Nie do wiary! Rubel wróci do łask? Cała Unia może mieć kłopoty, bo Putin wznowi szantaż gazem
Jeżeli myślicie, że teraz cały świat zgodnie rzuca kłody pod nogi Rosjan, żeby ich tak ukarać za bezprzedmiotową napaść na Ukrainę i rozkręcenie bezprecedensowego kryzysu energetycznego, to musicie się czym prędzej obudzić, bo tak wcale nie jest. Dowodzi temu ostatnia decyzja Trybunału Arbitrażowego w Sztokholmie w sprawie płatności w rublach Gazpromowi za dostawy gazu. To bardzo niebezpieczny precedens, przez który kłopoty może mieć cała UE.
Pamiętacie pewnie, jak Putin starał się rozkręcać jak tylko mógł kryzys energetyczny, wierząc, że w ten sposób zdoła skruszyć opór państw Zachodu, które uparcie wspierają Ukrainę. Wtedy nakazał Gazpromowi zażądać od swoich gazowych kontrahentów płatności w rublach, co dodatkowo miało wzmocnić rosyjską walutę. Dotyczyły to m.in. takich krajów jak Polska, Bułgaria, czy Finlandia. I większość tego szantażu nie posłuchała. Teraz okazuje się, że być może niesłusznie. Sąd Arbitrażowy w Sztokholmie właśnie nakazał fińskiej, państwowej firmie energetycznej Gasum zapłacić rosyjskiemu Gazpromowi ponad 300 mln euro - w ramach rozliczenia za dostawy gazu z Rosji. Do tego dochodzą jeszcze odsetki za zwłokę.
W konsekwencji sąd arbitrażowy potwierdził zasadność wstrzymania dostaw gazu ziemnego w przypadku, gdy kupujący nie przekaże płatności w rublach zgodnie z dekretem prezydenta Federacji Rosyjskiej - komentuje Gazprom Export.
Gazprom z rublami, a Putin z klauzulą siły wyższej
Sąd w Sztokholmie uznał, że wydany 31 marca 2022 r. dekret Putina w sprawie płacenia za rosyjski gaz w rublach, za legalny i wiążący, zgodny z klauzulą siły wyższej w kontrakcie. Finowie jednak wszystko widzą nieco inaczej. Gasum wszak stoi na stanowisku, że taka, a nie inna decyzja Trybunału Arbitrażowego, wcale nie oznacza, że od teraz muszą już płacić Rosjanom w rublach.
Ponadto, trybunał arbitrażowy nakazał Gasum i Gazprom Export kontynuowanie negocjacji w sprawie kontraktu dwustronnego w celu rozwiązania obecnej sytuacji. Dostawy gazu ziemnego z Rosji zgodnie z kontraktem Gasum na dostawy nie będą na razie kontynuowane - czytamy w komunikacie Gasum.
Nie do końca wiadomo, jak będą wyglądać kolejne rozmowy między Finami a Rosjanami. Kontrakt Gasum z Gazprom Export na dostawę rosyjskiego gazu obowiązuje do końca 2031 r.
Gaz z Rosji: rubel pomaga Moskwie
Czy taki, a nie inny wyrok Trybunału Arbitrażowego, będzie stanowić niebezpieczny precedens w przypadku pozostałych kontraktów z Gazpromem? Takie zagrożenie zauważa m.in. Marcin Roszkowski, prezes Instytutu Jagiellońskiego. Zwraca przy tym uwagę, że gra tak naprawdę toczy się nie o gaz, a o rubla. To waluta o coraz mniejszym znaczeniu, której po prostu nikt nie chce kupować, a jej kurs jest podtrzymywany sztucznie. A taki stan rzeczy bardzo nie podoba się Moskwie, która robi, co może, żeby to zmienić i stara się, żeby przynajmniej gdzieniegdzie rubel wrócił do łask.
I taki też jest cały mechanizm rosyjskiego gazu za ruble. Żeby stworzyć w ten sposób benchmark cenowy - przekonuje Marcin Roszkowski.
Szef Instytutu Jagiellońskiego uważa, że ostatni wyrok Trybunału Arbitrażowego w tym względzie jest bardzo niepokojący. Najbardziej zastanawiające, jego zdaniem, jest to, co teraz zrobią Niemcy.
Do tej pory wszak nasi zachodni sąsiedzi byli gotowi do współpracy w tym względzie z Rosją. Wszak wcześniejsze transakcje z niemieckimi firmami rozliczane były przez Gazprom Bank w walucie rosyjskiej - uważa Roszkowski.
A takie karmienie Rosjan rublami, to w opinii szefa IJ, najgorszy z możliwych scenariuszy, w którym jest tak naprawdę tylko jeden wygrany: rosyjski przemysł zbrojeniowy, który dzięki temu może liczyć na kolejne zastrzyki gotówki.
