Biedronka poszła po bandzie. Do tego stopnia, że zawstydziła polski rząd
Wszystko wskazuje, że przepisy o rozszerzonej odpowiedzialności producenta znowu zostaną odłożone w czasie. Ale nie przez gasnącą pandemię ani przez wojnę na Ukrainie. Okazuje się, że rząd z nowym prawem chce trochę poczekać, bo boi się, że jak wejdzie w życie, to dodatkowo podkręci inflację.
Biedronka właśnie ogłosiła, że uruchamia w swoich sklepach system kaucyjny dla pięciu najpopularniejszych marek piw. Za zwrot każdej szklanej butelki klient dostanie 50 gr. Można by więc odnieść wrażenie, że coraz bliżej nam do systemowych rozwiązań na terenie całego kraju i do przepisów o rozszerzonej odpowiedzialności producenta.
Niestety to tylko wrażenie. Decyzja Biedronki nie ma nic wspólnego z przyjęciem regulacji, które – jak się dowiadujemy – znowu będą odłożone w czasie. Dlaczego?
Nie możemy sami generować dodatkowych ryzyk
– odpowiada Łukasz Schreiber, szef Stałego Komitetu Rady Ministrów.
Rozszerzona odpowiedzialność producenta lubi inflację
O jakie ryzyko chodzi? Te dotyczące cen towarów i usług, które przez nowe regulacje dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta mają znowu podskoczyć w górę.
Obecnie w stosunku do całej legislacji kierujemy się zasadą, że nie wprowadzamy żadnych regulacji, które mogą zwiększać inflację, podatki i inne obciążenia – tłumaczy Schreiber.
Wiadomo, że ustawa o ROP musi być jeszcze notyfikowana przez Komisję Europejską. A wcześniej rząd planował wejście w życie tych przepisów od 1 stycznia 2023 r. Tymczasem Anna Sapota, wiceprezes ds. relacji rządowych w Europie Północno-Wschodniej w Grupie TOMRA, która zajmuje się projektowaniem, produkcją oraz sprzedażą maszyn umożliwiających zwrot butelek po napojach, uważa że na pełne wdrożenie systemu będziemy potrzebować nawet 18 miesięcy.
Producenci opakowań muszą zbudować system odbioru ze wszystkich sklepów powyżej 100 mkw. To duże wyzwanie
– przypomina.
Operatorem systemu ma być Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Do tej pory koszty recyklingu w całości pokrywają gminy, czyli ich mieszkańcy. Z wprowadzony na polski rynek co roku ok. 6 mln ton opakowań, połowa z tego trafia do recyklingu. Zagospodarowanie zaś takiej ilości odpadów to koszt ponoszony rocznie rzędu 1,4-1,6 mld zł (przy założeniu, że opłata za opakowanie wynosi 50 gr).
Ważny jest system kaucyjny, a nie stawki
Samorządowcy to grupa, która najbardziej nawołuje do przyjęcia regulacji wprowadzających u nas rozszerzoną odpowiedzialność producenta. Inni eksperci przypominają, że UE zobowiązała państwa członkowskie do wprowadzenia w życie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, niezbędnych do wykonania dyrektywy ROP do 5 lipca 2020 r.
Stąd o szybsze procedowanie nowych przepisów apelowała m.in. Unia Metropolii Polskich. W podobnym tonie wypowiada się Związek Pracodawców i Przedsiębiorców, który uważa że celem nadrzędnym jest wypracowanie metody.
Uważamy, że kwestią wtórną jest dostosowanie sposobu poboru, wydatkowania i określania wielkości strumienia środków finansowych będących jednym z mechanizmów umożliwiających realizację celów środowiskowych. Środki finansowe i ich wielkość nie są celem samym w sobie. Ich właściwy przepływ ma stymulować mechanizmy zwiększające efektywność systemu – czytamy w stanowisku ZPiP.
