnemu użytkownikowi

Tylko że skorzystanie z tego pojazdu nie jest utrudnione. Chyba że straż miejska założy blokadę na koło lub go odholuje, to wtedy trochę utrudni korzystanie. Jest też punkt 48 i podpunkt c, z którego wynika, że zakończenie najmu nie jest możliwe tam:

gdzie możliwość wjazdu lub parkowania pojazdu jest uzależniona od spełnienia dodatkowych wymagań (np. strefa płatnego parkowania dostępna wyłącznie dla mieszkańców)

Kopertę dla niepełnosprawnych śmiało za takie miejsce można uznać. Podobnie można zinterpretować regulamin 4Mobility, które zakazuje kończenia najmu:

w miejscach objętych zakazem postoju lub zatrzymywania się, w tym zakazem czasowym nawet jeśli nie obowiązuje w chwili zatrzymania lub w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami prawa lub lokalnymi obostrzeniami, zakazami

Można, bo lepszych zapisów, by się na okoliczność parkowania na miejscach dla niepełnosprawnych, przez osoby do tego uprawnione, nie mają.

Karta musi być za szybą

A może żadnego mandatu nie będzie, bo Traficar lub 4Mobility wskażą odpowiedniego użytkownika na wezwanie równie odpowiedniego organu, a ten wyciągnie z kieszeni kartę parkingową i zapyta, o co chodzi, przecież mogłem? Uzyska wtedy odpowiedź, że karta powinna być pozostawiona za szybą, w widocznym miejscu w pojeździe.

Tego oczywiście wypożyczający, który zakończył najem, zrobić nie może, bo naraziłby kolejnych korzystających na mandat. Za korzystanie z takiej karty przez osobę nie posiadającą do tego uprawnień grozi przecież mandat.

Właściwie ten obowiązek, czyli konieczność umieszczania za szybą karty uprawniającej do parkowania na miejscach dla niepełnosprawnych, odpowiada na większość pytań. Trzeba pamiętać, by ją zostawić, gdy parkujemy, a nie kończymy jeszcze najmu. Nie możemy zostawić auta zaparkowanego na kopercie, zabrać karty i udać się do domu. Bez niej samochód jest zaparkowany nieprawidłowo. Na ten obowiązek mogą powołać się wypożyczalnie, udowadniając wypożyczającemu z uprawnieniami, że jednak przepisy prawa naruszył. A jak je naruszył, to na pewno też naruszył regulamin, nawet jeśli do parkowania na miejscach dla niepełnosprawnych nie odniesiono się w nim wprost.

Co z tym zdjęciem?

A jaki jest wniosek w sprawie tego zdjęcia? Parkowanie mogło być zgodne z przepisami prawa, jeśli karta była za szybą. Mogło nawet być zgodne z regulaminem usługi Panek Carsharing, jeśli najem nie został zakończony. Regulaminy usług innych firm również nie zabraniają parkowania (nie mylić z zakończeniem najmu) na miejscach dla niepełnosprawnych, jeśli ktoś czyni to zgodnie z przepisami prawa.

A to nie koniec problemów, bo przecież powszechnie trafiają się jeszcze podrabiane karty parkingowe.