REKLAMA
  1. bizblog
  2. Podatki

Polski Ład wchodzi już za miesiąc. Zobaczcie, jak skomplikuje się rozliczanie składki zdrowotnej

1 stycznia wchodzi w życie Polski Ład, co oznacza dla przedsiębiorców olbrzymie zmiany i często olbrzymie komplikacje księgowo-prawne obficie podlane sosem niepewności co do interpretacji nowych przepisów. Jedną z kluczowych zmian jest nowy sposób rozliczania składki zdrowotnej. Nie tylko nie będzie odliczana od podatku, stając się de facto podatkiem, ale także jej konstrukcja będzie bardziej skomplikowana niż obecnie.

30.11.2021
15:40
Składka zdrowotna w 2022 r. Jak zmienią się zasady rozliczania?
REKLAMA

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje, że obecnie obowiązują jednolite zasady ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz korzystających z ulgi na start. Tak już jednak nie będzie. Od nowego roku zasady te będą różne – będą zależały od formy opodatkowania – wskazuje ZUS.

REKLAMA

Można by rzec: może będzie drożej, ale przynajmniej przepisy będą bardziej skomplikowane. Do całego zestawu czynników wpływających na decyzję o wyborze formy opodatkowania (np. stawki PIT, kwota wolna, czy możliwość korzystania z ulg) doszła jeszcze składka zdrowotna. Zobaczmy, jak to będzie wyglądać.

Bez odliczenia składki

Oczywiście najdotkliwsza zmiana jest taka, że nie będzie można odliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Składka na ubezpieczenie zdrowotne 9 proc. będzie pomniejszała świadczenie wypłacane przez ZUS.

Dziś obowiązuje taka zasada, że jeśli składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika jest wyższa od zaliczki na PIT obliczonej przez tego płatnika, składkę za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki. Od nowego roku składka zdrowotna nie będzie pomniejszana do kwoty faktycznej zaliczki za dany miesiąc, tylko do kwoty odpowiadającej kwocie zaliczki na podatek dochodowy, obliczanej zgodnie z przepisami obowiązującym 31 grudnia 2021 r. – pisze ZUS.

Dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym, oraz opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oprócz miesięcznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej wprowadzono również roczną podstawę wymiaru. Umożliwi ona rozliczenie składki po zakończeniu danego roku.

Iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu

W przypadku liniowców, którzy przecież nie skorzystają z kwoty wolnej 30 tys. zł, składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosić będzie 4,9 proc, co nieco ograniczy wzrost obciążeń fiskalnych. Warto jednak pamiętać, że miesięczna wysokość składki nie może być niższa niż kwota ustalona jako 9 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Wciąż to zbyt proste? No to proszę bardzo. Składka ustalana od podstawy rocznej nie może być niższa niż kwota odpowiadająca 9 proc. iloczynu liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu i minimalnego wynagrodzenia – informuje ZUS.

Aby wciąż nie było zbyt łatwo, od 1 stycznia zmienią się wzory dokumentów rozliczeniowych DRA i RCA. W dokumentach tych przedsiębiorcy będą podawali dodatkowe informacje, m.in. formę opodatkowania w danym miesiącu, przychód lub dochód. Uchylony zostanie raport RZA, a od dokumentów składanych za styczeń 2022 r. rozliczenie składki zdrowotnej osób, które podlegają wyłącznie temu ubezpieczeniu  nastąpi w raporcie RCA. Dotyczy to także korekty poprzednich raportów.

Jedźmy dalej. Dla większości płatników zmieni się termin przekazywania dokumentów rozliczeniowych i opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz ubezpieczenia społeczne (wyjątek zrobiono tylko dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych). Termin będzie zależał od tego, czy płatnicy mają osobowość prawną, czy nie:

  • do 15. dnia następnego miesiąca będą opłacać i rozliczać za dany miesiącm.in. spółki kapitałowe (spółki akcyjne i spółki z o.o.), spółdzielnie, stowarzyszenia, fundacje,
  • do 20. dnia następnego miesiąca wykonywać ten obowiązek będą pozostali płatnicy, np. opłacający składki wyłącznie na własne ubezpieczenia, spółki osobowe (jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne).

Jak zaznacza ZUS, nowe terminy dotyczą opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP i FS, FGŚP oraz FEP rozliczanych w dokumentach składnych za styczeń 2022 r. i za następne miesiące.

Z powodu zmian w ustalaniu składki zdrowotnej osoby prowadzące działalność gospodarczą opłacające składki na własne ubezpieczenia lub osoby z nimi współpracujące będą musiały za okres od stycznia 2022 r. co miesiąc przekazywać dokumenty rozliczeniowe do ZUS-u. Zwolnienie ze składania dokumentów będzie dotyczyło tylko:

  • duchownych,
  • osób składających dokumenty za nianie oraz
  • osób, które podlegają dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Od 2022 roku prowadzenie działalności twórczej i artystycznej oraz wykonywanie wolnego zawodu nie będzie już traktowane jako prowadzenie odrębnego rodzaju działalności.

Składki za nielegalne zatrudnienie

Rodzajami działalności będzie jedynie działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej, jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, spółki komandytowej, spółki partnerskiej. Tylko od tych rodzajów działalności, w razie prowadzenia kilku jednocześnie, trzeba będzie opłacać składki zdrowotne.

REKLAMA

Obowiązek ten będzie dotyczył jednak tylko tych płatników, którzy nie będą uzyskiwali przychodów z działalności gospodarczej i do których nie będą miały zastosowania zasady ustalania podstawy wymiaru składki od dochodu (opodatkowanych na zasadach ogólnych) lub przychodów (opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych).

Inna ważna nowość jest taka, że pracodawca będzie finansował w całości składki za pracownika od wynagrodzeń z tytułu nielegalnego zatrudnienia lub od nieujawnionych właściwym organom państwowym wynagrodzeń. W takiej sytuacji składki zarówno na ubezpieczenie zdrowotne, jak i społeczne nie będą obciążały pracownika.

REKLAMA
Najnowsze
Zobacz komentarze
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA