Belgijski GAZ 24 na sprzedaż na Ukrainie. Rzadki klasyk Scaldia-Wołga za śmieszne pieniądze

Sowiecka Wołga na Ukrainie to normalny widok, prawda? Za to niezwykle rzadka, zmontowana w Belgii Scaldia-Wołga wystawiona na sprzedaż u naszych wschodnich sąsiadów to prawdziwy rarytas. Co to w ogóle za wschodnio-zachodni wynalazek?

Twarda waluta była potrzebna we wszystkich państwach bloku wschodniego. W ZSRR nie było inaczej, dolary były niezbędne do zakupu towarów z krajów kapitalistycznych. Głównym sposobem ich pozyskiwania był eksport, także samochodów. Legendarna radziecka Wołga GAZ 24 nie była w tej kwestii wyjątkiem, ale w jej wypadku historia nie kończyła się na zwykłym wysłaniu gotowych pojazdów na zachód. W Belgii powstawały wersje Scaldia-Wołga, wyraźnie różniące się od tych z ZSRR.

Narodziny Scaldia-Wołga.

Już od 1959 r. firma Sobimpex importowała i sprzedawała samochody radzieckie w krajach Beneluksu. Ówczesne przepisy podatkowe sprawiały, że auta montowane w kraju mogły być zdecydowanie tańsze niż importowane. W związku z tym w 1964 r. Sobimpex przeformował się w firmę Scaldia-Wołga i rozpoczęto montaż samochodów radzieckich w Belgii. Realnie polegało to głównie na tym, że gotowe pojazdy przypływały do portu w Antwerpii bez silnika, ze skrzynią biegów w bagażniku.

Mimo wszystko nie można też powiedzieć, że było to jedynie omijanie podatków. Z oferowanych wówczas modeli Yalta (ZAZ 965), 1400 Elite (Moskwicz 408) i M-21 Volga aż dwa otrzymywały silniki niedostępne w standardowej ofercie radzieckich fabryk. Do Moskwiczy montowano diesle Perkinsa, a do Wołg również wysokoprężne konstrukcje Rovera i Peugeota. Jak się okazało, był to strzał w dziesiątkę i klienci chętnie wybierali modele zasilane olejem napędowym.

Upadek ze szczytu.

Ten sam ruch zadziałał w przypadku GAZa 24. Podobnie jak jego poprzednik, z silnikiem wysokoprężnym stał się topowym wyborem taksówkarzy. Między innymi dzięki temu modelowi Scaldia – Wołga osiągnęła w latach 80-tych szczyt swojej potęgi. Oprócz otwarcia oddziałów w ościennych krajach rozpoczęto dostawy pełnej palety modeli Łady. W porcie w Antwerpii wybudowano ogromny kompleks służący do obsługi importu pojazdów. W 1984 roku Scaldia-Wołga sprzedała ponad 250 tysięcy radzieckich samochodów.

Wraz z pojawieniem się Łady Samary Scaldia pokusiła się nawet o przeróbki, takie jak zmiana świateł na te z E30, tworzenie kabrioletów czy usportowionej wersji RSI. Upadek przyszedł nagle, razem z upadkiem ZSRR. Od 1992 sprzedaż zaczęła dramatycznie spadać. Firma zaprzestała działalności w 2006 roku.

Wschodnia taksówka.

Scaldia-Wołga M24D oraz kombi M24DB znane też jako GAZ 24-76 i 24-77 powstały na zasadzie podobnej do poprzednich modeli montowanych przez belgijskiego importera. Samochody bez silników przypływały do Antwerpii. Tam otrzymywał wysokoprężne silniki Peugeot Indenor. Do 1980 roku był to wariant 2.1, o mocy 62 koni, zastąpiony potem przez trochę mocniejszy 2.3. Nie była to tym razem jednak jedyna modyfikacja mechaniczna. Marne rosyjskie hamulce zostały zastąpione systemem Rovera. Poza podstawowymi modelami firma z Beneluksu oferowała doposażoną wersję „Luxe”.

Jednocześnie przez jakiś czas oferowano belgijskie Wołgi także ze standardowymi radzieckimi silnikami benzynowymi, które jednak wobec małego zainteresowania zostały z czasem zupełnie wyparte przez diesle. Od końca 1983 roku wycofano nawet sedana i w sprzedaży pozostał tylko model Diesel Break, czyli kombi z silnikiem wysokoprężnym. Sprzedawano je w odmianach N i lepiej wyposażonej GL.

