Szwajcarskie firmy w Polsce: nigdzie indziej nie tracimy tyle czasu na biurokrację i podatki
Nikt na podatki i raporty finansowe w Europie nie poświęca więcej godzin niż przedsiębiorcy działający nad Wisłą. Firma doradcza Grant Thornton wraz z Polsko-Szwajcarską Izbą Gospodarczą sprawdzili, ile czasu potrzebują firmy do należytego wykonania obowiązku sprawozdawczego i przedstawili wyniki w badaniu „Tax compliance in Poland”
Zdaniem autorów raportu zmiany prawa podatkowego w Polsce są tak częste, że nie sposób za nimi nadążyć. W efekcie ponad 80 proc. firm posiłkuje się usługami doradców podatkowych. W przypadku firm z obrotami w wysokości co najmniej 10 mln zł rocznie ów wskaźnik wynosi nawet 90 proc.
Liczby mówią za siebie. Według raportu Banku Światowego Doing Business rozliczanie podatków zajmuje w Polsce dwa razy tyle czasu co w grupie krajów OECD high income. W stosunku do Szwajcarii rozliczenie podatków w Polsce zajmuje ponad 5 razy więcej czasu
- mówi Marek Szymański, prezes Polsko-Szwajcarskiej Izby Gospodarczej.
Zgodnie z obliczeniami Grant Thornton, tylko w 2019 r. w życie weszło w Polsce 21,5 tys. stron maszynopisu ustaw i rozporządzeń. To wzrost o 2,5 proc. w porównaniu z 2018 r. i jeden z najwyższych wyników w historii. Marcin Diakonowicz, partner w Grant Thornton, przekonuje, że tak duża zmienność prawa to spory ciężar dla wszystkich przedsiębiorstw.
„Przedsiębiorca czy obywatel, który chciałby być na pewno na bieżąco ze zmianami w prawie, właściwie fizycznie nie jest w stanie śledzić wszystkich wchodzących w życie regulacji, nie mówiąc o ich zrozumieniu i dostosowaniu się do nich” - twierdzi Diakonowicz.
Podatki i raporty finansowe, czyli oddzielne etaty
Badanie „Tax compliance in Poland” przeprowadzono w okresie kwiecień-maj 2020 r., na grupie 32 przedsiębiorstw należących do Polsko-Szwajcarskiej Izby Gospodarczej. Wypełniali ją CFO i główni księgowi. Okazało się, że rocznie ankietowane podmioty przeznaczają 4552 godzin na realizowaniu w pełni obowiązku sprawozdawczego wobec organów administracji rządowej.
Przy założeniu stałej, nieprzerwanej pracy specjalistów po osiem godzin dziennie, przekłada się to na 2,8 etatów. Tymczasem średnia firma w naszym kraju (zatrudniająca od 50 do 250 osób) musi każdego roku wysłać do urzędów publicznych przeciętnie 208 dokumentów.
„Rozliczanie podatków w Polsce wymaga znacznie więcej nakładów pracy niż przeciętnie w UE. W ostatnich latach pracochłonność znacząco wzrosła w związku z nowymi wymogami oraz uszczelnianiem systemu podatkowego. Obok innych obowiązków sprawozdawczych, którym muszą sprostać działy finansów, stanowi coraz większe obciążenie dla firm” - uważa Łukasz Zarzeczny, Dyrektor Finansowy w Axpo Polska Sp. z o.o.
Zdaniem Alicji Ciwińskiej, Financial Manager we Franke Polska Sp. z o.o, można temu jednak zaradzić. Np. przez ograniczenie ilości jednolitych plików kontrolnych, tj. JPK Faktura albo stworzenie jednolitego systemu informacyjnego dla władz skarbowych i państwowych. Innym pomysłem jest konsolidacja raportowania obrotu towarowego w zakresie podatku VAT UE oraz Intrastat.
Wielu szuka pomocy na zewnątrz
Wspólna inicjatywa Grant Thornton i Polsko-Szwajcarskiej Izby Gospodarczej pokazała jeszcze jedno. Otóż zmienność prawnych regulacji i poziom ich skomplikowania powoduje, że firmy w Polsce coraz częściej decydują się zlecać tego typu czynności podmiotom zewnętrznym. Z ankiety wynika, że 34 proc. badanych firm deklaruje, że korzysta ze wsparcia podmiotów outsourcingowych – wyspecjalizowanych centrów usług wspólnych działających w ramach grup kapitałowych (shared services centers – SSC) lub zewnętrznych dostawców usług (businesss process outsourcing – BPO).
Ci, którzy korzystają z tego rodzaju wsparcia, deklarują, że rocznie w ramach raportowania finansowego zlecają na zewnątrz średnio 2,8 tys. godzin, czyli ponad 1,7 specjalistów pracujących przez 8 godzin dziennie. W przypadku dużych firm jest to niemal 4 tys. godzin, czyli ponad 2,4 pełnego etatu. Jeżeli chodzi o doradztwo podatkowe, zjawisko jest jeszcze powszechniejsze.
Na taki krok w przypadku rozliczeń z danin decyduje się bowiem 81 proc. respondentów. Średnio w ciągu roku zlecają zadania, które doradcom podatkowym zajmują 313 godzin. Dla połowy rozpytanych na tę okazję szwajcarskich firm w Polsce wiąże się to z wydatkiem rzędu nie więcej niż 50 tys. zł w ciągu roku. Dla 23 proc. firm koszt ten wynosi 200 tys. zł, natomiast 27 proc. przedsiębiorstw płaci za tę usługę jeszcze większe sumy pieniędzy.
Postulowałbym, aby regulacje podatkowe w zakresie transakcji transgranicznych opierały się na dorobku doktryny międzynarodowej, nie zaś tworzyły polską specyfikę, którą trudno zrozumieć zagranicznym partnerom naszych przedsiębiorców
– przekonuje Bartłomiej Cedro, Tax Manager w Nestlé Polska S.A.
Receptą ustalona z biznesem mapa działań?
Zdaniem Emiliana Dziemiańczuka, Dyrektor Finansowy w Hilti (Poland) Sp. z o.o., podstawowym działaniem, które miałoby szansę zmienić ten stan rzeczy, jest wdrożenie przez Ministerstwo Finansów dokładnej mapy zmian, wcześniej skonsultowanej z biznesem.
Krótsza i spójna wykładnia ze strony MF znacząco przyczyniłaby się do zmniejszenia obciążenia czasowego związanego z aspektami podatkowymi w Polsce
twierdzi Emilian Dziemiańczuk.
Odpowiednio przygotowana modernizacja polskiego systemu podatkowego, na podstawie wcześniej wypracowanej z biznesem agendy, marzy się też Tomaszowi Dankowiakowskiemu, Dyrektorowi Finansowemu w Geberit Sp. z o.o.
„Wciąż także mam nadzieję na pełniejszą unifikację rachunkowości finansowej i podatkowej, tak by nie trzeba było dla standardowych transakcji gospodarczych rozważać odrębnej daty jej dokonania dla potrzeb rachunkowych czy podatkowych, czy choćby każdorazowo ustalać odrębnych kursów walutowych dla księgowych handlowych, podatku CIT lub VAT” - przekonuje Dankowiakowski.
