Pozytywny wpływ inflacji w Polsce. Brawo Polacy, tak trzymać!
Choć do tej pory wysoką inflację obwinialiśmy o wiele negatywnych skutków, tym razem możemy dostrzec pozytywny efekt kryzysu gospodarczego - Polacy mają większy szacunek do żywności. Ponad połowa z nas robi zakupy w sposób przemyślany. I co ważne - coraz mniej osób traci pieniądze przez marnowanie żywności. Z kolei jeszcze bardziej pogorszyła się sytuacja finansowa w gospodarstwach domowych, w których nie wystarcza pieniędzy nawet na podstawowe potrzeby. W niemal wszystkich nie traci się obecnie nawet jednej złotówki na wyrzucanych produktach spożywczych - wynika z badania przeprowadzonego przez Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w czerwcu 2022 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, wzrosły o 15,5 proc. Przy czym wzrost cen towarów wyniósł 16,8 proc., a żywności i napojów bezalkoholowych – 14,5 proc. - wynika z danych GUS.
Produkty, które w ciągu ostatniego roku podrożały najbardziej to:
- mięso drobiowe (34,7 proc.),
- mięso wołowe (32,3 proc.),
- mąka (38 proc),
- cukier (39,3 proc.),
- masło (30,6 proc.),
- mleko (21 proc.).
Drożeje niemal wszystko, dlatego Polacy zostali poniekąd zmuszeni do zmiany nawyków oraz zaciśnięcia pasa. A to, że zaczynają oszczędzać również na jedzeniu, potwierdzają wyniki badań zrealizowanych przez Quality Watch dla Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.
Polacy wyrzucają coraz mniej jedzenia
Jedna trzecia Polaków nadal traci pieniądze z powodu marnotrawienia żywności. Jednak z roku na rok są to coraz mniejsze kwoty i obecnie kwot ta wynosi średnio 37 zł na miesiąc - wynika z badania BIG InfoMonitor
Z kolei 26 proc. badanych stwierdziło, że marnuje jedzenie o wartości mniejszej niż 100 zł miesięcznie.
W ubiegłym roku takiej odpowiedzi udzieliło znacznie więcej pytanych, bo aż 38 proc. Podobnie jest w przypadku osób twierdzących, że w ogóle nie marnują produktów spożywczych. W 2021 r. można było spotkać się z tym w nieco ponad połowie (52 proc.) polskich domów, natomiast teraz jest tak już w 65 proc. przypadków - mówi Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor.
I dodaje, że to doskonale obrazuje, jak bardzo pogorszyła się sytuacja finansowa w polskich gospodarstwach domowych.
O ile efekt jest z pewnością pozytywny – bo na takim oszczędzaniu skorzystamy zarówno my, jak i planeta – to główna przyczyna tej zmiany nie napawa optymizmem – stwierdza prezes BIG InfoMonitor.
Polacy marnują mniej żywności, bo ich na to nie stać
Z badania wynika bowiem, że osoby, które określają siebie jako zamożne i mogące pozwolić sobie na wszystkie wydatki, w mniejszym stopniu odczuwają drożyznę i częściej wyrzucają żywność.
To zupełnie inaczej niż jest w domach, gdzie pieniędzy brakuje nawet na podstawowe potrzeby. Aż 90 proc. respondentów znajdujących się w takiej sytuacji, w lipcu br. zadeklarowało, że w ogóle nie marnuje produktów spożywczych. To samo dotyczy seniorów - w grupie wiekowej 65+ takiej odpowiedzi udzieliło ponad 80 proc. osób. Co więcej, 70 proc. zapytanych emerytów robi zakupy spożywcze wyłącznie w sposób przemyślany.
Tony żywności trafia na śmietniki na całym świecie
Każdego roku na świecie marnuje się około 1/3 całkowitej ilości wytworzonej żywności, tj. około 1,3 mld ton, co pozwoliłoby wykarmić dwa miliardy ludzi - wynika z raportu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z 2013 r. Marnotrawstwo występuje na skalę, która uzasadnia uznanie tego zjawiska za problem globalny.