Belgijskie Wołgi oprócz diesli z Peugeota mogły się też często poszczycić dużo lepszym wyposażeniem. Spotykany był metaliczny lakier, pokryte winylem dachy czy kombi ozdobione z zewnątrz drewnem, na amerykańską modłę. Na prospektach można też zauważyć, że niektóre GAZy 24 zamiast loga gorkowskiej fabryki miały na grillu napis „Volga”. Dodatkowe wyposażenie zależało w zasadzie tylko od fantazji dealera. Właściciel Scaldii-Wołgi z ogłoszenia, które znalazłem, twierdzi na przykład, że belgijskie barże były malowane minią przed właściwym lakierowaniem. Wygląda na to, że na wschodzie mity o wersjach eksportowych są równie silne jak w Polsce.

Puteszestwiennik z Belgii.

Beżowy GAZ 24, którego znalazłem w ukraińskim ogłoszeniu, to właśnie Scaldia-Wołga z dieslem Peugeota. Właściciel twierdzi, że samochód jest od 30 lat w jednych rękach. Trochę nie do końca umie liczyć, bo potem wspomina, że auto ma od 1991 roku. Tradycyjnie niestety, jak to bywa na wschodzie, w ogłoszeniu nic się nie zgadza, albo przynajmniej jest wątpliwe.

Moje wątpliwości budzi wpisany rocznik – 1985. Ostatni rok produkcji GAZa 24 przed wejściem zubożonej wersji 24-10, kiedy według moich źródeł Scaldia nie powinna już oferować sedanów. Jak to zwykle bywa przy autach rodem z naszej strony Żelaznej Kurtyny – nie wiadomo kto się myli. Silnik to pierwszy wariant, czyli 2.1 od Peugeota. Właściciel obiecuje dokumenty na to, że jest fabryczny i jeśli dobrze rozumiem chwali się przebiegiem pół miliona kilometrów. Coś jest też nie tak ze zdjęciami, pokazującymi jedynie detale. Co prawda sfotografowano istotną tabliczkę znamionową potwierdzającą belgijskie pochodzenie, ale o stanie nadwozia ciężko cokolwiek powiedzieć oglądając fotografie z ogłoszenia. Ledwo widoczne zderzaki bez kłów wyglądają na pochodzące z późniejszego modelu. Może to jakaś przejściówka.

Nawet zachwalanie stanu samochodu przez właściciela i historie o tym jak to da się nim jechać 100km/h mnie nie uspokajają. Niby Wasilij opisuje perfekcyjną renowacje auta w 2007, ale zdjęcia nie pozwalają jednoznacznie upewnić się, czy nie jest tu ukrywany grubszy szwindel. Widocznie sprzedawca z Ukrainy nie zna zasad, które opisaliśmy w naszym poradniku fotografii ogłoszeniowej.

Nie ma ryzyka, nie ma zabawy.

Belgijska Wołga na Ukrainie – sytuacja niezwykle abstrakcyjna. Do tego kiedy uświadomimy sobie, że nawet na zachodzie jest to bardzo rzadki samochód, a cena nieznacznie przekracza 10 tysięcy złotych, oferta jawi się jako naprawdę ciekawa. Nudne Fiaty 125p z podobnego rocznika są często wystawiane za takie lub wyższe kwoty.

Niestety, ogłoszenie budzi też wiele zastrzeżeń, ale dla tak niezwykłego rarytasu warto ryzykować powrót z pustymi rękami. Wszystkim miłośnikom nietypowych klasyków polecamy zainteresowanie się Scaldią – Wołgą z Zaporoża. Tak tanio drugi raz nie będzie, nawet doliczając koszta sprowadzenia. Kiedy ten model pojawia się na zachodnich portalach ogłoszeniowych to jego cena jest sporo wyższa. Zwykłe Wołgi 24 w dobrym stanie też są w Polsce droższe. Przy okazji Scaldia-Wołga to po prostu fascynujące samochodowe połączenie dwóch światów. Najbardziej socjalistyczna belgijska taksówka i zarazem najbardziej kapitalistyczna Wołga. Gdyby nie brak czasu i odłożonej odpowiedniej kwoty poważnie rozważałbym, czy samemu nie pojechać po nią na Zaporoże.