Urlop okolicznościowy - kiedy i komu przysługuje?
Przepisy wyszczególniają kilka rodzajów urlopów pracowniczych, w tym także urlop okolicznościowy. Przysługuje on w przypadku zaistnienia określonych, ważnych w życiu każdego człowieka sytuacji. Kiedy i kto może ubiegać się o dodatkowe dni wolne?
Urlop okolicznościowy jest niezależny od urlopu wypoczynkowego – jest to dodatkowa pula dni wolnych, z których pracownik może skorzystać w określonych sytuacjach. Podstawę prawną stanowi Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.
Na jego mocy pracownik wnioskuje o urlop okolicznościowy, przedkładając odpowiednią dokumentację. Pracodawca natomiast nie ma prawa odmówić udzielenia dni wolnych, chyba że pracownik w tym czasie przebywa na urlopie wypoczynkowym.
Czytaj także: Urlop bezpłatny - na jakich warunkach?
W jakim wymiarze przysługuje urlop okolicznościowy?
Urlop okolicznościowy zgodnie z prawem przysługuje pracownikowi w czterech przypadkach – urodzenia dziecka, śmierci bliskiej osoby, ślubu własnego bądź dziecka. W zależności od tego, z jakiego powodu zatrudniony o niego wnioskuje, różny będzie jego wymiar.
Dwa dni wolnego można wybrać w przypadku ślubu własnego, urodzenia dziecka bądź zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy.
Tymczasem o jeden dzień wolnego można wnioskować w przypadku ślubu dziecka lub zgonu i pogrzebu siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka.
Urlop ten przysługuje również rozwiedzionym pracownikom na okoliczność śmierci i pogrzebu teściowej lub teścia. W kategorii urlopu okolicznościowego należy też wyróżnić dni wolne na opiekę nad dzieckiem, przysługujące corocznie w wymiarze dwóch dni. Może z nich skorzystać pracownik, którego dziecko nie ukończyło 14. roku życia.
Sprawdź też: Kiedy szef może wezwać cię z urlopu?
Jak wnioskować o urlop okolicznościowy?
Pracownik, który chciałby skorzystać z urlopu okolicznościowego, zobowiązany jest złożyć odpowiedni wniosek u pracodawcy. Należy to zrobić z wyprzedzeniem, gdy tylko znana jest data ważnego wydarzenia.
Niemniej jednak w pewnych przypadkach trudno przewidzieć, kiedy zajdzie potrzeba wybrania dnia wolnego – wtedy też pracownik musi poinformować pracodawcę o chęci skorzystania z urlopu jak najszybciej, najpóźniej w drugim dniu nieobecności.
Wraz z wnioskiem należy dostarczyć niezbędne dokumenty, takie jak odpis aktu urodzenia dziecka, odpis aktu małżeństwa czy zgonu.
Kiedy można wykorzystać urlop okolicznościowy?
Do urlopu okolicznościowego uprawnione są osoby pozostające w stosunku pracy. Nie ma natomiast znaczenia, w jakim dokładnie wymiarze są zatrudnione. Wykorzystanie urlopu nie musi mieć miejsca dokładnie w dniu, w którym odbywa się ważne wydarzenie.
Jednak wymaga się, aby ten dzień wolny w jakiś sposób z nim związany – pracownik wykorzystuje go na przykład na dekorację sali weselnej czy załatwienie formalności związanych z narodzinami dziecka. Jeśli zatrudniony złożył wniosek o urlop okolicznościowy, a sama uroczystość z jakichś przyczyn się nie odbyła, nie zachowuje on prawa do wynagrodzenia, lecz jego nieobecność w pracy będzie usprawiedliwiona.
Urlop okolicznościowy – o czym warto pamiętać?
Wynagrodzenie za urlop okolicznościowy liczy się w taki sam sposób, jak w przypadku urlopu wypoczynkowego. Pracownik nie nabywa prawa do dodatkowego wynagrodzenia, jeśli wydarzenie nastąpi w czasie przebywania na urlopie wypoczynkowym.
Jednocześnie należy mieć na uwadze, że niewykorzystany urlop okolicznościowy nie przechodzi na kolejny rok.
