Państwo walczy z lichwą, a ta kwitnie. Będzie kolejna ustawa, bo przez covid popadamy w długi

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawiła się zapowiedź projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie. Wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł przyznaje, że obowiązujące przepisy nie spełniają swojej funkcji i lichwa kwitnie w najlepsze.

„Lichwiarskie pożyczki, żerujące na biedzie i ludzkich dramatach, a często też na łatwowierności osób starszych lub niedołężnych, pozostają bulwersującym problemem społecznym, szczególnie w dobie pandemii COVID-19” – stwierdza zastępca Zbigniewa Ziobry. „Dzieje się tak, pomimo podejmowanych w przeszłości prób zwalczania tego procederu” – przyznaje.

Przypomnijmy, że ostatnia nowelizacja przepisów antylichwiarskich miała miejsce bardzo niedawno, bo już w maju 2020 roku, czyli już po wybuchu epidemii koronawirusa i wprowadzeniu lockdownu w Polsce. W ramach tarczy antykryzysowej wprowadzono zakaz stosowania przewłaszczenia na zabezpieczenie w umowach z osobami fizycznymi, zakazano prowadzenia egzekucji z nieruchomości, gdy dług jest niewielki, a także wprowadzono karę do pięciu lat więzienia za żądanie spłaty pożyczki przekraczającej ustawowy próg.

Tym razem ma być inaczej i antylichwiarskie przepisy mają być skuteczne. Wiceminister Warchoł obiecuje, że za pomocą nowej ustawy zostaną podjęte „kompleksowe i skoordynowane działania, zarówno na gruncie prawa karnego, jak i przez ingerencję w stosunki cywilnoprawne, ukierunkowane na zlikwidowanie patologii udzielania pożyczek o charakterze lichwiarskim”.  

Nowa ustawa wprowadzi zmiany w aż dziewięciu ustawach: Kodeksie cywilnym, Kodeksie postępowania cywilnego, Kodeksie karnym, Prawie bankowym, ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym, ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, ustawie o kredycie konsumenckim, ustawie o odwróconym kredycie hipotecznym, o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.

Na czym konkretnie będą polegać zmiany, które mają w końcu ukrócić lichwę w Polsce? Ministerstwo Sprawiedliwości zwraca uwagę na cztery główne regulacje:

Ministerstwo Sprawiedliwości chce dać firmom pożyczkowym bardzo dużo czasu na dostosowanie się do nowych przepisów. Ustawa ma wejść w życie dopiero po sześciu miesiącach od dnia jej ogłoszenia, co swoją drogą pewnie także zajmie kilka miesięcy. Tylko niektóre przepisy tej ustawy mają wejść w życie z dniem ogłoszenia. Które? Tego wiceminister Warchoł nie precyzuje.