Polskie zarobki rosną szybko, ale do rekordzistów daleko

Badanie odpowiadające na te pytania przygotowali analitycy Picodi.com. Objęło ono kraje, w których istnieje ustalana przez rządy płaca minimalna – łącznie 64 kraje Europy, obu Ameryk, Afryki, Azji i Australia.

Kraje te różnią się stopniem obciążenia podatkowego: w szeregu państw zarabiający najniższą krajową są zwolnieni z podatku dochodowego i składek (Hongkong, Filipiny, Nigeria), z kolei w innych krajach różnica pomiędzy brutto a netto może wynosić do kilkudziesięciu procent (w Polsce – 21,5 proc.).

Z tego powodu w zestawieniu znalazły się tylko kwoty netto, czyli pieniądze, które pracownik realnie otrzymuje do ręki lub na swoje konto bankowe.

Spośród 64 uwzględnionych państw w 10 krajach stawki wynagrodzenia minimalnego nie uległy zmianie w porównaniu ze stanem sprzed roku. Są to m.in. Izrael, Filipiny, Tajlandia, Wietnam i Peru, a w Słowenii na moment powstania raportu kwota nie została ostatecznie przyjęta.

Największym wzrostem płacy minimalnej może pochwalić się Czarnogóra. Wskutek m.in. korzystnych zmian podatkowych wynagrodzenie minimalne w tym kraju byłej Jugosławii zwiększyło się z 222 euro do 450 euro na rękę (wzrost o 103 proc.). Duże wzrosty płac odnotowano także w Argentynie (o 55 proc.), Turcji (o 50 proc.) i Kazachstanie (o 41 proc.).

Polska w tym rankingu zajęła 11. miejsce: od 1 stycznia 2022 roku wynagrodzenie minimalne w naszym kraju wzrosło o 14,6 proc. (z 2 062 zł do 2 364 zł na rękę). W Czechach pensja minimalna wzrosła o 6,6 proc. rok do roku (29. miejsce), w Wielkiej Brytanii o 5,9 proc. (33. miejsce), a w Niemczech o 3,1 proc. (41. miejsce).

Na potrzebę tego badania analitycy Picodi.com utworzyli umowny koszyk żywnościowy i skonfrontowali ceny tych produktów z minimalnym wynagrodzeniem. Koszyk składa się z 8 grup produktów: chleb, mleko, jajka, ryż, ser, mięso, owoce oraz warzywa. Lista ta jest bardzo uboga, ale produkty te w podanych ilościach są w stanie zaspokoić minimalne zapotrzebowanie przeciętnej dorosłej osoby w składniki odżywcze.

Wartość koszyka podstawowych produktów żywnościowych na początku 2022 roku wynosi 343 zł 90 gr. W porównaniu z początkiem 2021 roku koszyk produktów podrożał o 11,7 proc.

Podstawowa żywność zapewniająca jedynie przetrwanie stanowi równowartość 14,6 proc. wynagrodzenia minimalnego. Analogiczny koszyk produktów rok temu stanowił 14,9 proc. ówczesnej pensji minimalnej. Oznacza to, że wzrost najniższej krajowej minimalnie wyprzedził wzrost cen.

Choć preferencje żywieniowe i postrzeganie komfortowego życia różnią się w zależności od regionu, a nawet od osoby, twórcy raportu postanowili zestawić ceny podstawowych produktów żywnościowych z minimalnym wynagrodzeniem i sprawdzić, jak duży procent dochodu zarabiający minimalne wynagrodzenie musieliby przeznaczać na produkty, zapewniające jedynie przetrwanie.

Najlepsze kraje w tym rankingu to Wielka Brytania, Irlandia i Australia: relacja koszyka podstawowych produktów do lokalnej płacy minimalnej waha się tam od 6,6 proc. do 7,3 proc.

Polska w tym zestawieniu uplasowała się na 17. pozycji spośród 64 krajów z wynikiem 14,6 proc., wyprzedzając takie kraje jak Czechy (16,2 proc. i 22. miejsce), Słowacja (16,7 proc. i 23. miejsce) i Węgry (20,2 proc. i 28. miejsce).

Niełatwa jest sytuacja zarabiających pensję minimalną w Rosji, Kazachstanie czy Indiach: w tych krajach minimalny koszyk żywnościowy pochłania około połowy wynagrodzenia. Z kolei w Nigerii pensji minimalnej nie starcza nawet na skromny koszyk produktów.

W badaniu porównano stawki miesięcznego wynagrodzenia minimalnego za pracę na pełnym etacie, które obowiązują w styczniu 2022 roku ze stawkami, które obowiązywały w styczniu 2021 roku.

Kwoty pochodzą z oficjalnych stron rządów, odpowiednich ministerstw lub komitetów. Pominięto kraje, w których płacę minimalną negocjują poszczególne związki zawodowe oraz w których nie istnieje ustawowe wynagrodzenie minimalne (jak np. Szwajcaria, Włochy, Singapur i kraje północnej Europy).

Dla państw, w których płaca minimalna różni się w zależności od regionu (USA, Filipiny, Tajlandia, Wietnam), obliczono w raporcie średnią arytmetyczną ze wszystkich regionów. Kwoty netto uzyskano za pomocą lokalnych kalkulatorów wynagrodzeń.

Lokalne waluty przeliczono po średnim kursie Google Finance za IV kwartał 2021 r.

Czytaj także: Najniższa krajowa - ile wynosi?