Polska nie jest wyjątkiem. Informacje zebrane w ramach PROM (Programu Racjonalizacji i Ograniczenia Marnotrawstwa Żywności) pokazują, że rocznie – licząc handel, gastronomię, przetwórstwo, produkcję rolniczą, transport i gospodarstwa domowe – wyrzucamy w Polsce 4,8 mln ton artykułów spożywczych. Zaskoczyć może fakt, że największy udział mają w tym konsumenci (60 proc.).
Dlaczego żywność trafia do kosza?
Z danych zgromadzonych przez Rejestr Dłużników BIG InfoMonitor wynika, że najczęściej marnujemy, bo zapominamy. Ponad połowa respondentów wskazała bowiem na to, że produkty „chowają się” w lodówce i w efekcie ulegają zepsuciu. Kolejną istotną przyczyną wyrzucania jedzenia jest:
- przygotowywanie zbyt dużych porcji (28 proc.)
- robienie zbyt dużych zakupów (23 proc.)
- robienie zakupów bez listy (13 proc.).
Podobne wnioski płyną również z Raportu Federacji Polskich Banków Żywności Nie marnuj jedzenia 2020, który wskazuje, że jednym z kluczowych czynników sprzyjających wyrzucaniu jedzenia jest nieodpowiednie przygotowanie się do zakupów oraz same zakupy.
Jak nie marnować żywności?
- Przed udaniem się do sklepu spożywczego zrewiduj to, co już znajduje się w lodówce i przygotuj szczegółową listę potrzebnych artykułów.
- Jeżeli zauważysz, że któryś z posiadanych produktów ulegnie niedługo przeterminowaniu, zaplanuj jadłospis tak, aby jak najszybciej go wykorzystać.
- Regularnie porządkuj lodówkę. Nie tylko ze względów higienicznych, ale i praktycznych. Częste kontrolowanie jej stanu, pozwala na sprawdzenie, co trzeba uzupełniać regularnie, a co zalega.
- Sposobem na „chowające” się produkty jest umieszczanie tych świeżo zakupionych za tymi, które na półce znajdują się już jakiś czas. Dzięki temu mamy pewność, że nic nie umknie naszej uwadze i żaden artykuł się nie popsuje.
Niewyrzucanie jedzenia nabrało w ostatnich latach nowego znaczenia, a Polacy nie kierują się już wyłącznie pobudkami proekologicznymi. Już niemal 60 proc. pytanych oszczędza pieniądze, robiąc zakupy spożywcze w sposób przemyślany, bo w dobie kryzysu racjonalne gospodarowanie zasobami stało się ratunkiem dla domowego budżetu - mówi Sławomir Grzelczak.
Prezes BIG InfoMonitor zwraca również uwagę, że oszczędzanie to również wynik tego, że prawie 2,7 mln osób ma dodatkowo niespłacone rachunki i raty kredytów widoczne w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor i bazie informacji kredytowych BIK.
Ponad 213,6 tys. z nich ma do zwrotu od 500 do 1000 zł, a prawie 284,4 tys. osób od 1000 do 2000 zł. Dlatego rozważne podejście do zakupów mogłoby też pomóc pozbyć się łatki niesolidnego dłużnika. Miejmy jednak nadzieję, że gdy inflacja wyhamuje i gospodarka wróci do normy, nasze nawyki zakupowe pozostaną takie same, a oszczędzanie nie tylko żywności stanie się czymś naturalnym - dodaje Sławomir Grzelczak.
Badanie Stosunek Polaków do wydatków i marnowania żywności zostało zrealizowane przez Quality Watch w dn. 15-18 lipca 2022 metodą CAWI (komputerowo wspomagany wywiad internetowy) wśród Polaków w wieku 18+, Próba: 1069
