Rozdzielność majątkowa małżonków. Kiedy warto mieć intercyzę?
W małżeństwie z mocy prawa panuje wspólność majątkowa, która każdej ze stron daje możliwość swobodnego dysponowania środkami finansowymi czy dobrami nabytymi po dniu zawarcia związku małżeńskiego. Niemniej jednak ustawodawca umożliwia także ustanowienie rozdzielności majątkowej. Kiedy i w jaki sposób się ją zawiera?
Na czym polega rozdzielność majątkowa?
Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego, z mocy prawa pomiędzy stronami panuje wspólność majątkowa. W praktyce oznacza to powstanie trzech konkretnych mas majątkowych. Jedna z nich jest wspólna, a zalicza się do niej na przykład dochody z pracy zarobkowej czy przedmioty nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Pozostałe masy należą po jednej do każdego małżonka. Zalicza się do nich dobra nabyte przez zawarciem małżeństwa, odziedziczone bądź przekazane w formie darowizny.
Małżonkowie mogą jednak zadecydować o zawarciu umowy, na mocy której będzie pomiędzy nimi panowała rozdzielność majątkowa. Oznacza to, że powstaną wyłącznie dwie masy majątkowe – jedna należąca do męża, druga do żony. Małżonkowie nie posiadają natomiast majątku wspólnego. Mogą razem nabywać dobra, jednak wtedy stają się ich współwłaścicielami i zarządzają nimi, wykonując uprawnienia współwłaścicieli.
Jak zawrzeć rozdzielność majątkową?
W języku potocznym rozdzielność majątkowa nazywana jest intercyzą. Umowa taka może zostać zawarta zarówno przed ślubem, jak i w czasie trwania małżeństwa. W pierwszym i w drugim przypadku należy sporządzić akt notarialny. Jeśli pomiędzy małżonkami nie ma zgodności w kwestii ustanowienia rozdzielności, decyzję w tej sprawie podejmuje sąd.
Co istotne, nie można zawrzeć intercyzy z datą wsteczną. Koszt sporządzenia aktu notarialnego przed ślubem wynosi 492 zł brutto, natomiast jeśli małżonkowie decydują się na rozdzielność po ślubie, do kwoty tej należy doliczyć dodatkowe opłaty związane z wielkością posiadanego majątku. W przypadku drogi sądowej uiszcza się 200 zł opłaty stałej.
Wady i zalety rozdzielności majątkowej
Ustalenie rozdzielności majątkowej wiąże się z konsekwencjami natury prawnej. Zaletą takiego rozwiązania jest niemożność egzekwowania długu z majątku współmałżonka, jeśli wierzyciel wiedział o istnieniu rozdzielności.
Małżonkowie mogą gromadzić własny majątek i dysponować nim zgodnie ze swoimi preferencjami. Z jednej strony jest to pewna korzyść, jednak z drugiej strony może być także wadą. Jeśli jedna ze stron poświęca się wychowaniu dzieci i zajmuje się domem kosztem gromadzenia majątku, w przypadku rozwodu nie będzie mogła czerpać z tego, co posiada współmałżonek.
Rozdzielność majątkowa – dla kogo?
Rozdzielność majątkowa może zostać ustalona w każdym momencie, małżonkowie mają również prawo rozwiązać ją poprzez sporządzenie stosownego aktu notarialnego. Najczęściej na taki krok decydują się osoby, które prowadzą lub planują założyć działalność gospodarczą. Intercyza będzie również dobrym rozwiązaniem dla osób, których małżonek zaciąga kolejne zobowiązania finansowe, jednocześnie mając trudności z ich terminowym regulowaniem.
Sporządzenie aktu notarialnego to częsta praktyka osób zamożnych, które osiągają wysokie dochody i chciałyby samodzielnie dysponować swoim majątkiem. Należy przy tym pamiętać, że pomimo istnienia rozdzielności majątkowej, małżonkowie wciąż zobowiązani są łożyć na utrzymanie wspólnego domu lub innych składników majątku pozostających ich własnością. W ich gestii pozostaje także utrzymywanie dzieci oraz współmałżonka, jeśli ten z jakichś powodów musiał zrezygnować z pracy zarobkowej.
Czytaj też: Jak napisać testament? Poradnik
