Wszystkie fobie To tylko teoria. Internauci kłócą się o transfobię na popularnym fanpage'u
Łukasz Sakowski odpowiadający za popularnonaukowy blog To tylko teoria wsławił się w polskim internecie przede wszystkim za sprawą antynagrody Biologiczna Bzdura Roku. W ostatnim czasie pod jego adresem pojawia się jednak coraz więcej oskarżeń o transfobię czy fat shaming. Sakowski wszedł z tego powodu nawet w konflikt z portalem OKO.press, który podobno boi się merytorycznej dyskusji. Szkoda, że autor To tylko teoria na swoim fanpage'u sam kpi z wszelkich krytycznych komentarzy.
Dołącz do Amazon Prime z tego linku, skorzystaj z promocji (30 dni za darmo) i kupuj taniej podczas pierwszego Amazon Prime Day w Polsce.
Ciesząca się dużą popularnością w internecie Biologiczna Bzdura Roku kilka lat temu na stałe weszła do krajobrazu polskiego życia publicznego. Łukasz Sakowski przez dwanaście miesięcy uważnie śledzi głupoty z dziedziny biologii czy rzucane przez celebrytów, polityków i sportowców, a potem daje zagłosować internautom na największą z nich wszystkich. W minionym roku triumfowała posłanka Lewicy Anna-Maria Żukowska, a przed nią antyplebiscyt wygrywali m.in. Kaja Godek i Ewa Kopacz.
W minionych tygodniach o Sakowskim mówi się jednak przede wszystkim w kontekście jego transfobii. Dla jednych absolutnie oczywistej, a dla nich innych rzekomej. Spór w tej sprawie między internautami trwa do dzisiaj, ale jednemu nie sposób zaprzeczyć. Temat osób transseksualnych oraz tranzycji płci pojawia się w mediach społecznościowych To tylko teoria i samego Łukasza Sakowskiego wyjątkowo często. Również dlatego część komentujących uznała, że to właśnie jego wypowiedzi dotyczyło niedawne oświadczenie organu Polskiej Akademii Nauk sprzeciwiające się podpinaniu transfobii pod stanowiska naukowe. Autor To tylko teoria wkrótce potem odniósł się zresztą do przywoływanych tam wniosków i ostro je skrytykował.
Łukasz Sakowski i transfobia to zestawienie dla wielu osób budzące coraz mniejsze wątpliwości.
Na początku lipca wyszedł na jaw konflikt między Sakowskim a redakcją OKO.Press, z którym bloger jeszcze do niedawna współpracował. Pomysłodawca Biologicznej Bzdury Roku negatywnie odniósł się do opublikowanego na tym portalu wywiadu z profesorem Jackiem Kubiakiem. Rozmowa dotyczyła nieheteronormatywności, ale zdaniem Łukasza Sakowskiego pojawiły się w niej nieścisłości i półprawdy. Do czego odniósł się w komentarzu pod facebookowym postem OKO.Press. Jakiś czas później moderator fanpage'a usunął jednak wątek z jego krytycznymi uwagami. Co z kolei sprowokowało Sakowskiego do poświęcenia długiego wpisu na Facebooku To tylko teoria właśnie relacji z tą redakcją:
Portal OKO.Press łamie etykę dziennikarską, publikuje fałszywe i wyjęte z kontekstu informacje, usuwa merytoryczne i kulturalne, krytyczne komentarze, a ich autorów banuje, uniemożliwiając polemikę, nie szanuje też swoich współpracowników.
(...) Poprzez zablokowanie mnie, uniemożliwiono mi polemikę, a czytelnikom tego medium odebrano prawo do poznania przeciwnych argumentów. A, przypomnę, „OKO PRESS” to nie jest jednoosobowy blog czy fanpage, tylko redakcja dziennikarska. Dodam, że sam jeszcze niedawno pisałem dla „OKO PRESS”. Wymowne jest, że redakcja ta bez słowa wyjaśnienia banuje swoich byłych dziennikarzy, co zahacza o najgorszego poziomu arogancję.
A historia tego, w jaki sposób doszło do zerwania mojej współpracy z OKIEM PRESS również jest niezwykle symptomatyczna. Otóż po kilku miesiącach zwodzenia mnie z opublikowaniem wywiadu na temat globalnego ocieplenia, który dla OKA PRESS przeprowadziłem, redakcja poinformowała mnie, że nie zostanie opublikowany, gdyż był "niedobry", "nie pasował do profilu OKA PRESS" i "dziennikarsko miał nieodpowiednią dynamikę". Gdy zapytałem redaktora OKA PRESS wprost o prawdziwe powody, napisał mi, że tak naprawdę nie chce publikować moich tekstów, bo nie podobają mu się moje artykuły dot. płci i otyłości. Czyli za niezwiązaną z moją pracą dla OKA PRESS działalność na moim blogu postanowił wymierzyć moralny sąd i zakończyć współpracę, zasłaniając się początkowo absurdalnymi wymówkami i zwodząc mnie przez kilka miesięcy, tak naprawdę robiąc to z przyczyn światopoglądowych.
Wbrew temu, co mówi autor bloga To tylko teoria, redakcje mają prawo dobierać pracowników również ze względu na ich światopogląd.
Nie ma w tym nic niezwykłego, to wręcz absolutny standard w każdej większej redakcji dziennikarskiej. Na pewno chciałoby się, żeby różnorodność poglądów i punktów widzenia w mediach była jak największa, ale ludzie dosyć naturalnie dryfują w stronę osób o podobnym nastawieniu do fundamentalnych kwestii. Aby się o tym przekonać wystarczy zresztą zajrzeć na fanpage'a To tylko teoria, gdzie rozmaici internetowi "śmieszkowie" w pełni popierają transfobiczne żarty Łukasza Sakowskiego.
Trzeba też otwarcie przyznać, że narzekania Łukasza Sakowskiego na blokowanie merytorycznej dyskusji i usuwane komentarze byłyby łatwiejsze do przyjęcia, gdyby sam nie zachowywał się identycznie. Sam pochwalił się ledwie wczoraj wycinkiem z dotyczącej go dyskusji i nazwał swoich przeciwników "hejterami" bez właściwie żadnej racjonalnej przesłanki. Oprócz oczywiście tej, że wyróżnieni w ten sposób internauci go krytykowali.
Zresztą czym jest podobne wykpiwanie oskarżeń o transfobię, jak nie erystycznym chwytem, których autor To tylko teoria tak bardzo nie znosi? Przeciwnika w internecie naprawdę łatwo ośmieszyć, znacznie trudniej zastanowić się nad jego punktem widzenia i zdecydować się na otwartą rozmowę o problemach obu stron.
Łukasz Sakowski, sprostowanie:
Moje artykuły i posty nie krytykują osób transpłciowych ani otyłych – często sam podkreślałem, że osoby z tymi problemami należy szanować – lecz niektóre postulaty fat-feministek i transseksualnych aktywistów oraz opinie negujące biologię ewolucyjną. Nie podpinałem również „transfobii” pod stanowiska naukowe, a oświadczenie „Rady Upowszechniania Nauki” jest oświadczeniem Rady Upowszechniania Nauki (RUN), która działa przy PAN, ale nie jest oświadczeniem PAN.
W oświadczeniu tym powołano się na raport Kampanii Przeciw Homofobii i Lambdy Warszawy, bazujący na internetowej ankiecie z całkowicie wypaczoną próbą demograficzną: m.in. średnia i mediana wieku to ledwo ponad 20 lat, a więcej w tym badaniu było osób trans, niż lesbijek, mimo że osoby trans są najmniej liczną podgrupą LGBT. Nie weryfikowano w nim też odpowiedzi „badanych” – nikt nie sprawdzał, czy są one zgodne z prawdą. Ankieta, co przyznają autorzy raportu, była rozsyłana wśród aktywistów i aktywistycznych profili społecznościowych, a nie do reprezentatywnej demograficznie grupy osób.
Co więcej, w raporcie, na który powołuje się Rada Upowszechniania Nauki, pada stwierdzenie, że nie jest to opracowanie naukowe. Tymczasem RUN nazywa to w swoim komunikacie „badaniem naukowym”. Co sugeruje, że autorzy tego raportu prawdopodobnie nie przeczytali, lecz wykorzystali pod tezę jego wyjęte z kontekstu metodologicznego fragmenty.
W oświadczeniu Rady Upowszechniania Nauki nie ma też żadnego uzasadnienia, choćby minimalnej wskazówki, dla przejścia od dyskryminacji do twierdzeń o wysokim odsetku (który, biorąc pod uwagę metodologię tej ankiety, jest po prostu nieprawdziwy) depresji i myśli samobójczych u osób transpłciowych. Jest wiele czynników, które mogą totalnie burzyć narrację, że ten rzekomo bardzo wysoki odsetek myśli samobójczych wynika tylko lub głównie z dyskryminacji. Na myśli samobójcze mogą wpływać leki hormonalne, przyjmowane przez osoby transpłciowe – ulotki tych leków ostrzegają przed depresjami itp. Badania pokazują, że u osób transseksualnych znacznie częściej niż u reszty populacji występują zaburzenia wiązki B, zwłaszcza zaburzenie osobowości typu borderline, co jest poważnym czynnikiem ryzyka depresji i myśli samobójczych, zaś zaburzenia osobowości kształtują się w wieku od kilku do kilkunastu lat i nie wynikają z dyskryminacji – ich przyczyny odnoszą się głównie do funkcjonowania w środowisku rodzinnym, problemów neuro-psycho-biologicznych oraz aspektów genetycznych. Nie oznacza to, że dyskryminacja nie ma znaczenia, trzeba jednak podkreślić, że nie ma żadnych twardych, ugruntowanych i niezbitych dowodów na związek przyczynowo-skutkowy i że znacznie lepiej udowodniony wpływ ma tutaj wiele innych czynników, które Rada Upowszechniania Nauki kompletnie pominęła.
Dodatkowo, w oświadczeniu Rady Upowszechniania Nauki pada sugestia, że ważniejsze od informowania jest dbanie o "dobrostan" osób dyskryminowanych. A to budzi poważne wątpliwości: czy mamy nie mówić prawdy, by dbać o czyiś „dobrostan”? I na jakiej podstawie ktokolwiek może stwierdzić, że straszenie myślami samobójczymi i samobójstwami to jest dbanie o dobrostan, a nie wręcz przeciwnie: działanie na szkodę tych grup, o których mowa? Sam jestem gejem i widzę, że straszenie i szantażowanie samobójstwami ma totalnie odwrotny skutek od zamierzonego – działa na szkodę naszej społeczności. Niedawno pierwsza sekretarz Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego wprost skrytykowała straszenie samobójstwami i gloryfikację samobójców, obawiając się, że może to powodować „efekt Wertera”.
Na koniec, warto dodać, że w Radzie Upowszechniania Nauki są nie tylko naukowcy, ale też influencerzy i aktywiści zajmujący się także tematyką transseksualną, a to jest konflikt interesów, który nigdzie nie został ujawniony.
Łukasz Sakowski
Disney+ zadebiutował w Polsce. Tutaj kupisz go najtaniej.
Publikacja zawiera linki afiliacyjne Grupy Spider's Web.
